Dames en heren, welkom in Rotterdam. De grootste haven van Europa én toegangspoort van walvisvlees naar Japan. De handel en jacht op walvissenvlees is in Nederland, net als in de rest van de wereld, streng verboden. Alleen Japan, Noorwegen en IJsland weigeren zich te conformeren aan het CITES-verdrag, waarin landen afspreken de walvis met rust te laten.
Dat er minder op de grote vinvis gejaagd wordt is geen ramp. Het vlees is toch niet te kanen. Misschien is dat de reden dat IJslanders het vlees niet eten. Zij schieten het af en exporteren het naar Japan. Daar werd het vroeger wel gegeten. Vooral door de armen, omdat het vlees wel lekker goedkoop en eiwitrijk is. Net zoals lever bijvoorbeeld.
Probleem voor IJsland: in Japan moeten ze het ook niet meer hebben. Het wordt vaak verwerkt tot kantinevoer van scholen. Ook onder jongeren groeit de weerstand echter, waardoor ook daar de vraag afneemt. Het vlees werd vorig jaar daarom uiteindelijk onder de kostprijs vermaald tot hondenvoer, voor chique hondeneigenaren die eens wat anders wilden. De hondenvoerboer zag echter zijn reputatie dalen en is hier toen ook maar mee gestopt.
Conclusie: ook de Japanners kunnen het walvissenvlees aan de straatstenen niet kwijt. Toch gelooft de IJslandse walvisjager op een kentering van de markt. Vooruitlopend daarop schiet het bedrijf Hvaflur hf dit jaar 185 walvissen af. Omdat de haven van IJsland erg klein is, moet het vlees worden overgeslagen om de oversteek te maken. In Rotterdam.
Rotterdam is de enige haven in Europa die walvissenvlees overslaat. Ook de walvissen die in het voorjaar door Noorse jagers worden afgeschoten en vervolgens vervoerd worden naar Japan worden overgeslagen in de Rotterdamse haven. Als enige haven. De havens van Antwerpen en Hamburg hebben de afgelopen jaren geen partijen walvissenvlees overgeslagen.
Dit kan omdat Samskip het enige bedrijf is dat nog walvissenvlees wil overslaan. De Telegraaf meldde al dat dit riekt naar een old boys network. Hapag LLoyd en Maersk verklaarden al niet in te stemmen met deze praktijken.
Een Nederlands bedrijf mag niet in walvissenvlees handelen, maar mag het wel overslaan. De reden hiervoor is dat de goederen ´in transito´zijn, waardoor zij feitelijk het grondgebied niet bereiken. Het Havenbedrijf zegt hier niets aan te kunnen doen. Als economische entiteit verhuren ze slechts de havens aan stuwadoors, en kunnen ze geen voorwaarden stellen. Dat is namelijk juridisch onmogelijk. De vinger wordt naar de overheid gewezen. Overigens, diezelfde overheid is eigenaar van het Havenbedrijf. De gemeente Rotterdam heeft 70 procent van de aandelen in handen, de rest is van de Staat.
Zet walvisvlees gewoon op de lijst van drugs, dan kan doorvoer door Rotterdamse haven natuurlijk wel aangepakt worden http://t.co/uUSDHgNwsR
— Francisco van Jole (@2525) June 11, 2013
Het scherpe voorstel van Francisco van Jole, om walvissenvlees onder de Opiumwet te scharen, wordt door de woordvoerder van Sharon Dijksma gepareerd met een beroep op Europese wetgeving. Dijksma stelt zich alleen hard te kunnen maken voor een code of conduct. Een afspraak waarbij alle Europese havens beloven geen walvisvlees over te slaan. Niet juridisch afdwingbaar dus.
Nu breekt mijn klomp. Het havenbedrijf zegt dus geen eisen te mogen stellen aan haar klanten en dat de overheid regels moet opstellen, terwijl de overheid zegt geen juridisch afdwingbare regels op te kunnen stellen en dat de haven dit moet doen. Waarom moet de Rotterdamse haven überhaupt overleg plegen met andere havens? De enige haven waar walvisvlees wordt overgeslagen ís de Rotterdamse. De havens van Antwerpen en Hamburg hebben niets te schaften met walvissenvlees. Als we hier op Europees niveau over gaan onderhandelen is het beest allang uitgestorven voordat de afspraken gemaakt zijn. Het lijkt erop dat de betrokken partijen het dossier net zo lang heen en weer schuiven tot het publieke debat is uitgewoed en alle walvissen geschoten zijn.
