Als we recent onderzoek van de Rotterdamse Jongerenraad moeten geloven, zit tot 10% van de Rotterdamse jeugd in de prostitutie. Maar journalisten en politici roken pas écht bloed toen bleek dat verantwoordelijk wethouder Hugo de Jonge had geprobeerd de cijfers te beïnvloeden vóór publicatie. Vers Beton hield het onderzoek tegen het licht en concludeert: broddelwerk dat hooguit goed is voor een storm in een glas water.
Aan de ene kant van de boksring vinden we de Rotterdamse Jongerenraad (RJR), ‘het officiële jongeren adviesorgaan van de gemeente’. Deze raad is een soort schaamlap van de Rotterdamse politiek om net te doen alsof zij de jeugd serieus neemt. Echt lekker lukt dat alleen nog niet: het jongerenjaar was bepaald niet alles, de club werd in 2010 geplaagd door een frauduleuze directeur, en de RJR ligt onder constant vuur van de politiek. In een poging weer wat respect, geloofwaardigheid en belang terug te winnen heeft de RJR daarom op eigen initiatief onderzoek gedaan naar seksuele excessen onder jongeren, en dat adviesrapport begin maart gepubliceerd.
Hier tegenover staat wethouder Hugo de Jonge (CDA) van onderwijs, jeugd en gezin. Hij en zijn ambtenaren zagen in het rapport namelijk wat cijfers die politiek onhandig of apert onjuist waren, zoals het aantal jongeren dat betrokken is bij prostitutie. De Jonges ambtenaren dachten vervolgens de schade te kunnen beperken door de RJR met wat postcommunistische druk bij te sturen. Eerst moest de raad het percentage jongeren dat betrokken is met prostitutie in de breedste zin verlagen, en vervolgens werd de raad ook op het hart gedrukt níet te zeggen dat hij onder druk is gezet.
De RJR, ook niet op zijn achterhoofd gevallen, ging hier natuurlijk direct mee de barricades op (“We worden monddood gemaakt! Aksie!”), waarna andere politieke partijen – ongetwijfeld met de verkiezingen van 2014 in het achterhoofd – bloed roken en als een horde kannibalen op de autocratische wethouder afstormden.
Lekker turven in Excel
Maar waar hebben we het over? Wie het kleinood kritisch leest, kan niet anders concluderen dan dat dit profielwerkstuk Havo-5 überhaupt nooit uit de printer had mogen rollen. Als we de RJR moeten geloven, is de seksuele moraal in Rotterdam onder jongeren namelijk volledig verdwenen. Hoog waren de daken die beklommen werden om de resultaten vanaf te schreeuwen: tot wel 10.000 jongeren in Rotterdam, goed voor 10% van het totaal, zouden tot seks gedwongen worden of op een andere manier seksueel uitgebuit zijn.
En hoe weet de RJR dat? Nou, dat ging zo. Een jongerenwerker vroeg eens op straat rond wie er nog wat jongeren kent die met zogeheten prostitutie 2.0 te maken hebben (jeugdprostitutie en de rol van social media daarbij) en tussen de 14 en 27 waren. Ze vond er welgeteld 45 die hier ongetwijfeld wel wat vanaf wisten, en ging die toen interviewen.
Een masterstudent urban sociologie las die transcripten terug, turfde wat genoemde aantallen in Excel, zette in een ander tabblad het aantal aangiftes van illegale prostitutie, deed nog iets met het aantal locaties waar dit soort excessen zich voordoen, en kwam toen in een rekencel opeens uit op 1000 tot 10.000 jongeren. Tadaa!
Het levende Calimero-complex
U knippert verbaasd met de ogen? Dat mag. Zelfs de RJR wist zich eigenlijk geen raad met deze manier van data verzamelen, stelt het rapport onomwonden: “Ook de Rotterdamse Jongerenraad moet zich beperken tot een zeer grove schatting.”
Broddelwerk dus, in ieder geval op kwantitatief vlak, terwijl ook het kwalitatieve stuk (seksuele uitwassen onder jongeren) allang bekend is. Niettemin dacht de RJR, het levende Calimero-complex, dat dit een mooie pr-opsteker zou zijn. “Zie ons eens een thermometer in de stad steken! Kijk ons eens problemen agenderen! Dat betekent weer járen subsidie!” Vervolgens liepen veel media in de val, reageerde De Jonge en consorten op het spastische af, en waren alle poppen aan het dansen.
Een storm in een glas water dus. Wat er had moeten gebeuren, is dat de pr-afdeling van de RJR die cijfers eruit had moeten laten, en De Jonge had moeten zeggen ‘kwalitatief leuk, gaan we wat mee doen!’. De discussie en bijbehorende ophef die er nu zijn ontstaan (politici en media het bloed van een wethouder laten ruiken is goed voor algehele anarchie) is buitenproportioneel. Het was een slecht onderzoek, de reactie was dom, De Jonge moet zijn excuses aanbieden, maar daarna moeten we écht weer verder met de orde van de dag. Er zijn ook nog jongeren die gered moeten worden.
Ps al die alfa-journalisten in Nederland hadden het cijferstuk van het rapport überhaupt nooit moeten aanhalen. Maar ja, vind maar eens een journalist die de tijd en kunde heeft om ‘wetenschappelijk’ onderzoek kritisch te lezen.
Al 10 reacties — discussieer mee!
Officieel heb ik hier natuurlijk geen mening over. Maar lijkt me n stukje waar wel wat inzit. Kan me voorstellen dat anderen dit soort inzichten jegens het rapport eerder hebben gehad en de noodzaak voelden deze te uiten.
Bedankt! Maar wie zijn precies die anderen, en wat hebben ze geuit?
Met dit soort rapporten zorgt de RJR er trouwens voor als nóg overbodiger beschouwd te worden. Én geld kosten én dat wat je moet doen slecht doen: ik kan me in tijden van bezuinigingen slechtere redenen voorstellen om afscheid te nemen van deze club.
Je hebt gelijk wanneer je stelt dat het “onderzoek” aan alle kanten rammelt, te beginnen met de term ‘prostitutie 2.0’. Maar goed, een aantal jaar geleden gebruikte men nog de term “breezersletjes” voor (overwegend) meisjes die hun “diensten” verleenden voor een drankje, beltegoed of een paar nieuwe sneakers.
Hoe slecht het onderzoek ook opgesteld is en hoe verkeerd de reactie van De Jonge ook was, voor de zoveelste keer is een punt aangekaart waar wat mij betreft meer aandacht naar zou mogen; jongeren en seksualiteit.
Dat tot 10 procent van de jongeren in Rotterdam in de prostitutie zit is quatsch. Maar wanneer je spreekt over – al dan niet gedwongen – ruilseks, is het dan nog steeds veel? Wanneer je meeneemt dat (volgens een CBS-onderzoek) 12 procent van de vrouwen en 3 procent van de mannen verkracht is?
Cijfers, cijfers, ach, ik ben maar een alfajournalistje, dus wat weet ik er nou van?
Behalve dat meisjes hun lichaam niet verkopen omdat ze een breezer willen, of beltegoed, of omdat de jongen waar ze verliefd op zijn het, al dan niet gedwongen, aan hun vraagt. Daarachter gaat veel meer schuil. En dát is waar de discussie en/of het onderzoek over zou moeten gaan. Hoe we die meisjes (o, oeps: en jongens) weerbaarder kunnen maken.
Nu we weten dat de RJR niet in staat is om onderzoek te doen, wie weet maakt de gemeente wat geld vrij voor een echt onderzoeksbureau. Want ieder meisje dat het slachtoffer is van prostitutie 2.0 (ahum), is er één te veel. Als je dat een storm in een glas water wil noemen, soit. Voor dat ene meisje hoop ik op een orkaan.
Ik wist al langere tijd dat de RJR met dit onderzoek bezig was en heb bewondering voor de lef waarmee ze dit onderwerp onder de aandacht hebben gebracht. De RJR schuwt er niet voor om pijnlijke kanten van Rotterdam te belichten en dat is maar goed ook. Er zijn te veel jongerenclubs (geweest) die zich – al dan niet bewust – afzijdig houden van serieuze onderwerpen die er écht toe doen en waar een deel van Rotterdamse jongeren ook echt mee zit.
Overigens, dit schreef ik al eerder op Twitter, ik vind het helemaal niet zo verrassend dat (de ambtenaren van) wethouder Hugo de Jonge het rapport hebben beïnvloed voorafgaand aan publicatie, als ik terugdenk aan de politieke warboel waar wij als jongRRKC (jongerenraad van de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur) in terecht kwamen ten tijde van het Jongerenjaar en de discussie rondom het Urban Culture Podium… dat “onafhankelijk” is een héél relatief begrip.
Inge is op reis, dus zal zelf een tijd niet kunnen reageren. Verder – zeker goed dat de RJR deze zaak niet links laat liggen, maar ik deel wel de mening van Inge dat de uitvoering en de presentatie/publicatie juist bij delicate onderwerpen van groot belang is. Op deze manier hebben ze de zaak die ze proberen te bepleiten behoorlijk wat geweld aangedaan – media zullen bij een volgend, mogelijk wél juist gekwantificeerd onderzoek wel drie keer nadenken om te publiceren en ook een vervolgdiscussie in de gemeenteraad loopt een grote kans hierdoor gefrustreerd te worden. Echt een ontzettend gemiste kans.
O maar dat ben ik ook helemaal met jullie eens hoor, gemiste kans, geen goed werk afgeleverd… wat ik me kan herinneren van onze jongerenraad is dat je probeert mee te doen met de ‘grote jongens’, je niet wilt laten wegzetten als maar een jongerenclub, en dan kun je jezelf aardig voorbij hollen. Ik denk dat ze met alle goede bedoelingen zichzelf hebben willen revancheren na alle slechte publiciteit, met een serieus onderwerp en dat ze zich hebben laten meeslepen daarin. Ja, zonde.
De Rotterdamse Jeugdraad heeft haar eigen bestaan proberen te rechtvaardigen, en is daarin jammerlijk gefaald. Ik zie een kans voor de gemeente om 2 ton per jaar te bezuinigen. Stel je voor hoe dit stuk zijn eigen leven was gaan leiden onder de publieke opinie als het oorspronkelijke getal van 10.000 was blijven staan? Dan had je bijna kleuters moeten gaan meetellen. Natuurlijk is het onwenselijk als ambtenaren zich met publicaties van onderzoeksrapporten gaan bemoeien, maar ik denk dat zij ook wel inzagen dat dat getal nooit goed kon zijn. Ik heb trouwens nog niet aangetoond zien worden hoe De Jonge hier zelf bij betrokken was.
Volgens mij heeft het stuk, hoe slecht het ook is, wel haar doel bereikt.
Er is een kwalitatieve analyse gemaakt (dat is toch meer dan over 1 incident berichten) en het is op de kaart gezet. Dat ze het ook hebben proberen te kwantificeren was inderdaad niet heel bijdehand. Maar zonder enige kwantificering is de waarde ook lastig te bepalen. Daarnaast gaat het om een grove schatting en zal het getal best wel tussen de 1.000 en 10.000 in kunnen zitten.
Bedankt. Helemaal mee eens.
Over De Jonge: als wethouder is hij verantwoordelijk voor de ambtenaren van zijn departement. Hun inmenging is zijn inmenging, ook al wist hij er niets vanaf (behalve als je Wilma Mansveld heet, dan doe je gewoon net alsof jouw ambtenaren autonome wezens zijn ;).
Ja, die invalshoek heb ik ook overwogen. Er is niets mis mee om problemen (opnieuw) te agenderen of van nieuwe urgentie te voorzien. Als je alleen doorschiet, dan gooi je met het kind het badwater weg. Juist dát heeft De Jonge vermoedelijk willen voorkomen door die cijfers naar beneden te laten bijstellen: het probleem niet groter (of kleiner) maken dan dat het is, omdat het anders een eigen leven gaat leiden en er het verkeerde beleid op gevoerd wordt.
Dus, nogmaals: prima plan, maar slecht uitgevoerd qua onderzoek én publicatie. Daarmee gooi je aardig wat geloofwaardigheid weg.