LAGADO: 'We willen meer doen dan luchtkastelen tekenen'

Vers Beton maakt in samenwerking met Rotterdamse Nieuwe een interviewreeks met jonge beeldbepalende ondernemers in Rotterdam. Wie zijn ze, wat doen ze en waarom kozen ze voor Rotterdam? In de tweede aflevering spreekt Anneke Kortleve met het architectenduo LAGADO.

Victor heeft gemakkelijke schoenen aan. Hij springt zo de “Concrete Dunes” in, de skatepool op de Heemraadssingel en het eerste gerealiseerde project van LAGADO Architects. De fotograaf wil het architectenduo fotograferen in de pool. Maria glibbert haar vriend op haar billen achterna. Hakken blijken minder praktisch schoeisel. Victor vangt haar op. Ze lachen. Victor en Maria werken sinds ze een relatie hebben allebei als freelance architect, nu vijf jaar. In 2011 zijn ze samen hun eigen bureau begonnen.
Waarom heten jullie LAGADO?
Victor: “De naam komt uit een boek dat ik vroeger heb gelezen: Gullivers Travels. Gulliver is een wereldreiziger die belandt op een vliegend eiland. Op het eiland staat the Grand Acadamy of LAGADO, waar ze allemaal rare dingen onderzoeken. Op een gegeven moment komt Gulliver aan bij een architect, die onderzoekt hoe hij een huis kan bouwen, beginnend vanaf de bovenkant. Net zoals een spin dat doet. Dat vinden we mooi. Nadenken over hoe je dingen anders zou kunnen doen dan dat je ze geleerd hebt.”
Victor: “Trouwens, eerst wilden we misschien iets met het vliegende eiland doen. We dachten daarbij aan luchtkastelen. Architecten maken namelijk veel tekeningen waar uiteindelijk niets mee wordt gedaan. Wij proberen wèl echt iets te realiseren.”
Wat doen jullie?
Maria: “We zijn begonnen met dit bedrijf omdat we allebei met een groot project bezig waren. Ik ontwierp een groot huis in Griekenland, Victor was aan het lobbyen voor een skatepool aan de Heemraadssingel. Toen onze projecten in 2011 ook daadwerkelijk gerealiseerd zouden worden, besloten we samen verder te gaan.”
LAGADO heeft in haar korte bestaan relatief veel projecten gerealiseerd: de skatepool, een opdeelbare partytent, ‘Tritent’, en een openbaar toiletgebouw aan de Heemraadssingel voor in de zomer, met een open dak.
Maria: “We vinden het leuk om iets te ontwerpen wat verrast. Als je zit te plassen, verwacht je niet dat je bomen ziet als je omhoog kijkt. Victor: “Het maakt iets geks als plassen, iets wat eigenlijk vies is, speciaal. Het moet speels zijn, en mensen in contact brengen met hun omgeving. We zijn serieus over iets wat niet zo serieus wordt genomen.”
Skaten is zo’n onderwerp dat LAGADO serieus neemt. Naast de realisatie van Concrete Dunes denkt het bureau mee over het skatepark van de Westblaak en doet het een onderzoek naar skate-vriendelijke plekken in Rotterdam. Victor was tijdens zijn studie gesponsord skater. Maria skate niet, zij kwam pas in contact met de ‘informele sport’, zoals de sport wordt genoemd in de ambtelijke stukken, toen zij Victor leerde kennen.

Maria: “Het bouwen van zo’n skatepark: ik kan het wel begrijpen, maar ik vóel het niet. Victor snapt die gasten. Daarom kan hij dat goed ontwerpen. Ik kijk juist vanuit de niet-skater naar het project. Het groene talud (helling, red.) rondom de pool bijvoorbeeld, is ontstaan vanwege veiligheidseisen. Door het als een uitnodigend groen landschap vorm te geven, zie je dat mensen het op allerlei manieren gaan gebruiken. Het zorgt voor interactie. Bij de Westblaak willen we dat ook benadrukken. Daarom komt daar nu een pad aan de zonkant, zodat je lekker in de zon kunt zitten en naar de skaters kan kijken. Skaten wordt zo een liveshow.”
Hoe Rotterdams is jullie bedrijf?
Maria: “Veel van onze projecten zijn in Rotterdam, ons netwerk is Rotterdams. We zijn een Rotterdams bedrijf. Maar we willen niet alleen hier werken. Daarom is onze website ook in het Engels.”
Wat is jullie slimste zet tot nu toe?
Victor: “Zelf het initiatief nemen voor de skatepool en niet gaan zitten wachten op een opdracht. Hierdoor hebben we verschillende toffe projecten gerealiseerd en een groot netwerk opgebouwd.”
Is dat jullie strategie?
Victor: “Elk skatepark dat een beetje goed is, is mede bedacht door de skaters. Dat inspireert ons. Wij doen veel met bottom up-projecten. Voordat we gaan ontwerpen creëren we draagvlak. Dat zorgt ervoor dat je ontwerpt naar wat de mensen willen, in plaats van dat je als architect in een ivoren toren bedenkt wat goed voor ze is. Uiteindelijk verdien je er soms maar een paar dagen werk mee, terwijl de voorbereiding veel meer tijd kost. Toch hebben we besloten het zo aan te pakken, in plaats van mee te doen aan allerlei architectuurwedstrijden. Deze strategie past beter bij ons. We willen gewoon meer doen dan alleen luchtkastelen tekenen.”
Welke hindernissen komen jullie daarbij tegen?
Victor: “Het zelf initiëren van bottom-up projecten met de gemeente is al meerdere malen lastig gebleken. Dan wordt je gezien als een burger die iets wil verbeteren in zijn eigen stad en niet als een professional die een plan wil maken en daar ook een vergoeding voor zou willen krijgen. We zijn bijvoorbeeld weleens door de gemeente gevraagd om ontwerpwerk te doen of om advies te geven aan derden, die wél betaald worden.”
Maria: “Verder zijn er talloze initiatieven, prijsvragen, evenementen en programma’s waar je als architect aan mee kunt doen, vaak ook georganiseerd vanuit de gemeente. Dan wordt je gevraagd iets te ontwerpen voor niets, in het kader van ‘een kans om je werk aan de buitenwereld te laten zien’. Maar als architect kun je niet je brood betalen met alleen media-aandacht.”
Wat is jullie grootste fout?
Maria: “We hebben nog niet echt fouten gemaakt. Maar we moeten wel oppassen. Het geven en nemen raak uit soms uit balans. Al die projecten die we opzetten kosten veel tijd, maar leveren niet altijd wat op.” Victor: “Mensen zeggen wel, ‘Je bent ondernemer’, maar in de architectuur ben je meer een hosselaar. Als startende architect kan je niet zelf investeren, daarom moet je heel veel praten en partners zoeken om je idee te verwezenlijken.” Victor lacht: “Everyday I am hustling.”
Waar staan jullie over vijf jaar?
Maria: “We willen groter worden. Niet alleen in Rotterdam is behoefte aan speelsheid, maar wereldwijd.”
Deze interviewreeks met jonge beeldbepalende ondernemers in Rotterdam is tot stand gekomen in samenwerking met Rotterdamse Nieuwe. (Wat betekent dit?) R’damse Nieuwe is een community van ondernemende Rotterdammers tussen de 18 en 35 jaar die zich inzetten om de stad bruisend en aantrekkelijk te maken. Rotterdamse Nieuwe adviseert de Economic Development Board Rotterdam en het college van B&W. Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van Rotterdamse Nieuwe, meld je dan hier aan.

Rotterdamse Nieuwe en Vers Beton zijn altijd op zoek naar inspirerende jonge ondernemers en initiatieven om over te publiceren. Ben of ken jij een interessante Rotterdamse ondernemer die aandacht verdiend? Mail dan naar: [email protected].