Ga naar de inhoud

De Shell Eco-marathon – Rotterdamse greenwashing?

Vorige week opende burgemeester Aboutaleb in Ahoy de Shell Eco-marathon met de woorden: “Dit evenement combineert innovatie, technologie en duurzaamheid. 3 thema’s waar ook Rotterdam zich op richt.” Toch klinkt er ook kritiek: Shell organiseert de Eco-marathon alleen maar uit publicitair eigenbelang. In het verleden zou de oliegigant energie-efficiënte technologieën juist tegengehouden hebben. Rest de vraag: wordt Rotterdam gebruikt om Shells imago te ‘greenwashen’?

Shell_VersBeton_Wijers
Shell greenwashing

Tijdens de Shell Eco-marathon proberen duizenden studenten uit heel Europa met zelfgebouwde voertuigen op zo min mogelijk brandstof een zo lang mogelijke afstand af te leggen. Voor het Rotterdamse gemeentebestuur is dit dan ook een mooie gelegenheid om te laten zien dat het thema’s als duurzaamheid en klimaatverandering heus serieus neemt – ook al zakt het ambitieuze Rotterdam Climate Initiative aantoonbaar door zijn hoeven.
En het moet gezegd worden: de jonge techniekstudenten hebben de afgelopen week indrukwekkende resultaten geboekt. Zo wist het winnende studententeam van de Universiteit van Nantes op 1 liter waterstof maar liefst 1500 kilometer te rijden. Over de telefoon kijkt de woordvoerder van Shell dan ook terug op een uitermate geslaagde week: “Dankzij de gemeente Rotterdam kon de Eco-marathon voor het eerst plaatsvinden op een écht stratencircuit. Hierdoor konden nog beter reële situaties nagebootst worden, en de wagens van de studenten nog beter worden getest.” Volgens de woordvoerder is de Eco-marathon dan ook dé plek waar energiezuinige innovaties gestimuleerd en toepasbaar gemaakt worden: “Jaren voordat de hybride auto op de markt kwam, zag je bij de Eco-marathon al studenten die een auto lieten rijden op een combinatie van benzine en elektriciteit.”

Hartstikke hypocriet

Toch gelooft niet iedereen dat Shell louter nobele bedoelingen heeft met de energiezuinige autorace. Al in 1973 slaagden ingenieurs van de oliegigant er namelijk in om een omgebouwde Opel P-1 van 1130 kilo op één liter benzine 159 kilometer te laten rijden. De techniek werd echter ‘vergeten’ en vond nooit zijn weg naar de auto-industrie. Ondertussen stond de Opel zelf weg te roesten in een desolaat automuseumpje in Seattle, enkele jaren geleden opgespoord door het televisieprogramma Tegenlicht.
“Dat is logisch”, zegt hoogleraar transitiemanagement aan de Erasmus Universiteit Jan Rotmans. “Shell is helemaal niet geïnteresseerd in energiezuinige technieken. In meer dan 25 jaar Eco-marathon is er nog niet één energiezuinig prototype op de weg gekomen. Dat is ook helemaal niet in zijn belang. Het bedrijf wil gewoon zo lang mogelijk benzine blijven verkopen. Shell wil bovendien boren op de Noordpool, wereldwijd proefboringen doen naar schaliegas, en investeert vrijwel niets in schone energie. Dan ben je toch hartstikke hypocriet als je het woord ‘duurzaamheid’ in de mond neemt?”

Alleen maar winst

Teun Bartelds, teammanager van het Green Team Twente dat tijdens de Eco-marathon in de categorie waterstof met een verbruik van 1 liter op 755 kilometer derde werd, maakt zich minder zorgen over de intenties van Shell. “Volgens mij willen ze gewoon van de nieuwste technieken en innovaties op de hoogte blijven. Ik zie ook wel dat het bedrijf belang heeft bij de verkoop van olie, maar volgens mij heeft het ook door dat de wereldwijde energiebalans aan het veranderen is. Je ziet toch ook elektriciteitsbedrijven die energiezuinige thermostaten uitbrengen? Ze spelen gewoon in op een veranderende vraag vanuit de markt.”
Bartelds heeft dan ook weinig ethische bezwaren bij deelname aan de Eco-marathon: “Natuurlijk komt Shell door milieurampen weleens negatief in het nieuws, maar dat geldt voor de hele sector. Ik zie dat een beetje als collateral damage. Het grootste probleem is juist de grote maatschappelijke vraag naar olie. Met het Green Team Twente kunnen we daar een klein deel van een antwoord op formuleren. Ondertussen doen we allerlei technologische kennis en waardevolle contacten op, en leren we een project van kop tot staart te managen. Alleen maar winst dus.”

Bevreemding

Rotmans vindt studenten die aan de Eco-marathon meedoen echter naïef: “Ik begrijp het wel: het is leuk spelen in een prachtige technische speeltuin. Maar ik vind dat je als student ook wel wat kritischer mag zijn. Je kan bijvoorbeeld ook meedoen aan die race voor auto’s op zonne-energie in Australië. Daar doe je ook een boel kennis en ervaring op, zonder dat je gebruikt wordt om een zwart imago groen te wassen.”
Of Shell de Eco-marathon nu enkel heeft georganiseerd om zijn imago te vergroenen, of dat het bedrijf ook oprechte ecologische doelstellingen heeft, blijft voornamelijk een welles-nietes-spelletje. Maar dat de gemeente Rotterdam voor zijn duurzame innovatie naar een kapitalistische oliegigant kijkt, wekt – net als de 2 reusachtige kolencentrales die ondanks het streven naar minder CO2-uitstoot werden gebouwd – wél bevreemding.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk.

Misschien vind je dit ook interessant

De Stadsagenda

  • Opening exhibition Spiritual Disobedience #1:
    Al Falak Al Majdoub: On wandering machines and song-maps of (no)return
    [الفلك المجذوب: رسائل في المَكِينَات الهائِمة وخرائط الـاـعودة الناغِمة] by AZ OOR.
    Curated by Yusser al Obaidi and Leana Boven

    Venue: Gemaal op Zuid
    Datum:
  • Energie van Rotterdam organiseert 𝑫𝒆 𝒆𝒏𝒆𝒓𝒈𝒊𝒆 𝒗𝒐𝒐𝒓 𝒅𝒆 𝒕𝒐𝒆𝒌𝒐𝒎𝒔𝒕, een inspirerende én gezellige bijeenkomst voor iedereen die zich graag inzet voor een duurzame en eerlijke toekomst. Dit doen we samen met om | nieuwe energie, Energiecoöperatie Regio Rijnmond (ECRR) en de Rotterdamse energiecoöperaties!  

    Venue: Het Industriegebouw
    Datum:
  • Hard voor kanker is een hard techno evenement dat wij organiseren voor het goede doel: De Roparun.

    Venue: Now & Wow club
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam

  • Vers Beton zoekt een stagiair vanaf september 2025. We begeleiden je om je eigen leerdoelen te halen en zelf journalistieke producties te maken voor Vers Beton.

  • Volg je de lokale politiek, heb je enige journalistieke ervaring en een vlotte pen? Vers Beton is op zoek naar een freelance redacteur die over lokale politiek wil schrijven.

  • Met veel plezier duiken we elke keer een nieuwe wereld in. Altijd met het doel: onderscheidende communicatie realiseren. We werken met een klein team van specialisten in onze eigen studio in het langste monument van Nederland: de Hofbogen.

  • Bekijk alle vacatures