Ga naar de inhoud

Teleurstellend plan voor 'Zuid'

Maarten van de Donk en Jan-Willem Verheij van VVD Rotterdam stellen dat de Kwaliteitssprong Zuid, het nationaal programma dat de problemen op Rotterdam-Zuid moet aanpakken, zichzelf niet kan waarmaken. Marco Pastors zou zijn prioriteiten moet bijstellen.
Een Nationaal Programma maakt indruk, in ieder geval qua naam. Een probleem is zó groot, dat het Rijk het moet oplossen. ‘Kwaliteitssprong Zuid’, het Nationaal Programma om Rotterdam-Zuid te verbeteren, is met deze stoerheid begonnen. In het uitvoeringsprogramma is hiervan nog maar weinig over. Zo weinig, dat wij van de VVD fractie in Rotterdam stellen dat doorgaan met minder pretentie en meer realisme beter is.
Toen Deetman en Mans vorig jaar hun aanbevelingen voor Rotterdam-Zuid presenteerden, was al duidelijk dat het Rijk geen extra geld ter beschikking zou stellen. Dat blijkt: het uitvoeringsprogramma is een opsomming van al bestaande plannen voor onderwijs en werk. De grote leefbaarheidsklapper zou moeten worden gemaakt door grootschalig slopen, bouwen en renoveren van 40.000 woningen. Die droom spatte uiteen met het Vestia-debacle, de Rotterdamse woningcorporatie die als gevolg van financiële speculaties diep in de schulden geraakte. Wel gaan de corporaties ‘op Zuid‘ door met de al geplande investeringen, een prestatie in deze crisistijd, maar onvoldoende om Zuid er bovenop te helpen.
Het plan dat nu op tafel ligt, is niet de grote stap voorwaarts waarvan Rijk, gemeente, corporaties, scholen en ondernemers droomden. Het ademt de sfeer van: “Het is niet anders”. De logische conclusie is dat het niet gaat lukken met die sprong voorwaarts van Rotterdam-Zuid. Zover is het denken echter nog niet. De uitvoerders roepen blijmoedig dat het vast weer beter wordt als de economie eenmaal aantrekt of Europa wat geld schuift. Ook de PvdA leeft nog op deze roze wolk, getuige het manifest dat de Rotterdamse afdeling onlangs aan Diederik Samsom aanbood, die prompt 100 miljoen toezegde.
Zuid doorloopt al decennia een cyclus van schrikbarende analyses en goedbedoelde kostbare programma’s om het tij te keren, waarna vervolgens geconstateerd wordt dat het effect uitblijft. De ‘Kwaliteitsprong Zuid’ sluit aan in deze polonaise. Het kwalijke gevolg is dat bewoners onverschillig worden, scholen niet meedoen met wéér een reddingsprogramma en ondernemers omkijken naar gebieden waar ze wèl omzet kunnen halen.
Betekent dit dat we Rotterdam-Zuid aan zijn lot moeten overlaten? Geenszins. Het gebied vraagt om een actieve overheid die de betrokkenheid stimuleert van bewoners, particuliere investeerders en organisaties die op Zuid werken. Dat begint met doen wat beloofd is en consequent vasthouden aan een uitvoering. Dit verkleint de kans dat particuliere investeerders, bewoners en scholen langs elkaar heenwerken en zorgt voor samenhang in aanpak. Als de overheid aan de maatschappelijke partners een helder eindplaatje voorschotelt, vergroot dat hun bereidheid om mee te doen.
De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om zorgvuldig om te springen met de welwillende inzet in het gebied en de mensen die zich er willen vestigen. Dat vraagt niet om ongegeneerd de subsidiekraan open te zetten, maar om ruim baan voor eigen initiatief. Versoepel regels en bureaucratie en ga slimme deals aan. Op Zuid zijn er al veel ‘voor en door bewoners’-projecten, bijvoorbeeld in het zelf beheren van buitenruimte. Laat dit soort bewonersinitiatieven doorgroeien en maak ze niet kapot door te veel overheidsbemoeienis. Zo hebben goedwillende particuliere verhuurders nu maandenlang woningen leegstaan omdat de gemeentelijke inkomenstoets voor nieuwe huurders (van de beruchte Rotterdam-wet) eindeloos duurt.
De gemeente moet wel een grotere rol opeisen bij handhaving van leefbaarheid en veiligheid. Bescherm de welwillenden en bestraf mensen die de buurt verpesten, zeker nu duidelijk wordt dat de grote sloop- en renovatieoperatie van de slechte woningvoorraad niet doorgaat. En houd op met het voortdurend doorverwijzen van politie naar stadstoezicht, gebiedsmanager of straatcoach.
In het uitvoeringsprogramma worden analfabetisme en laaggeletterdheid fors onderschat. Terwijl dit in minstens een kwart van de huishoudens in de achterstandswijken op Zuid speelt, bij migranten èn autochtone Nederlanders. In veel migrantengezinnen wordt geen Nederlands gesproken, waardoor kinderen te weinig met de taal oefenen. Dit vraagt niet om een spervuur aan taalcursussen, maar betrek deze gezinnen meer bij het sociale en economische verkeer, zodat mensen leren in de praktijk. Economische integratie gaat vooraf aan sociale integratie.
Zuid kan goed zonder Nationaal Programma om stapjes voorwaarts te maken. Maar dit stadsdeel (200.000 imnwoners) kan niet zonder aandacht. Dat vraagt om een overheid die veel meer het menselijke kapitaal in de wijken aanspreekt. Daarvoor is het essentieel om bewoners en ondernemers vertrouwen en verantwoordelijkheid te geven.

'Citywalk' op Zuidplein
‘Citywalk’ op Zuidplein

Dit opiniestuk verscheen eerder in Trouw

Al 3 reacties — discussieer mee!

Schrijf hier je reactie

Heb je geen account? Maak hier een gratis reageerdersaccount aan. En bekijk hier de huisregels van dit forum.

Gerelateerde inhoud

Wil je dit soort artikelen blijven lezen?

Vers Beton kan niet bestaan zonder haar leden. Lees onbeperkt artikelen op Vers Beton voor € 7,50 per maand, de eerste maand is gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Het belang van samen stad maken: ‘Bewoners krijgen er een enorm democratisch zelfvertrouwen van’

    • Politiek

    Hoe zorgen we ervoor dat iedereen inspraak heeft in de stad? Tijdens het Stadmakerscongres legt presentator Sanne Poot deze vraag – en meer – voor aan universitair docent Urban Planning Nanke Verloo, Peter Zuurbier van actiegroep De Esch, Eva Rovers van Bureau Burgerberaad en projectleider Klimaatberaad Jasmijn van Weenen.

  • De kracht van stilte tijdens de rouwmars Samen voor Palestina

    • Politiek

    Met het lawaai van ronkende motoren, vuurwerk en leuzen begon Rotterdam op 22 oktober luid te protesteren tegen de aanvallen op Gaza. Maar er is ook stil protest. Zo kleurde woensdag de Hofpleinfontein rood en was er de week ervoor een rouwmars voor de slachtoffers. Loulou Drinkwaard liep mee.

  • Big Brother in de bijstand 3: Zullen ze het ooit leren?

    • Politiek

    De negatieve ervaringen van bijstandsgerechtigden drongen nauwelijks tot het grote publiek door. Totdat de gemeenteraad wethouder Richard Moti tot de orde riep. Luister nu deel 3 van de podcast Big Brother in de bijstand.

  • Alle artikelen

De agenda die je aan het denken zet

  • A new edition of A Mic of One’s Own, a series of collaborations between Kunstinstituut Melly and The Writer’s Guide (to the Galaxy)!

    Venue: Kunstinstituut Melly
    Datum:
  • De debuutroman van Ireen van der Lem begint op de dag dat de woningcorporatie een bewonersavond houdt over de voorgenomen sloop van de woningen in een staat; en eindigt op de dag dat de laatste bewoner wordt uitverhuisd.

    Venue: De leeszaal
    Datum:
  • On Monday 11 December, Rotterdam based platform for metropolitan issues De Dépendance and Lighthouse Reports welcome economist Jennifer Clapp, one of the world’s leading authorities on food systems, in BlueCity. 

    Venue: BlueCity
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam