Er broeit iets in Noord. Zeker wat betreft bioscopen, al mogen ze zich officieel zo niet noemen; ze zijn geen lid van de Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten. Daarom veranderde de alweer twee jaar programmerende Kloosterbioscoop haar naam in CineNoord. Vorige week is Kriterion Rotterdam daar bijgekomen, met een (semi)permanente locatie in het Zomerhofkwartier en dit weekend is het tijd voor Episode 2 van de Noorder Bioscoop. Het is een vervolg op het daverende succes van de eerdere pilot in het oude Bergwegstation.
Sympathiek zusje
Even voorstellen: Kriterion Rotterdam is het sympathieke zusje van de sinds de oorlog succesvolle studentenbioscoop Kriterion (in Amsterdam). Krijn Meerburg, toenmalig directeur van Cinerama en huidig directeur van Lantaren/Venster, speelt een bijzondere rol in het verhaal. Hij zag dat met de mogelijke sluiting/verhuizing van beide theaters de binnenstad zonder filmtheater zou komen te zitten. Als zoon van Kriterion-oprichter Piet Meerburg onderzocht hij de mogelijkheid om de studentenbioscoop in Rotterdam te vestigen. De gemeente was direct enthousiast, eindelijk hadden ze een antwoord op de aanhoudende kritiek dat er voor studenten zo weinig te beleven viel in de stad.
Zo begon een groep van vier studenten drie jaar geleden met het organiseren van filmvoorstellingen op locatie. Een jong en cultureel geëngageerd publiek wist de reizende cinema vrij snel te vinden, wat resulteerde in de opening van een locatie in het Zomerhofkwartier. Aan Krijn Meerburg de eer om de openingsfilm te kiezen. Ondanks dat dezelfde avond in zijn eigen theater het Architectuur Filmfestival van start ging was hij bij de opening om de film aan te kondigen. “Ik heb een groot zwak voor alles wat met Kriterion te maken heeft.” Kriterion heeft één zaal en een café die vooralsnog alleen op donderdag- en vrijdagavond geopend zijn.
Laagdrempelige buurtfunctie
Bas de Leijer is zelf filmmaker, maar was meteen enthousiast toen de deelgemeente een pitch uitschreef om films te vertonen in het herontwikkelde Kloostergebouw. Met een longlist van films en een kort maar krachtig verhaal wist hij de jury te overtuigen. Sindsdien programmeert hij elke woensdag een toegankelijke film. Bang voor concurrentie van Kriterion is hij niet. “We hebben een heel andere doelgroep. Zij trekken een hip, grotendeels jong publiek en draaien de wat ‘moeilijkere’ films. CineNoord heeft primair een buurtfunctie en wordt tot nu toe door de deelgemeente gefinancierd.” Ook al komt de helft van de bezoekers daadwerkelijk uit de buurt zijn er nog doelgroepen die hij moeilijk bereikt. “Het waren toch vooral hoogopgeleide mensen met een liefde voor film. Sinds ik met de Rotterdampas meedoe trek ik al een veel bredere doelgroep. Maar er komen weinig laagopgeleiden of laagopgeleide allochtonen. Terwijl de buurt wel voor een groot deel uit hen bestaat. Binnenkort draai ik “Skyfall” als proef, om te kijken of zo’n film een ander publiek kan trekken.”
Volgend jaar maakt CineNoord een professionaliseringsslag met het uitbreiden van de organisatie (er wordt een stichting opgericht) en het programma, met kinderfilms en een maandelijks verdiepingsprogramma.
Kwaliteit als maatstaf
De ambities van Revelino Heskes blijven niet bij een zaaltje om één of twee keer in de week te programmeren. Sinds 2009 heeft hij zijn zinnen gezet op een permanente bioscoop in Noord: de Noorder Bioscoop. Het oude Bergwegstation was daarvoor wat hem betreft de ideale locatie. “Ik woonde zelf net in Noord, en werd me bewust van het gebrek aan voorzieningen.” In 2010 draaide hij een piloteditie op zijn gedroomde locatie. Dat de buurt het een goed idee vond bleek wel uit de strak uitverkochte zalen en de meterslange rijen voor de deur. Toch lukte het door een combinatie van factoren niet om het klaarliggende plan uit te voeren. Na het Berwegstation waren er meerdere locatieplannen waaronder de zaal Kriterion bovenop het Groothandelsgebouwen en de Gouvernestraat. Heskes kreeg de subsidie uiteindelijk niet rond.
Dit weekend is het tijd voor zijn tweede filmfestival: Episode 2. Verbitterd is hij niet geworden, door alle tegenslagen. “Ik heb een committent gemaakt aan mezelf, ik geloof hier heilig in. Ook was het anders geweest als ik van de stichting Hofbogen een duidelijk ‘nee’ had gehoord ten opzichte van de Noorderbioscoop in het Bergwegstation. Als ik mijn geïnvesteerde tijd in geld zou uitdrukken zit ik op de 70.000 euro. Ik ga dit niet nog vier jaar volhouden.” In de Banier, een wijkcentrum naast de Hofbogen en voormalig thuishaven van theatergroep Siberia is dit weekend een uitgebreid programma van films en workshops, allen rondom het thema dans en theater.
Som der delen
De nog steeds groeiende initiatieven op het gebied van cinema lijken geen toeval. Vooral de uitstekende samenwerking tussen de drie partijen valt op. CineNoord vroeg de penningmeester van Kriterion voor zijn bestuur en de Noorder Bioscoop wende zich op zijn beurt tot CineNoord om te helpen met de productie van Episode II. Revelino Heskes is blij met de samenwerking. “Met zijn drieën zijn we groter dan de som der delen.”
De illustraties bij dit artikel zijn van Jeroen van de Ruit.
Episode 2 van Noorder Bioscoop loopt van vrijdag 25 oktober tot en met zondag 27 oktober. Alle informatie via de website. Voor meer informatie over respectievelijk CineNoord en Kriterion: klik hier en hier.
Al 18 reacties — discussieer mee!
Misschien moet LV maar eens wat goeie spijkers en hamers gaan kopen!
Of gewoon aan hun bezoekers een kostendekkend prijskaartje gaan verkopen. Ja ik weet het het artikel ging niet over LV maar de reacties wel en daar sluit ik mij graag bij aan. Gemeentesubsidies voor kunst, cultuur en ontspanning vind ik uberhaupt een gedrocht omdat deze te vaak of bijna altijd een te kleine doelgroep bedient. Ik vind dat subsidies die niet gericht zijn op ondersteuning van burgers door bv eductie, werk, taal, zorg e.d. breed gedragen moeten worden onder de samenleving en dat gebeurt niet altijd. Een recent festival wat weer met 20.000 euro in de pocket van de gemeente een zeer klein deel van de bevolking weet et bereiken is Singeldingen waar volgens de begroting 1 persoon 18.800 euro opslokt en mijnsinziens er dus maar 1.200 naar het project gaat waar vooral alleen erg witte mensen op afkomen met of zonder bakfiets. En ja je ziet wel eens een Nederturk, Marokaas of Kaapverdikaas maar die worden dan meteen groot in de lens gefotografeert voor de propaganda op de site e.d.. Nee ik ben niety gecharmeerd van Kunt en Cultuur subsidies. En natuurlijk heeft deze elite ook recht op haar feestjes e.d. maar het moet breder zodat simpele zielen zoals ik met weinig liefde voor kunst en cultuur ook gepakt en verleid kunnen worden voor K en C. Echter ik als witte man voel mij echt niet op mijn gemak tussen al die hoogintelligente hotemetoten. Die zich zo veel verhevener voelen dan 90% procent van de bevolking.
Beste Henry,
Beetje uitgeslapen?
Ik kan alleen maar vermoeden dat je gisteren na een sherry of twee te veel in de pen bent geklommen, om je simpele ziel eens flink te laten spreken.
Echter, Vers Beton is een tijdschrift voor de ‘harddenkende Rotterdammer’, niet voor simpele zielen, zoals jij jezelf blijkbaar graag etaleert. Termen als “Nederturk, Marokaas of Kaapverdikaas” vind ik ronduit aanstootgevend, en ik zou je vriendelijk verzoeken of je met je ziel onder je arm, elders gal kunt gaan spuwen.
Daag.
Tara, je kunt verzoeken wat je wilt maar ik luister niet naar jou maar omwille van je tere hart zal ik even wat uitleggen aangezien je als een Moeder Theresa acht op te moeten komen voor mijn woordverhaspeling van Nederturk, Kaapverdikaas en Marokaas. Dit heet satire en is heel gewoon in Nederland. Ik gebruik het als compliment. Wij witte Nederlanderd wordn toch ook (zeker op straat) kaas genoemd? Ik wordt liever kaas genoemd dan autochtoon en bovenstaand termen van mij doelt op mensen van dubb. Nationaliteit die zich net zo au als allochtoon voelen. Ik neem het in mijn stuk juist op voor allen omdat ik voor breedgedragen k en c ben. Verder drink ik geen alcohol en ben een nachtmens. En simpele ziel idd IK heb geen pretenties. Zou het waarderen als je het lef hebt die wel te publiceren. Hoor en wederhoor weet je nog.
Lach me de ballen uit mijn broek nachtdier Henry Koster met jouw vorm van satire. Meneer Zorgeloos, Werkeloos, Henry -er, want de Kost verdien je momenteel niet.
Sorry, mijn volgende post zal weer ‘serieus’ zijn.
Oh nu snap ik dat je niet reageert met achternaam erbij maar min of meer anoniem, je hebt er de ballen niet voor want die heb je zojuist uit je broek gelachen. Wat fijn dat je je amuseert Tommie. Idd werkeloos buiten mijn schuld, zorgeloos want door me druk te maken verandert er toch niets (maar ben wel op zoek). Ik vind je woordgrapje wel heel erg goed doordacht hoor daar heb je zeker een kwartier over moeten nadenken. Wil jij mijn sidekick worden?
Sympathieke ontwikkeling, totdat daar uiteraard weer de onvermijdelijke subsidie om de hoek komt kijken. Je kunt je prima afvragen of de gemeente de vrije-tijds besteding van een groep hoger opgeleiden moet gaan zitten sponsoren. Een sympathiek idee is pas creatief als je het ook voor elkaar weet te krijgen zonder het automatisme van de overheidsportemonee.
Maar wellicht dat Krijn Meerburg via de subsidie aan het Lantaren Venster daar een rol in kan spelen. Met €1.250.000 per jaar voor 200.000 bezoekers lapt Rotterdam dus €6 per bezoeker per voorstelling bij. Dat is in die zin veel omdat ik vermoed dat de klandizie van Lantaren Venster daar best een deel zelf van kan betalen, maar ook omdat Lantaren Venster wat mij betreft een klassiek voorbeeld is van een elitair instituut dat zichzelf dermate cultureel relevant vindt dat subsidie als een volstrekte vanzelfsprekendheid wordt gezien en zelf geld genereren vooral als noodzakelijke bijzaak.
Het is dan ook terecht dat het Cultuurplanadvies van de RRKC (zie: http://www.rrkc.nl/uploads/684.pdf) stelt dat:
Naar het oordeel van de Raad is er voor LantarenVenster nog veel te winnen op het gebied van ondernemerschap; het verdienpotentieel is naar de mening van de Raad aanzienlijk. Gelet op de zeer forse financiële taakstelling waarmee het komend cultuurplanbudget is belast, kan de Raad er niet aan ontkomen te adviseren de subsidie voor deze instelling op een structureel lager niveau vast te stellen.
Laten we beginnen om daar dus maar een tonnetje vanaf te halen zodat leuke bottom-up initiatieven zoals op Noord zichzelf kunnen ontwikkelen.
Als je dat ’tonnetje’ er af haalt bij L/V dan staan ze daar binnen een week de ramen dicht te spijkeren. Daar ben ik redelijk van overtuigd.
Verder ben ik het eens met het feit dat je aanstipt dat bioscopen een heel vreemde plaats kunnen innemen in het cultuurbestel, maar dat geldt eerlijk gezegd voor maar een minderheidsdeel. Meestal als ze een ‘cultureel centrum’-rol vervullen, zoals ook L/V met jazz en aanverwanten doet. Ik denk wel dat L/V de potentie moet hebben om de horeca te optimaliseren (dat terras in de zomer!) en ook via verhuur voor een heel groot deel zelfvoorzienend moet kunnen worden. Maar daar zul je ze echt tien jaar voor moeten geven, ben ik bang.
Verder ageer ik wel tegen je ‘elitair’-punt: 200.000 is boven verwachting veel. L/V presteert gewoon uitzonderlijk, en dat terwijl ze nog niet eens zo gek lang op de nieuwe locatie zitten en ook gezien de scepsis. Een kaartje bij L/V is voorts ook niet goedkoop: 9 euro voor een reguliere film. Dus ja, we lappen in principe ‘6 euro’ bij. Gezien de aantallen zeg ik: prima. Deze mensen lappen ongetwijfeld vele tientjes per jaar bij voor zaken die hen niets kan schelen. Zo gaat dat nu eenmaal in onze samenleving.
Als Lantaren Venster bij een ‘tonnetje’ minder gratis geld de ramen dicht gaat spijkeren, 10 jaar nodig heeft om zo’n ruimte exploitabel te krijgen en redeneert dat geld lappen voor zaken die je niks kan schelen er nou eenmaal bij hoort, dan is het mij wel duidelijk waar het probleem zit.
Onprofessioneel gedrag is wat mij betreft een duidelijke uiting van te veel subsidie ontvangen.
Wat ik dus bedoel: er zit daar niet teveel overtollig vet in de exploitatie. En er is genoeg positiefs. Gun ze die tijd. Alsof eender welke onderneming zomaar eventjes in minder dan tien jaar een rotsvaste positie kan bereiken. Zo werkt de wereld volgens mij niet.
Daarnaast: ‘gratis geld’. Tja. Zit vrij veel aan vast hoor, zeker vanuit de verstrekker. Ik denk oprecht dat het simplificeren van deze zaak de boel niet vooruit helpt in welke zin dan ook.
Waarom moet het persé in Noord zijn, Revelino Heskes?
Het internationale Evangalistisch Centrum Europoort wil al een tijdje weg op de Nieuwe Binnnenweg. Aangezien dit van oudsher een bioscoop was (Wester Bioscoop, later Capitol tot jaren 80) lijkt mij voor de handliggend om hier weer een bioscoop/filmhuis te maken. Wellicht krijg je ook nog subsidie uit het potje revitalisering Nieuwe Binnnenweg om iets te doen aan de entree e.d.
De gemeente Rotterdam maakt keuzes voor het ondersteunen van de cultuur in haar stad. Dat doet zij ook vanuit sociale en economische motieven. Het film- en muziekpodium LantarenVenster te ondersteunen lijkt mij een goede keuze. Met minder structurele subsidie is LantarenVenster van 50.000 bezoekers naar 200.000 bezoekers gegaan. Door een kwalitatief en interessant aanbod van films en muziek en de inzet van de ondersteunende activiteiten van verhuur en horeca is het subsidieaandeel nog slechts 30% van onze begroting. Hieruit blijkt dat cultureel ondernemen voor ons geen loze kreet is.
LantarenVenster werkt samen met verschillende Rotterdamse filmorganisaties en steunt diverse filminitiatieven in de stad, waaronder het Kriterion project. Het is aan de Gemeente welke initiatieven zij structureel wil ondersteunen. De RRKC mag daar een advies over geven. Het zou me echter verbazen als zij de beperkte middelen wil verdelen over meerdere filmtheaters in de stad. Dat is niet effectief en staat volgens mij haaks op het beleid en de gedane investeringen van de Gemeente Rotterdam.
Krijn, alleen al aan de knop “steun ons” merk ik al hoe jullie erin zitten. Bij een Amerikaanse organisatie zou daar staan: “partner with us”. Ik zie ook geen enkel particuliere sponsorlogo op jullie website staan. Dat komt gewoon omdat bedrijven gewoon kijken wat er ergens voor krijgen. Die geven niet zomaar geld aan jullie omdat ze vinden dat jullie zo leuk bezig zijn.
Zelf ben ik vorig jaar zes maanden (dat lees je goed) bezig geweest om twee zaaltjes te huren voor een bescheiden filmevenement wat we wilden organiseren en kregen dat zuiver vanwege een onprofessionele houding van jullie kant niet voor elkaar. Diegene die er over ging was nooit bereikbaar of ik moest herhaaldelijk vragen of een mail aangekomen was, dat soort werk.
Waarom jullie het alleenrecht zouden moeten hebben filmsubsidiering is mij een raadsel. Bang voor concurrentie?
Beste Jan,
Er zitten een aantal hiaten in je verhaal. Zo is een sympathiek project pas creatief als het zichzelf kan bedruipen, zonder subsidie. Creatief met boekhouden? Ben je van mening dat subsidie voor cultuur helemaal moet worden afgeschaft? Dat mag je vinden, maar is in mijn optiek een achterhaald idee. De link tussen de rol van LV en het topdown ondernemen in Noord is me al helemaal niet duidelijk. Als subsidie per definitie slecht is, waarom dan delen? En wat is er topdown aan? In vrijwel alle grote steden in Nederland subsidieert de gemeente één filmhuis, en ik geloof dat LV het wat betreft bezoekers meer dan uitstekend doet. Uit onderstaand bericht moet ik concluderen dat je een appeltje te schillen hebt met LV. Misschien moet je een klachtenbrief sturen, in plaats van dit artikel aan te grijpen om je onvrede te uiten.
Met vragen die gebaseerd zijn op jouw voorstellingsvermogen of een gevolgtrekking die ik zelf niet herken kan ik niks.
Die kleinschalige initiatieven op Noord vind ik leuk. Als je al besluit om dat als gemeente te willen ondersteunen, dan vind ik dat je dat prima uit de bestaande pot kunt halen waaruit filmvertoning in Rotterdam wordt gesubsidieerd, dit omdat ik vind dat Lantaren Venster veel mogelijkheden om andere geldbronnen dan overheidsgeld aan te boren onbenut laat.
Vanwege mijn persoonlijke ervaring denk ik dat dit te maken heeft met een zakelijk onprofessionele houding. Ter bevestiging daarvan: die klachtenbrief heb ik dan ook al lang verstuurd. Er zou contact met me worden opgenomen als diegene er over ging weer terug was van een internationaal film festival. Daar heb ik dus nooit meer wat van gehoord. Mijn conclusie is dan: waarom veel moeite doen als we de centen toch wel krijgen.
Als ik een kritische journalist zou zijn zou ik me bijvoorbeeld eerder afvragen waarom de directeur van een arthouse bioscoop tevens mede-eigenaar is van een ‘filmdistributeur met een passie voor arthouse films’ in Amsterdam (zie: http://www.amstelfilm.nl/over-ons) dat films distribueert die ook in die bioscoop worden vertoond, en daarmee dus de suggestie wekt dat die gebruik maakt van zijn eigen diensten.
Ik zou dan ook eerder doorvragen op zaken als hoe die 200.000 bezoekers is opgebouwd, en waarom een te subsidieeren gat van 30% weinig is. Of waarom het verbazingwekkend is als de beperkte middelen verdeeld worden over meerdere filmtheaters in de stad.
Je zegt letterlijk: ‘ Een sympathiek idee is pas creatief als je het ook voor elkaar weet te krijgen zonder het automatisme van de overheidsportemonee.’
Dit artikel gaat niet over LantarenVenster. Zulke vragen zouden mogelijk aan de orde zijn indien LV het onderwerp zou zijn. Als dit het geval zou zijn kan ik simpelweg zeggen dat daar Krijn niet de programmering doet, hij niets te maken heeft met zijn distributiebedrijf. Ik vind het heel inconsequent om te stellen dat initiatieven minder sympathiek worden op het moment dat ze subsidie krijgen, en vervolgens voorstelt dat een deel van de subsidie van LV naar het initiatief moet.
Dat jij mijn argumenten heel inconsequent vind betekent nog niet dat ze op zich beschouwd niet valide zijn. Als je directeur bent van een gesubsidieerde instelling en je via je eigen distributiebedrijf films programmeert, dan maakt het niet zo veel uit wie de programmering doet. Je wekt hiermee de schijn dat belangenverstrengeling mogelijk is, en was dan ook bedoeld als voorbeeld van het soort onprofessionele houding die ik vaak tegenkom bij instellingen die subsidie als een vaststaand gegeven beschouwen.
Maar ik begrijp het. Ik dacht even op een site te zitten die zich wil onderscheiden door kritische onderzoeksjournalistiek in plaats van selectieve pr & promotie. Da’s dan inderdaad mijn fout. Succes verder.
Je lijkt enorm gefocust op het neersabelen van LV, terwijl mijn artikel, nogmaals, niet over LV gaat. Daarnaast roep je tegenstrijdige dingen over subsidie, waar je, ondanks dat ik je letterlijk citeer, niet op in gaat. Krijn Meerburg is onprofessioneel, omdat in jouw optiek een schijn van belangenverstrengeling bestaat. Ik maak reclame omdat ik het niet met je eens ben? LV verdient geen subsidie omdat ze jou niet terug hebben gebeld? Niet alleen vind ik deze discussie vermoeiend, ik vraag me af of je door hebt dat Jan Klerks niet het middelpunt is waar de rest van de stad omheen draait.