Als we recent onderzoek van de Rotterdamse Jongerenraad moeten geloven, zit tot 10% van de Rotterdamse jeugd in de prostitutie. Maar journalisten en politici roken pas écht bloed toen bleek dat verantwoordelijk wethouder Hugo de Jonge had geprobeerd de cijfers te beïnvloeden vóór publicatie. Vers Beton hield het onderzoek tegen het licht en concludeert: broddelwerk dat hooguit goed is voor een storm in een glas water.
Aan de ene kant van de boksring vinden we de Rotterdamse Jongerenraad (RJR), ‘het officiële jongeren adviesorgaan van de gemeente’. Deze raad is een soort schaamlap van de Rotterdamse politiek om net te doen alsof zij de jeugd serieus neemt. Echt lekker lukt dat alleen nog niet: het jongerenjaar was bepaald niet alles, de club werd in 2010 geplaagd door een frauduleuze directeur, en de RJR ligt onder constant vuur van de politiek. In een poging weer wat respect, geloofwaardigheid en belang terug te winnen heeft de RJR daarom op eigen initiatief onderzoek gedaan naar seksuele excessen onder jongeren, en dat adviesrapport begin maart gepubliceerd.
Hier tegenover staat wethouder Hugo de Jonge (CDA) van onderwijs, jeugd en gezin. Hij en zijn ambtenaren zagen in het rapport namelijk wat cijfers die politiek onhandig of apert onjuist waren, zoals het aantal jongeren dat betrokken is bij prostitutie. De Jonges ambtenaren dachten vervolgens de schade te kunnen beperken door de RJR met wat postcommunistische druk bij te sturen. Eerst moest de raad het percentage jongeren dat betrokken is met prostitutie in de breedste zin verlagen, en vervolgens werd de raad ook op het hart gedrukt níet te zeggen dat hij onder druk is gezet.
De RJR, ook niet op zijn achterhoofd gevallen, ging hier natuurlijk direct mee de barricades op (“We worden monddood gemaakt! Aksie!”), waarna andere politieke partijen – ongetwijfeld met de verkiezingen van 2014 in het achterhoofd – bloed roken en als een horde kannibalen op de autocratische wethouder afstormden.
Lekker turven in Excel
Maar waar hebben we het over? Wie het kleinood kritisch leest, kan niet anders concluderen dan dat dit profielwerkstuk Havo-5 überhaupt nooit uit de printer had mogen rollen. Als we de RJR moeten geloven, is de seksuele moraal in Rotterdam onder jongeren namelijk volledig verdwenen. Hoog waren de daken die beklommen werden om de resultaten vanaf te schreeuwen: tot wel 10.000 jongeren in Rotterdam, goed voor 10% van het totaal, zouden tot seks gedwongen worden of op een andere manier seksueel uitgebuit zijn.
En hoe weet de RJR dat? Nou, dat ging zo. Een jongerenwerker vroeg eens op straat rond wie er nog wat jongeren kent die met zogeheten prostitutie 2.0 te maken hebben (jeugdprostitutie en de rol van social media daarbij) en tussen de 14 en 27 waren. Ze vond er welgeteld 45 die hier ongetwijfeld wel wat vanaf wisten, en ging die toen interviewen.
Een masterstudent urban sociologie las die transcripten terug, turfde wat genoemde aantallen in Excel, zette in een ander tabblad het aantal aangiftes van illegale prostitutie, deed nog iets met het aantal locaties waar dit soort excessen zich voordoen, en kwam toen in een rekencel opeens uit op 1000 tot 10.000 jongeren. Tadaa!
Het levende Calimero-complex
U knippert verbaasd met de ogen? Dat mag. Zelfs de RJR wist zich eigenlijk geen raad met deze manier van data verzamelen, stelt het rapport onomwonden: “Ook de Rotterdamse Jongerenraad moet zich beperken tot een zeer grove schatting.”
Broddelwerk dus, in ieder geval op kwantitatief vlak, terwijl ook het kwalitatieve stuk (seksuele uitwassen onder jongeren) allang bekend is. Niettemin dacht de RJR, het levende Calimero-complex, dat dit een mooie pr-opsteker zou zijn. “Zie ons eens een thermometer in de stad steken! Kijk ons eens problemen agenderen! Dat betekent weer járen subsidie!” Vervolgens liepen veel media in de val, reageerde De Jonge en consorten op het spastische af, en waren alle poppen aan het dansen.
Een storm in een glas water dus. Wat er had moeten gebeuren, is dat de pr-afdeling van de RJR die cijfers eruit had moeten laten, en De Jonge had moeten zeggen ‘kwalitatief leuk, gaan we wat mee doen!’. De discussie en bijbehorende ophef die er nu zijn ontstaan (politici en media het bloed van een wethouder laten ruiken is goed voor algehele anarchie) is buitenproportioneel. Het was een slecht onderzoek, de reactie was dom, De Jonge moet zijn excuses aanbieden, maar daarna moeten we écht weer verder met de orde van de dag. Er zijn ook nog jongeren die gered moeten worden.
Ps al die alfa-journalisten in Nederland hadden het cijferstuk van het rapport überhaupt nooit moeten aanhalen. Maar ja, vind maar eens een journalist die de tijd en kunde heeft om ‘wetenschappelijk’ onderzoek kritisch te lezen.
