De Beste Stuurlui komen zoals altijd met z’n drieën. Twee van hen buigen zich over het DNA van de stad – een over de roemruchte geschiedenis van de havens en zijn baronnen, de ander over Charlois. Tot slot een bijzondere klant binnen de wereld van De Beste Stuurlui: een pleidooi om even geen mening te uiten.
Seksloze baronnen
Alsof de wijk nog niet deftig genoeg was, staan in het Scheepvaartkwartier sinds kort vijf bronzen heerschappen op leeftijd geposteerd, die zuinigjes de Veerhaven aanschouwen. Het betreft hier de roemruchte Rotterdamse magnaten Marten Mees, Elie van Rijckevorsel, D.G. Van Beuningen, Antony van Hoboken en Louis Jamin. In slagorde opgesteld, gehuld in stijve kostuums, slaan de heren vanaf hun marmeren sokkels bloedserieus de dromerig dobberende zeilbootjes gade.
Te veel eer – dat was mijn eerste reactie. De gebeeldhouwde blikken van de havenbaronnen wekken de indruk dat zij zwaar onder hun verantwoordelijke taak hebben geleden, terwijl iedereen weet dat zij schatrijk geworden zijn over de ruggen van onderbetaalde havenarbeiders. Ik stelde me voor dat aan de andere kant van de Maas enorme beelden van ruige ongewassen dokwerkers geplaatst zouden worden. Vanaf Katendrecht zou een serie vervaarlijk kijkend Rotterdams werkvolk, vuisten geheven, de representanten van het grootkapitaal uitdagen. Of nog beter: die grote bronzen Harry’s, Terrences en Fatima’s plaatsen we middenin die sjieke wijk. En de havenbaronnen dan op een rijtje ergens op een hondenpoepveldje in de Tarwewijk.
Tikkeltje recalcitrante gedachtes natuurlijk. Maar kunst moet ontregelen vind ik, dus het slavernijmonument had van mij aan de Veerhaven gemogen, als ultieme negatieve exponent van maritieme rijkdom. En de klassiek vormgegeven havenbaronnen in een industriële omgeving, met uitzicht op containerterminals en olieraffinaderijen – oog in oog met de actuele Rotterdamse rijkdom waar zij de basis voor legden. Trouwens, de notabelen in kwestie waren veel minder braaf en zakelijk dan hun belegen bronzen muiltjes suggereren. Uit de online toelichting bij de beelden blijkt dat de heren werden gedreven door hang naar avontuur en streven naar vernieuwing. Bovendien waren ze zeer betrokken bij de Rotterdammers en hun stad.
Die havenbaronnen hadden durf en verbeelding, maar ze worden nu neergezet als seksloze bekrompen regenten. Hoe anders is de zwoele maritieme verbeeldingswereld die nu getoond wordt in de zinnenprikkelende tentoonstelling ‘Sex and the Sea‘ in het Maritiem Museum. (Moet je zien!) Ik stel voor LCD-schermpjes aan dat hekwerk tegenover de bronzen bustes te monteren, met daarop non-stop de sensuele beelden en de interviews die Peter Greenaway voor deze tentoonstelling maakte. Want durf en betrokkenheid kunnen niet zonder verlangen en intimiteit.
Ferrie Weeda
In kogelvrij vest naar de supermarkt
Ik viel bijna van m’n stoel van het lachen, hoewel het niet grappig was: de introductie van de wijk Charlois in de Tegenlicht-aflevering Superschool. ‘In Rotterdam staat een school in zo’n beetje de beroerdste wijk van Nederland, Charlois. Temidden van werkloosheid, huiselijk geweld, drugshandel en schietpartijen probeert een schooldirecteur met zijn school het leven in de wijk [enzovoorts]’.
Wie niet beter weet, zou haast denken dat het Wilde Westen in Rotterdam-Zuid ligt. Dat de kogels je om de oren vliegen. Dat je in kogelvrijvest naar de supermarkt moet, rennend van portiek naar portiek. Portieken die overigens vol liggen met drugsspuiten. Met als oase van rust, reinheid en regelmaat de superschool van Eric van ’t Zelfde.
Ik vrees dat het imago van Charlois hier de dupe is van een staaltje verhaaltechnische overdrijving van de documentairemakers. De wijk extra slecht neerzetten zodat de schooldirecteur en zijn werk nog beter uitkomen. Het is een bekend trucje, het verhaal een dieptepunt geven zodat er vervolgens naar een climax kan worden gewerkt. Het is me ooit eens uitgelegd door een documentairemaker die in een reportage regen en bewolking over een scène plakte om het allemaal nog een tikkeltje extra ‘flinke dip’ te laten lijken. De introductie van Charlois in de documentaire Superschool als de beroerdste wijk van Nederland, is zo’n trucje. Gelukkig weten de ‘Sjaarlozers’ wel beter, uitgaande van hun reacties op de uitzending.
En dat verhaal van die superschool? Tsja, dat klinkt bijna te (verhaaltechnisch) mooi om waar te zijn.
Myrta Otten
Morele onverschilligheid
Deze vrijdagochtend heb ik last van morele onverschilligheid. Nu moeten de trouwe Vers Beton lezertjes daar niet meteen van schrikken, ik zie de wenkbrauwen al rijzen. Ik ben immers columnist en hoor geëngageerd te zijn, een mening te hebben.
Die heb ik vandaag dus niet. Tough luck. De ark, een zwarte of groene piet, verkiezingen, reclame en of het Rotterdamse straatbeeld; het interesseert me allemaal geen fuck. Niet omdat ik niet betrokken ben, maar omdat ik het zo doodvermoeiend vind om continu een mening te moeten hebben, over alles, en die dan ook nog bevlogen moet ventileren. En omdat de mensen die dat wel doen zo ontzettend weinig nieuws, of interessants te melden hebben. En het in het geheel niet tot verdiepend gesprek leidt, maar tot een welles-nietesdiscussie. Ik ben er klaar mee.
“Iedereen oordeelt, niemand wil begrijpen”, schreef Rob Wijnberg vorig jaar 29 februari in NRC-Next. Ik was naïef, en dacht dat hij alles zou veranderen. Vanaf nu zouden we in salons (het café) intelligente en verheven gesprekken met elkaar voeren, gelijk een tweede Verlichting. Maar dat gebeurde niet. Nog steeds schrijft en blèrt iedereen de oren van elkaars kop, zonder ook maar enigszins geïnteresseerd te zijn in een dialoog. Het lijkt verdorie Amsterdam wel. En als iemand niet zwelgt in narcistische desinteresse, dan is er vast wel een of andere competitieve strijd die moet worden uitgevochten. Zodat ik moet kiezen, en weer een mening moet hebben! Het is geen wonder dat als ik thuis ben, ik de krant en andere opiniërende media links laat liggen. Wel volg ik ondertussen acht verschillende series, waar ik helemaal niks van hoef te vinden.
Kortom, deze week even geen mening, maar een oproep: Als je straks in de kroeg staat, probeer dan eens iets van elkaar op te steken. Wie weet verander je nog eens van mening, of tipt iemand je gewoon een goede serie.
Tara Lewis
Nog geen reactie — begin de discussie!