Ga naar de inhoud

Teleurstellend plan voor 'Zuid'

Maarten van de Donk en Jan-Willem Verheij van VVD Rotterdam stellen dat de Kwaliteitssprong Zuid, het nationaal programma dat de problemen op Rotterdam-Zuid moet aanpakken, zichzelf niet kan waarmaken. Marco Pastors zou zijn prioriteiten moet bijstellen.
Een Nationaal Programma maakt indruk, in ieder geval qua naam. Een probleem is zó groot, dat het Rijk het moet oplossen. ‘Kwaliteitssprong Zuid’, het Nationaal Programma om Rotterdam-Zuid te verbeteren, is met deze stoerheid begonnen. In het uitvoeringsprogramma is hiervan nog maar weinig over. Zo weinig, dat wij van de VVD fractie in Rotterdam stellen dat doorgaan met minder pretentie en meer realisme beter is.
Toen Deetman en Mans vorig jaar hun aanbevelingen voor Rotterdam-Zuid presenteerden, was al duidelijk dat het Rijk geen extra geld ter beschikking zou stellen. Dat blijkt: het uitvoeringsprogramma is een opsomming van al bestaande plannen voor onderwijs en werk. De grote leefbaarheidsklapper zou moeten worden gemaakt door grootschalig slopen, bouwen en renoveren van 40.000 woningen. Die droom spatte uiteen met het Vestia-debacle, de Rotterdamse woningcorporatie die als gevolg van financiële speculaties diep in de schulden geraakte. Wel gaan de corporaties ‘op Zuid‘ door met de al geplande investeringen, een prestatie in deze crisistijd, maar onvoldoende om Zuid er bovenop te helpen.
Het plan dat nu op tafel ligt, is niet de grote stap voorwaarts waarvan Rijk, gemeente, corporaties, scholen en ondernemers droomden. Het ademt de sfeer van: “Het is niet anders”. De logische conclusie is dat het niet gaat lukken met die sprong voorwaarts van Rotterdam-Zuid. Zover is het denken echter nog niet. De uitvoerders roepen blijmoedig dat het vast weer beter wordt als de economie eenmaal aantrekt of Europa wat geld schuift. Ook de PvdA leeft nog op deze roze wolk, getuige het manifest dat de Rotterdamse afdeling onlangs aan Diederik Samsom aanbood, die prompt 100 miljoen toezegde.
Zuid doorloopt al decennia een cyclus van schrikbarende analyses en goedbedoelde kostbare programma’s om het tij te keren, waarna vervolgens geconstateerd wordt dat het effect uitblijft. De ‘Kwaliteitsprong Zuid’ sluit aan in deze polonaise. Het kwalijke gevolg is dat bewoners onverschillig worden, scholen niet meedoen met wéér een reddingsprogramma en ondernemers omkijken naar gebieden waar ze wèl omzet kunnen halen.
Betekent dit dat we Rotterdam-Zuid aan zijn lot moeten overlaten? Geenszins. Het gebied vraagt om een actieve overheid die de betrokkenheid stimuleert van bewoners, particuliere investeerders en organisaties die op Zuid werken. Dat begint met doen wat beloofd is en consequent vasthouden aan een uitvoering. Dit verkleint de kans dat particuliere investeerders, bewoners en scholen langs elkaar heenwerken en zorgt voor samenhang in aanpak. Als de overheid aan de maatschappelijke partners een helder eindplaatje voorschotelt, vergroot dat hun bereidheid om mee te doen.
De gemeente heeft de verantwoordelijkheid om zorgvuldig om te springen met de welwillende inzet in het gebied en de mensen die zich er willen vestigen. Dat vraagt niet om ongegeneerd de subsidiekraan open te zetten, maar om ruim baan voor eigen initiatief. Versoepel regels en bureaucratie en ga slimme deals aan. Op Zuid zijn er al veel ‘voor en door bewoners’-projecten, bijvoorbeeld in het zelf beheren van buitenruimte. Laat dit soort bewonersinitiatieven doorgroeien en maak ze niet kapot door te veel overheidsbemoeienis. Zo hebben goedwillende particuliere verhuurders nu maandenlang woningen leegstaan omdat de gemeentelijke inkomenstoets voor nieuwe huurders (van de beruchte Rotterdam-wet) eindeloos duurt.
De gemeente moet wel een grotere rol opeisen bij handhaving van leefbaarheid en veiligheid. Bescherm de welwillenden en bestraf mensen die de buurt verpesten, zeker nu duidelijk wordt dat de grote sloop- en renovatieoperatie van de slechte woningvoorraad niet doorgaat. En houd op met het voortdurend doorverwijzen van politie naar stadstoezicht, gebiedsmanager of straatcoach.
In het uitvoeringsprogramma worden analfabetisme en laaggeletterdheid fors onderschat. Terwijl dit in minstens een kwart van de huishoudens in de achterstandswijken op Zuid speelt, bij migranten èn autochtone Nederlanders. In veel migrantengezinnen wordt geen Nederlands gesproken, waardoor kinderen te weinig met de taal oefenen. Dit vraagt niet om een spervuur aan taalcursussen, maar betrek deze gezinnen meer bij het sociale en economische verkeer, zodat mensen leren in de praktijk. Economische integratie gaat vooraf aan sociale integratie.
Zuid kan goed zonder Nationaal Programma om stapjes voorwaarts te maken. Maar dit stadsdeel (200.000 imnwoners) kan niet zonder aandacht. Dat vraagt om een overheid die veel meer het menselijke kapitaal in de wijken aanspreekt. Daarvoor is het essentieel om bewoners en ondernemers vertrouwen en verantwoordelijkheid te geven.

'Citywalk' op Zuidplein
‘Citywalk’ op Zuidplein

Dit opiniestuk verscheen eerder in Trouw

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek voor Rotterdam

We kunnen deze artikelen alleen maken dankzij onze leden. Lees onbeperkt alle artikelen op Vers Beton voor € 7,50 per maand, de eerste maand is gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Italiaanse lessen voor een geslaagd Rotterdams burgerberaad: hoe nu verder?

    • Klimaat

    Nu het Rotterdamse Burgerberaad voor het Klimaat vorige week haar adviezen heeft aangeboden aan wethouder Chantal Zeegers, lijkt het eind goed, al goed. Maar wie kijkt naar vergelijkbare projecten, zoals in het Italiaanse Bologna, ziet dat dit pas het begin is: hoe zorg je ervoor dat adviezen ook daadwerkelijk geïmplementeerd worden? En zijn er valkuilen die Rotterdam kan voorkomen?

  • Rotterdam werd veiliger onder Aboutaleb, maar ten koste van wat?

    • Politiek

    Hij werd ‘de sheriff’ genoemd en Rotterdam kreeg de bijnaam ‘Meppel aan de Maas’. Hoewel burgemeester Ahmed Aboutaleb in de stad op handen gedragen werd, was er ook kritiek. Vaak op het thema waarop hij zich het sterkst profileerde: veiligheid.

  • Was Aboutaleb de burgemeester die hij had willen zijn?

    • Politiek

    Hoofdredacteur Eeva Liukku herlas de opiniestukken die Vers Beton door de jaren heen publiceerde over Aboutaleb, en proeft teleurstelling. Ze vraagt zich vertwijfeld af: gaf de stad hem wel genoeg ruimte om een andere kant te laten zien?

  • Alle artikelen

De agenda die je aan het denken zet

  • On 21 November platform for city culture De Dépendance welcomes Michèle Lamont, an acclaimed Harvard sociologist, to discuss her new book ‘Seeing Others: How Recognition Works and How it Can Heal a Divided World’ at De Sportschool, Rotterdam-Charlois. 

    Venue: De Sportschool
    Datum:
  • Geniet van vier dubbelconcerten waarbij veelbelovende talenten en bekende namen het podium delen.

    Venue: Batavierhuis
    Datum:
  • In de maand november doet de Pointer pop-up redactie in onderzoek in Rotterdam. Vanuit een…

    Venue: Witte de Withstraat 42
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam