In het kader van de campagne ‘Pinnen, ja graag!‘ heeft Aboutaleb vaarwel gezegd tegen contant geld, zo schreef Nabil Bantal in De Beste Stuurlui vorige week. Rejo Zenger, digitale burgerrechtenactivist, vindt dat de burgemeester hiermee het verkeerde voorbeeld geeft. Al pinnend verliezen we onze vrijheid, zo stelt hij.
Dat de burgemeester twee weken geleden zijn portemonnee in een kluis deed vond Vers Betonner Nabil een slecht idee; we verliezen ons gevoel voor geld. Hij heeft groot gelijk, maar eigenlijk is ons verlies veel groter. Aboutaleb deed zijn contant geld in de ban in het kader van de campagne “Pinnen, ja graag!”, omdat pinnen “Veel veiliger is voor de ondernemer én voor jezelf.” Maar van vrijblijvendheid is helemaal geen sprake. Steeds meer winkels accepteren geen contant geld meer, dus pinnen moet. Met die systeemdwang verliezen we niet alleen ons gevoel voor geld, maar ook de mogelijkheid om eigen keuzes te maken en daarmee onze vrijheid. Door te pinnen laten we bij elke betaling een spoor achter. Je aankopen worden nauwkeurig en langdurig vastgelegd. Zulke grote en gevoelige verzamelingen van gegevens worden vroeg of laat voor van alles gebruikt. Of misbruikt.
Digitaal spoor
De winkelier vindt het maar al te fijn als jij met je pas betaalt. Elke boodschap is op den duur herleidbaar tot een klant, de natte droom van iedere marketeer. Maar het digitale spoor maakt het ook mogelijk dat de Albert Heijn op de hoek weet hoeveel jij uitgeeft bij de Aldi twee straten verderop. Op basis van al die gegevens kan AH je mooie, op maat gemaakte aanbiedingen doen. Geen alu-hoedje scenario, blijkt uit de mislukte poging van Equens om gegevens over je betaalgedrag te verkopen. Maar wat als jouw verzekeraar op basis van je uitgaven in de kroeg en shoarmaboer, je een duurdere polis aansmeert? En wat als je zelf niet weet over welke gegevens je verzekeraar beschikt, of hoe je deze informatie kunt beïnvloeden?
Iedereen verdacht
Ook de overheid weet dit soort databases te vinden. Vorige week werd bekend dat de Belastingdienst de parkeergegevens van iedereen die vorig jaar op kenteken parkeerde heeft opgevraagd. Vanaf volgend jaar is daarmee iedere parkerende Rotterdam verdacht, net als iedere uitkeringsgerechtigde die zuinig met water omspringt. Als al deze informatie in één grote database zit, komt er geheid een dag dat de overheid ons koopgedrag wil controleren; een buitenkansje om fraudeurs en terroristen op te sporen. Of, als we een nieuwe regering hebben die ons minder goed gezind is, leden van de oppositiepartij.
Nee, verplicht pinnen moeten we niet willen. Welk argument we ook gebruiken , veiligheid, hygiëne, snelheid, of kosten, we geven teveel macht uit handen en ontnemen onszelf de keuze. Aan veiligheid heb je niets, als je in ruil daarvoor geen vrijheid meer hebt. Dat kan Aboutaleb toch niet bedoeld hebben?
