Het beste van vele steden

Dat de Vers Beton redactie graag in eigen stad vertoeft, mag bekend zijn. Maar we slaan ook graag de vleugels uit naar andere oorden. Hier werden we deze zomer getroffen door verrassende ideeën en goede initiatieven die we graag in Rotterdam terugzien. De redactie presenteert daarom de beste en leukste ideeën voor Rotterdam die we hebben opgepikt op onze vakantiebestemmingen. Van Mexico City tot Tirana: Rotterdam kan nog best wat leren van andere steden.

San Sebastian: niet prakken maar pintxos

Is het ons calvinisme? De Hollandse zuinigheid? Het streven naar minimalisme? De onverstoorbare regelmaat van om 6 uur de aardappels op tafel? Wat het ook moge zijn: naar de kroeg gaan in Nederland betekent vaak dat de focus alleen op drank ligt. Wat te eten bij de vrijdagmiddagborrel? Je mag al blij zijn als je ergens een bak bejaarde pelpinda’s of oneetbaar oude olijven kan scoren, op gouden dagen weet de kroegbaas een schaal beetbestendige bitterballen uit de frituur te toveren, en dat was het ook wel. In ieder geval komt het niet uit de lucht vallen: als het er al is, dan moet je er hemel en aarde voor bewegen om de kastelein naar de kelder te laten afdalen om de vooroorlogse vleespotten aan te boren.
Nee, dan San Sebastian. De stad in Baskenland, net over de Pyreneeën, biedt ontelbaar veel kroegen, en ie-der etablissement is voorzien van een ruim assortiment pintxos. Deze tongbrekers, Baskisch voor doorn of piek, staan voor op brood geserveerde en door een tandenstoker doorboorde hapjes van sublieme kwaliteit. Van gegrilde paprika met tonijn en sardines via vegetarische kroketten langs parmaham met mierikswortel tot gebakken garnalen in een krokante wikkel: het kan allemaal. De welkome aanvullingen op de vele dos cervezas staan massaal uitgestald op de toog, en mogen gewoon direct gepakt en verorberd worden. Het gevolg: oneindig lang uitgesponnen kroegentochten zonder hongerklap, gegarandeerde contactmomenten met potentiële partners naar keuze (“mag ik vragen of deze lekker smaakt?”), en minder hard opkomende alcoholdeleria.
Dus, leest u mee, Vagabond, Oude Sluis, Ridder en Voigt? Mooi. We horen graag wanneer we welkom zijn om tijdens onze volgende kroegentocht de eerste resultaten uit te proberen. (Inge Janse)

Mexico City: op zondag de vogels horen fluiten

Stel je voor dat elke zondagochtend de grote straten door het centrum van Rotterdam autovrij zouden zijn. Dan kunnen we met z’n allen lekker fietsen, rondom Hofplein via de Coolsingel naar de Maasboulevard en over de Erasmusbrug naar De Kuip. Wat zou het mooi zijn, elke zondagochtend allemaal de straat op en de stad in om er te sporten. Dat dit kán is al aangetoond, in Mexico City.
Mexico City is de grootste stad ter wereld. Vanuit het vliegtuig ziet het eruit als stofzuigerzak, leeg gekieperd in een vallei. Maar dat valt best mee als je er doorheen wandelt. Door de weeks is het er wel een heksenketel, met automobilisten die met minimaal 80 km per uur razen over de tienbaans verkeersaders zoals de Paseo de la Reforma, dwars door het centrum. Alleen een paar driftig gebarende politieagenten fluiten de boel bij elkaar om de orde te handhaven en voetgangers moeten voortdurend opletten dat ze niet omver gereden worden. Het is vast niet voor niets dat de stoepranden er bijna een halve meter hoog zijn.
Maar dan zondagochtend.
Ineens zijn het de vogels die je hoort fluiten, staan er kraampjes met water langs de straten en lachen de Mexicanen elkaar vrolijk toe. Die dag zijn de grote straten tot 14.00 vrij om met de hele familie op de fiets de stad door te gaan. Want dan is er geen auto te bekennen. Je gaat dan bijvoorbeeld naar het park van Chapultepec – wat sprinkhaanheuvel betekent in het Nahuatl, de oorspronkelijke taal van de Azteken. Op straat klets je met iedereen die je tegenkomt en deel je een colaatje.
Zo ziet de zondag eruit in Mexico City, die ene dag dat het er even stil is. Op de fiets door een autovrij centrum. En als het daar kan, in die stad van zowat 9 miljoen mensen ver van hier, dan kan het vast ook in de wereldstad die Rotterdam is? Iets om over na te denken, wethouder Laan van sport en recreatie samen met wethouder Van Huffelen van duurzaamheid en binnenstad? (Lucette Mascini)

Helsinki: Restaurant Day

Deze zomer ontmoette ik in Helsinki een lokale beroemdheid. Timo Santala had iets bedacht wat na de sauna en Nokia het nieuwe Finse exportproduct lijkt te gaan worden: Restaurant Day. Op Restaurant Day kan iedereen voor één dag overal zijn eigen pop-up restaurant oprichten. Gewoon, op straat. Of in het park, op een pleintje, voor je deur. Het kan ook op je kantoor, bij je thuis in de tuin of eetkamer. En als je geen plek hebt: in Helsinki hebben sommige deelnemers hun raam op begane grond omgetoverd in een afhaalloket.
Het idee is: de autoriteiten kijken één dag wat minder streng naar de vergunningen en iedereen mag zijn spullen verkopen. Alle tijdelijke restaurantjes melden zich aan via een organisatie en zijn te vinden via een kaart op de mobiele app. De truc is om met een sterk, opvallend of grappig concept klanten te trekken. Een vriendin van mij had een havermoutrestaurant ingericht: ze verkocht enkel havermout pap met verschillende toppings. (Geloof het of niet, maar havermout is nog ongekend populair in Finland.)
In mei 2011 organiseerde Timo de eerste Restaurant Day in Helsinki. Sindsdien vindt het vier keer per jaar plaats en hebben andere steden dit concept overgenomen. De stad bruist op zo’n dag door de pop-up restaurantjes die de openbare en de privéruimtes bezetten. Is dat niet een hele leuke manier om je stad te leren kennen? Ik zie het in Rotterdam wel gebeuren. De bewoners van de Afrikaanderwijk kunnen die oude slogan van Eetwijk opnieuw leven in blazen. Als vastgoedeigenaren mee willen werken, kunnen we tijdelijke invulling geven aan de leegstaande kantoren en winkelpanden. Zelf denk ik aan een Belgische mosselkeuken in mijn eigen huis. Met garnaalkroketten vooraf. Of misschien ga ik wel drie soorten stoofvlees maken. Met Brusselse wafels toe. Wat het ook gaat worden: u bent welkom. (Eeva Liukku)

Budapest: waterplezier

Zou het niet fijn zijn als we ook zo van de Hofpleinfontein kunnen genieten? (Karin van Rooij)

Bali: verkeer regelt zichzelf

Stel je voor, een heel eiland waar bijna geen stoplichten zijn, nooit meer wachten voor rood. In Indonesië, op het paradijselijke Bali, is het heel normaal. Het verkeer regelt zichzelf met slechts een grote rotonde hier en daar. In Rotterdam lijkt dit nog ver weg, maar als de automobilist en fietser wat beter op elkaar letten is een Eendrachtsplein zonder ergerlijke wachttijden dichterbij dan je denkt.
Het verkeer in Bali is niet geheel ongevaarlijk, de schrammen op mijn lijf zijn hier getuige van. Toch is de eerste fietser in Rotterdam zonder slechte ervaring met tramsporen nog niet gevonden. Het echte gevaar van stoplichtloze steden ligt waarschijnlijk bij de automobilist die moet worden heropgevoed. De vrees van elke aanstaande bestuurder is het bekende “kijken” en in Indonesie heeft men alle ogen open.
Denk eens aan al dat onnodige wachten dat wordt bespaard, alsmede de vele euro’s voor het onderhoud. Dat lijkt me een prima bezuinigingspost voor een stad die een half miljard aan tekorten heeft. De doorstroom van de binnenstad regelt zich voortaan zelf én iedereen is zich weer bewust van de voorrangsregels. (Gino Weenen)

Tirana: het vliegtuighotel

In Tirana hebben ze het goed begrepen. Voor wie mee wil doen in de mondiale slag om de wereldreiziger, mag een onderscheidende topaccommodatie niet ontbreken. In de Albanese hoofdstad zit dat wel snor: op nog geen steenworp afstand van het vliegveld bevindt zich Vila Aeroport, een hotel in de vorm van een vliegtuig.
Hoewel, technisch gesproken is het eigenlijk een half vliegtuig, na de vleugels houdt het gebouw op en begint het zwembad. Technisch gesproken is het misschien ook niet écht topaccommodatie. Zo wordt de nietsvermoedende bezoeker vriendelijk verzocht om niet tegen de muur te leunen (‘please, do not put weight on the wall’), had het personeel het vooral heel druk met het opnemen van een videoclip aan de rand van het zwembad (Albanese volkssport nummer één, zo bleek later) en is het uitzicht vanuit de kamer in de cockpit nogal een anticlimax: een verlaten landweggetje met twee al even verlaten tankstations.
Desalniettemin liet deze entree tot een ons verder nog onbekend land een onuitwisbare indruk achter. Ideetje voor Rotterdam? Een vliegveld hebben we al, nu nog een vliegtuighotel. Wie weet kan Lee Towers ook hiervoor de promotie doen. (Sereh Mandias)