Een verbod is in het gunstigste geval niets meer dan symptoombestrijding, en leidt tot blindheid voor de echte oorzaken van veel problemen. Dat stelt Arno Bonte, fractievoorzitter van GroenLinks Rotterdam, aan de vooravond van een discussie over de vermeende wildgroei van verboden in Rotterdam.
Het was een zonnige lentedag in 2011. Een cordon stadswachten stormde het Park bij de Euromast binnen en slingerde tientallen picknickende mensen op de bon. De nietsvermoedende picknickers hadden het in hun hoofd gehaald om een fles wijn open te trekken, en dat bleek in strijd met het geldende alcoholverbod. Dit verbod werd in de volksmond al snel bekend als het roséverbod, en staat symbool voor de toenemende betutteling in Rotterdam.
De wildgroei aan Rotterdamse verboden is sindsdien niet tot stilstand gekomen. Sterker nog: geen stad kent zoveel verboden als Rotterdam. Afgelopen juni besloot de gemeenteraad op voorspraak van burgemeester Aboutaleb om een blafverbod voor honden in de algemene plaatselijke verordening op te nemen. Voor te hard blaffende honden kan sindsdien een woefboete van maximaal 130 euro per blaf worden opgelegd. In dezelfde vergadering stemde een meerderheid van de gemeenteraad voor een verbod op het gebruik van winkelwagentjes buiten een zone van 100 meter van een supermarkt.
Law & order
Het afkondigen van verboden is in Rotterdam een pavlovreactie geworden voor het oplossen van elk willekeurig maatschappelijk probleem. Last van hangjongeren? Dan doen we een samenscholingsverbod! Te veel daklozen in het straatbeeld? Een bankslaapverbod! Klachten over luidruchtige honden? Een blafverbod! Dronken Polen in het park? Een alcoholverbod! Jengelende straatmuzikanten? Een verbod op straatmuziek! Een uit de hand gelopen dancefeest? Een Dance Parade-verbod!
De verbodswoede in de Maasstad kent zijn oorsprong in 2002. Toen boekte nieuwkomer Leefbaar Rotterdam met een stevig law & order-verhaal een verpletterende verkiezingsoverwinning en positioneerde de partij zich direct in het centrum van de macht. Vanuit een mix van een oprechte ambitie om Rotterdam veiliger te maken en een hardnekkige maakbaarheidswaan (die de partij met haar sociaal-democratische aartsvijand gemeen had) werd het verbodsinstrument verheven tot heilige graal van de gemeentepolitiek. Het verbodsmiddel werd een favoriet recept van burgemeesters Opstelten en Aboutaleb, gesteund door een ruime raadsmeerderheid, met naast Leefbaar Rotterdam ook de PvdA, de VVD en het CDA. Alleen de fracties van GroenLinks, D66 en de SP geven regelmatig tegengas aan de toenemende betutteling.
Betutteling
Dat een verbod in het gunstigste geval niet meer is dan symptoombestrijding, lijken veel Rotterdamse politici niet te beseffen. Het gebruik van het verbod als politieke toverdrank leidt tot een blindheid voor de oorzaken van veel problemen. Niet zelden houdt bijvoorbeeld een toename van hangjongeren of daklozen in de openbare ruimte direct verband met de sluiting van een buurthuis of een nachtopvang. Zodra de verbodsformule wordt uitgesproken, verdwijnt het zicht op reële oplossingen en de werkelijke oorzaken van een probleem.
Ondertussen leidt de wildgroei aan verboden tot een toenemende inperking van de vrijheid van Rotterdammers én tot een ongezelligere stad. Generaties Rotterdammers zullen het zonder de Dance Parade moeten stellen, picknicken onder de Euromast kan alleen nog met alcoholvrij bier, en voor het genieten van straatmuziek moeten Rotterdammers uitwijken naar andere (wereld)steden.
Na ruim tien jaar toenemende betutteling wordt het tijd dat Rotterdam zich van het keurslijf van de verbodspolitiek ontdoet. Niet alleen omdat de meeste verboden zorgen voor schijnveiligheid in plaats van echte veiligheid, maar vooral omdat de verbodsreflex een verstikkende werking heeft op Rotterdam en de Rotterdammers. De stad moet weer kunnen ademen!
Op woensdagavond 25 september vertelt Arno Bonte over zijn aversie tegen verboden. Hij doet dit tijdens Draad, de politieke talkshow in debatcentrum Arminius. Bonte neemt het die avond op tegen Gerrit van de Kamp, de voorzitter van de Nederlandse politievakbond. Meer informatie over Draad vind je op de website van Arminius.
Al 18 reacties — discussieer mee!
De dance-parade is niet verboden, de organisatie is daar zelf mee gekapt. Beetje jammer dat dat bij zo’n beetje iedere discussie naar voren gehaald wordt.
Bontje heeft gelijk. Ik hoop wel dat hij blijft strijden voor het vuurwerkverbod.
Geen idee dat de eigenaar van een blaffende hond niet anders aan te pakken was. Maar laten we wel zijn. Tot je zelf echt overlast ervaart blijft het een ver van je bed show. De buren in de portiek die zeuren over die blaffende hond overdag blijken in de zomervakantie wanneer je zelf overdag ook thuis bent, toch wel een punt te hebben.
Veel regelzucht komt toch voort uit de mensen die het principe ‘dat moet toch kunnen’ bezigen. En nee, dat is iets anders dan de discussie of mensen die overlast ervaren maar niet in de stad moeten gaan wonen, want in je 2 onder 1 kapper in Capelle is de kuthond van de buren ook gewoon een kuthond….
Een roseetje is natuurlijk het lieve argument in een discussie waar het gaat om alcoholmisbruik van een andere orde, wellicht wat doorgeslagen, geef ik toe. Vrolijk mijn rondjes rennend in de zomer om het Vroesenpark bekruipt mij het (superioriteits?) gevoel dat regelgeving nodig is voor veel van het volk dat het prima vindt om nadat de flessen leeg zijn, de BBQ gewoon de BBQ te laten en te vertrekken.
Maar de grenzen van al dat verbieden benoemen is prima, alleen de verontwaardiging is wel wat selectief, of beter gesteld, wat elitair.
Lang leve de participtiemaatschappij; we moeten allemaal participeren; maar wel binnen de lijntjes plassen! Als makke schaapjes …
Beste Arno,
Hoe hypocriet kun je zijn wanneer jouw pogingen tot een algeheel vuurwerkverbod in Nederland een heilig doel voor jou lijkt te zijn?
Helemaal mee eens. Maar als het om een verbod op het dragen van wapens gaat, een verbod op kerncentrales/kolencentrales of een verbod op het rijden zonder roetfilter denk ik dat Arno Bonte er een andere mening op nahoudt. 😉
En het is een inkopper: als het om het verbieden van vuurwerk gaat – Bonte’s stokpaardje – dan denkt hij er ook vast anders over.
En, Arno, hoe zit het met het vuurwerkverbod?
Je hebt natuurlijk gelijk, maar je kan er zelf ook wat van….
Als een agent of andere ambtenaar je wijst op een verbod dan heb je daar naar te luisteren. De meeste verboden in Rotterdam vind ik alleszins redelijk. Wat is er mis met een alcoholverbod in het park als het nuttigen van alcohol tot veel ellende leidt? Wat is er mis met een samenscholingsverbod als dat tot minder hangjongeren leidt? Als burger dien je te gehoorzamen. Ik ben blij met onze daadkrachtige politici en ik hoop dat ze nog veel meer gaan verbieden. Het kan niet zo zijn dat men kan doen wat men goeddunkt. Een beetje rust in de stad is absoluut gewenst.
@Tim Verschil zit er natuurlijk wel tussen verboden die jou raken in je vrijheid om iets te doen waar je anderen niet mee schaadt en verboden die jou beschermen tegen in je vrijheid (op gezond leven bijvoorbeeld) beperkt te worden door anderen.
@ReinoutS Maar die beschermingsregel is juist gebruikt om al deze verboden te bewerkstelligen: iemand klaagt over te veel herrie (hond/muziek) “Deze herrie beperkt mijn vrijheid om zonder herrie te leven”
Iemand klaagt over dronken mensen in het park “Deze dronken mensen beperken mijn vrijheid om hier ongestoord rond te lopen”
Mensen ergeren zich naar mijn meing te snel, juist door de vrijheden die zij denken te hebben. Dat daarmee de vrijheid/gezelligheid in het gedrang komt is voor hen blijkbaar een bijzaak of een gevolg die zij niet in hadden gezien: “Als ik maar geen last heb,” wordt dan het belangrijkst.
Als voorbeeld noem ik de sluiting van alle (lawaaierige) podia.
Maar ja, wie wil er geen stiltezone zo groot als de stad?… oh, niemand.
Hulde!
Eindelijk wordt hier een keer de aandacht op gevestigd.
Zelf heb ik de gevolgen al in 2010 ondervonden toen ik op de eerste mooie lentedag na het werk met collega’s in de zon, aan de overkant van mijn werkplaats, op de stoep een biertje zat te drinken en er door de daar aanwezige camerabewaking een motoragent op ons af werd gestuurd om ons hiervoor te beboeten.
Ik heb de zaak toen laten voorkomen met als verweer dat totaal onduidelijk is waar de betreffende apv van kracht is. Nergens staat dit aangegeven met borden en een google zoektocht leverde ook niets op. Slechts op een enkel plein staan borden met daarop voor dat plein geldende regels waarin onder andere deze apv is opgenomen. Hieruit zou men mogen afleiden dat de apv in omliggende straten niet van kracht is wat echter evenmin waar blijkt.
Tijdens de zitting bleek dat met behulp van het apv nummer (2.4.5) de gebiedsbepaling wel degelijk op internet terug te vinden is. Al is hiervoor een middagje spoorzoeken op een platte grond vereist aangezien de gebiedsbepaling bestond uit 34 gebieden. Elk omschreven als een lijst van tot wel 25 straatnamen die tezamen een lussen vormen waarop en waarbinnen geen alcohol op straat mag worden genuttigd.
Ik verloor de zaak maar eenmaal thuisgekomen heb ik mij gezet aan het op een kaart uittekenen van de voor mij relevante gebieden waarna bleek dat ik mij toevallig juist buiten het apv-gebied had bevonden. Toen heb ik dus hoger beroep aangetekend dat ik uiteindelijk ook won.
Dit neemt niet weg dat de hele zaak mij twee dagen en een retourtje naar het gerechtshof in Den Haag heeft gekost.
De moraal is dat de apv niet uitvoerbaar is. Hoe kan men van een burger verwachten al deze gebieden te kennen als zelfs vaste camera-bewaking, politie, officier van justitie en de rechter dit niet juist kunnen vaststellen. Daar komt nog bij dat de gebiedsbepaling gemiddeld elke drie maanden werd gewijzigd.
Mijn dieper gelegen probleem met deze apv zit hem echter in het feit dat het nuttigen van alcohol niet noodzakelijkerwijs leidt tot overlast. Integendeel: Ik ben van mening dat dit juist de sociale cohesie in de wijk kan bevorderen. Wat is mooier dan buren die elkaar opzoeken voor een pilsje of een glaasje rose op hun stoep. Voor buurtbewoners van mijn werkplaats was dit juist een moment waarop zij de stoute schoenen aantrokken om te vragen wat ik daar nou eigenlijk allemaal maak. En in het geval alcoholmisbruik toch leidt tot overlast kan deze worden bestreden door de overlast zelf aan te pakken met de daarvoor bestemde wetten en apv’s: wildplassen, verstoring van openbare orde, vernieling van staatseigendommen, etc.
Bovendien hebben de verschillende apv’s geleid tot het afhekken van festivals en terrassen waardoor je je er opgesloten en geïsoleerd voelt. Er wordt een zinloze drempel opgeworpen. Vorig jaar nog werden mijn ouders (toen beide 65) tegengehouden op het moment dat zij op een regenachtige dag met een paraplu in de hand een festival op het Noordplein wilden betreden. Is dit werkelijk wat wij in Rotterdam willen?
Op dit moment ligt mijn broer in de clinch met een overijverige agent die hem inmiddels vijf boetes heeft gegeven omdat hij zijn bedrijfsbus (hoger dan 2,40 m.) niet zou mogen parkeren volgens apv 5.1.8. Dat de bus naast een kerk of slooppanden stond maakt voor betreffende agent niet uit aangezien deze niet verder leest dan het parkeerverbod en niet geïnteresseerd is in de voorwaarden die eveneens in de apv zijn opgenomen: Onder meer dat het parkeerverbod slechts van toepassing is op plekken naast woningen en andere dagelijks in het gebruik zijnde gebouwen waarvan het uitzicht door het voertuig wordt ontnomen. Het bezwaarschift van mijn broer is op dit moment in behandeling.
Dat deze apv door de bewuste agent slechts selectiefwordt toegepast op oude bussen die veel worden gebruikt door kunstenaars, krakers en andere vrije geesten en niet op nieuwere bedrijfsvoertuigen en campers laat ik verder maar voor wat het is.
Ben als actief PvdA lid en sociaaldemocraat ook erg tegen betutteling en vertrutting van Rotterdam. Ja ik ben ook die sociaal democraat van die maakbare samenleving, door Arno Bonte maakbaarheidswaan genoemd, hoewel zeker ik me en met mij velen in de PvdA er terdege van bewust zijn dat je niet alles van bovenaf moet dood organiseren. Laat dus de dynamiek van de stad z’n gang gaan, geef jong en oud gelegenheid initiatieven te ontplooien, kansen te pakken en op zoek te gaan naar de grenzen van wat mogelijk is. Laten we vrijplaatsen als broedplaatsen creëren voor creatieve Rotterdammers, er staat genoeg leeg. Laten zij en wij durf tonen en ons niet opsluiten in dogma’s van mag niet en kan niet, Rotterdam wordt daar beter van en meer ‘de stad’, die spannende metropool die wij beiden en met ons vele Rotterdammers willen.
In je column lijkt het alsof je de sociaaldemocraten van de PvdA het verwijt maakt dat zij vooral van de maakbare controle samenleving zijn en weinig aan het eigen initiatief willen toevertrouwen. Maar als dat al zo is Arno dan hebben we toch meer, in de positieve zin, gemeen met elkaar dan je op het eerste gezicht zou zeggen. GroenLinks en jij zijn toch voor meer fietsgebruik en fietspaden, voor meer natuur en minder asfalt, voor het terugdringen van gemotoriseerd verkeer en het stimuleren van het openbaar vervoer, voor het stimuleren van productie en gebruik van schone energie, en voor het extra belasten van vervuilende energie. Je bent toch ook verklaart tegenstander van de Blankenburg tunnel, die bedoelt is om de economische kansen voor Rotterdam te vergroten en al helemaal tegen het aantasten van het Groene Hart daarvoor. Allemaal zaken waar je graag de loop der dingen wil beïnvloeden en waar je overheidsingrepen gerechtvaardigd vindt. Ook dat is een onderdeel van die maakbare samenleving en ook dat wordt door sommigen als betutteling en bemoeizucht gezien. Het klinkt dan ook wel wat raar uit jouw mond om daar badinerende opmerkingen richting PvdA over te horen.
Dan, je voert het rosé- en blafverbod aan als argumenten voor je betoog tegen vertrutting van Rotterdam. Als je er zo naar kijkt had je zo maar gelijk kunnen hebben, ook ik heb gefulmineerd tegen het zogenaamde roséverbod. Maar beste Arno de werkelijkheid is anders, de soep wordt niet zo heet gegeten als die opgediend wordt, in het park wordt nog steeds menig roseetje genuttigd, de honden, ook de mijne, blaffen er nog lustig op los en er zijn nog geen meldingen over verbaliseerde honden vernomen. We zijn nou eenmaal een samenleving van gedogen en van redelijkheid en billijkheid en dat vind ik mooi. Wat zou dan wel het nut van zulke verboden kunnen zijn? Een verbod als alcohol drinken in de openbare ruimte maakt optreden tegen uitwassen mogelijk en dat lijkt me geen onzinnige zaak. Wij met elkaar burgers, bestuurders en gezagsdragers kunnen en moeten zo omgaan met regels, zodat deze stad een stad kan zijn die zich verder kan ontwikkelen. Zich ontwikkelen als een dynamische stad die bruist en leeft, waar durf bestaansrecht heeft, bestaansrecht voor mensen, jong en oud, mensen in alle kleuren en geuren en soms zelfs een beetje stout. Als je dat niet kunt hebben is Rotterdam misschien niet de plaats waar je moet zijn. Tot zo ver allemaal prima, maar als het uit de klauw dreigt te lopen moet je ook middelen hebben om op te kunnen treden juist in het belang van die dynamische stad en zijn burgers.
Als ik zo de laatste jaren kijk naar de ontwikkelingen in Rotterdam, zie ik zowel het ene als het andere maar ik zie ook vele boeiende nieuwe initiatieven ontstaan vanuit mensen, mensen met hart voor de stad, soms tegen de verdrukking in. Ik ben het eens met je dat je kansen moet geven en je zeker niet alles kunt en moet organiseren van bovenaf, jouw GroenLinks weet dat als geen ander hoe slecht dat kan aflopen, getuige de slechte ervaring van jullie oud GroenLinks wethouders Orhan Kaya en Rick Grashoff met hun mislukte poppodia avontuur. Regels zijn soms noodzakelijk, voorwaarden scheppen ook maar zijn beiden niet heilig, uiteindelijk gaat het erom hoe je daar mee omgaat en wat je er mee wilt bereiken. Ruimte laten en meer verantwoordelijkheid leggen bij de burger, overal landbouwplastic en hekken maakt het niet beter in tegendeel zou ik zeggen, dus ook daar vinden we elkaar. Laten we vooral niet te zuur zijn en geloven in mensen, in de redelijkheid, in de dialoog met elkaar en ook in de bestuurders in het Rotterdamse. Er is ook nog zoiets als de tijdgeest, een voor en na tijdperk, gebeurtenissen daaruit voortvloeiend drukken altijd hun stempel op de samenleving maar gaan ook voorbij.. Een versoepeling van het terrassenbeleid is er inmiddels en zichtbaar, ook dat mag gezegd worden. Mensen en zeker Rotterdammers zijn heel goed in staat om vanuit druk tot iets moois te komen, laten we daar maar op bouwen, dan kunnen jij en ik fulmineren tegen het rosé- en blafverbod en de schuld bij de ander leggen.
“Zegt die politieagent tegen die hond: “Niet blaffen, òf je krijgt een boete!” Zegt die hond tegen die politieagent: “WOEF!”
Dus als mijn moeder op de Bergselaan een wijntje drinkt is dat ok en als ik (in ketelpak en met mohawk) voor mijn werkplaats een blikje bier drink is dat een uitwas? Is het werkelijk de bedoeling om de apv’s selectief te hanteren en klassenjustitie toe te passen?
PvdA heeft het plan om de ’s Gravendijkwal te ondertunnelen op de hele lange baan geschoven……lang leve het asfalt en nadrukkelijk aanwezige gemotoriseerde verkeer….verruit de meeste allochtonen stemmen op PvdA en ik zie ze niet fietsen in de stad…oude idealen van oude PvdA’ers…niks met de werkelijkheid te maken…
Hoe kun je, als zijnde auteur van dit artikel -waar ik het overigens helemaal mee eens ben- én de maker van meldpunt vuurwerkoverlast met als doel het verbieden van consumentenvuurwerk, jezelf in godsnaam nog serieus nemen als politicus??? Wat een tegenspraak eerste klas.
Bonte wil vuurwerk niet verbieden, alleen dat er centrale vuurwerkshows komen. Als mensen daarbuiten zelf vuurwerk afsteken is er dan nooit meer twijfel of het wel of niet is toegestaan en wordt het daarmee makkelijker om mensen en dieren te beschermen tegen de risico’s ervan.