Ga naar de inhoud

Bruisen of verdichten: wat wil Rotterdam nou?

Door hard optreden van de DCMR Milieudienst Rijnmond dit jaar is het onderwerp geluidsoverlast in Rotterdam actueler dan ooit. De slachtoffers: Corso en Villa Kakelbont. Het aantal uitgaansgelegenheden daalt, terwijl het aantal woningen stijgt. Worden Rotterdammers vrolijk van een binnenstad die steeds meer verdicht, maar steeds minder bruist?

Geluidsoverlast
Geluidsoverlast

De balans tussen wonen en werken is in Rotterdam al jaren scheef. Waar de verhouding tussen inwoners en werkenden in een stad als Amsterdam één op één is, is die in Rotterdam één op drie. De gemeente heeft daarom als één van de belangrijkste punten in haar stadsvisie opgenomen dat Rotterdam een aantrekkelijke woonstad moet worden. Om dat te bereiken, moet er in de stad meer woonruimte komen.
Daarnaast laat de gemeente in haar stadsvisie weten ‘met name hoger opgeleiden en gezinnen’ aan de stad te willen binden. Voor hen is een ‘centrumstedelijk woonmilieu’ een belangrijk kenmerk om zich in een stad te vestigen: een bedrijvig centrum, met alle voorzieningen op loopafstand, met 24 uur per dag mensen op straat en veel plek voor dienstverlening, winkels en last but not least: horeca. Dat klinkt inderdaad niet als de meest rustige plek om te wonen, maar voor het centrum van een stad met ruim 600.000 inwoners kan dat geen enorme verrassing zijn.
“Voor de ontwikkeling van het centrumstedelijke woonmilieu liggen vooral kansen in de verdichting van de Binnenstad,” concludeert de gemeente. En dus worden alle zeilen bijgezet om de woondichtheid daar te verhogen: “De verdichting van de Binnenstad zet door, niet alleen met grote nieuwe appartementencomplexen als Calypso en 100hoog, maar ook door de transformatie van incourante kantoorgebouwen,” staat bijvoorbeeld in de Binnenstadsmonitor 2013.

12 klachten nekten Corso

Hoewel een bruisend stadscentrum dus een belangrijke reden is voor hoger opgeleiden om zich in het stadscentrum te vestigen, zullen horecaondernemers zich de laatste jaren niet bepaald gewenst voelen in Rotterdam. De gemeente treedt namelijk hard op tegen klachten over geluidsoverlast. Voor Corso was het deze zomer daarom al einde verhaal. Uit een onderzoek van het DCMR bleek namelijk dat Corso de geluidsnorm, na elf uur niet boven de veertig decibel, met achttien decibel overschreed. Om de ruimte voldoende te isoleren, zou het bedrijf flink moeten investeren, wat financieel niet haalbaar bleek. Hierdoor moest Corso, net als Villa Kakelbont in de Oude Haven, wegens geluidsoverlast de deuren sluiten.
Na de sluiting van Corso stelde D66-raadslid Jos Verveen enkele kritische vragen in de gemeenteraad over de overlast die de club veroorzaakt zou hebben. Het bleek dat er sinds 2011 veertig klachten zijn binnengekomen bij het DCMR, afkomstig van twaalf verschillende klagers.

Nog strengere eisen

Ondertussen blijkt uit andere antwoorden van het college dat in vijf van de zes belangrijkste uitgaansgebieden van de stad – de Westzeedijk, Oude Haven, Witte de Withstraat, Delftsestraat, Nieuwe Binnenweg, Meent en het gebied rond het Stadhuisplein –  nog meer nieuwe woningen gebouwd gaan worden. Deze woningen worden niet van extra isolatie voorzien, ondanks dat ze midden in een uitgangsgebied gebouwd worden. De kans dat nieuwe bewoners in deze buurten ook over geluidsoverlast gaan klagen lijkt dus aanzienlijk.
De oplossing van het DCMR? Nog strengere eisen stellen aan horecaondernemers: “Tot tweemaal toe heeft de DCMR Milieudienst Rijnmond gepoogd door het stellen van nadere eisen in het kader van het Besluit horeca-, sport- en recreatie-inrichtingen de geluidsoverlast terug te dringen”, schrijft DCMR-medewerker Hans van der Waal in het programma van het Congres Geluid, Trillingen en Luchtkwaliteit 2013.
Toen deze voorgestelde beleidsverandering er door protest van de horecaondernemers niet doorheen kwam, zocht het DCMR naar nieuwe manieren om gehoor te geven aan de klachten van de omwonenden. Zo kwam er een waarschuwingssysteem, dat bij de acht horecazaken op het Stadhuisplein werd geïnstalleerd. Het systeem weet de geluiden van de verschillende zaken van elkaar te onderscheiden – en wanneer één van de acht kroegen over de geluidslimiet heengaat, krijgt de eigenaar een melding. De Corso werd echter niet op dit systeem aangesloten, terwijl het met de kont aan het Stadhuisplein grenst.
Hoewel het aantal klachten na de introductie van het waarschuwingssysteem met maar liefst 38 procent daalde, bleef een aantal omwonenden klagen. En dus richtte het DCMR de pijlen op de Corso, die uiteindelijk door 12 klagers en een geluidsoverschrijding van 18 decibel in een buurt waar de klachten al flink waren afgenomen moest sluiten.

Meer hoog opgeleide bewoners, meer regels, meer controles

De richting van Rotterdam is dus duidelijk: meer hoog opgeleide bewoners, meer regels, meer controles. Ook in andere steden is eerder voor deze richting gekozen. Eén van de eerste voorbeelden is de Jordaan in Amsterdam. Vanaf de jaren ’70 trokken steeds meer hoogopgeleiden naar deze volkswijk. Op economisch vlak een gunstige ontwikkeling: Errik Buursink van de Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam zegt zelfs dat het de hoofdstad ‘heeft gered van de complete verloedering.’ Maar ook in Amsterdam wordt er inmiddels geworsteld met klachten over geluidsoverlast van horecagelegenheden. Door middel van een ‘three strikes you’re out’-systeem treedt de gemeente inmiddels ook daar hard op.
In Berlijn liet de gemeente zien hoe het ook anders kan. Ook in de Duitse hoofdstad kwamen er steeds meer mensen in de omgeving van horecagelegenheden wonen, met meer klachten over geluidsoverlast als gevolg. Zoveel tenten moesten sluiten, dat bewoners het zelfs over ‘clubsterben’ hebben: het uitsterven van de clubs in het centrum van de stad. De gemeente Berlijn investeerde echter een miljoen euro om de clubs te redden. Geld waarmee ondernemers inzamelingsconcerten organiseerden en andere adressen zochten. De binnenstad verdichtte dus, maar de clubs konden wel blijven bestaan.
Het aantrekken van hoogopgeleiden naar de binnenstad kan zorgen voor economische groei. Maar deze groepen eisen vaak wel een stille omgeving, met alle gevolgen voor het nachtleven van dien. Horecaondernemers in Rotterdam voelen de hete adem van het DCMR daarom inmiddels in hun nek. Na een paar misstappen, een paar klachten, slaat de Milieudienst al toe. En dan wordt het wel erg stil in de Maasstad.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

  • De Westersingel is ten prooi gevallen aan vijandige architectuur

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    De beeldenroute langs de Westersingel was één van de meest gastvrije buitenruimtes van Rotterdam. Was, want recent zijn de banken langs de kade voorzien van ‘dividers’. Doel: het dakloze mensen onmogelijk maken om even te rusten. Maar Rotterdam is toch een stad voor iedereen?

  • Maatschappelijke ambities vallen in het water bij het vernieuwde Havenziekenhuis

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Het Havenziekenhuis werd in 2018 aangekocht door Vervat Vastgoed, dat het ziekenhuis nu wil slopen om er twee torens voor in de plaats te bouwen. Die zouden, naast honderden woningen, ook maatschappelijke functies krijgen. Maar aan die gemeentelijke ambities wordt nu nauwelijks invulling gegeven.

  • Zijn de ontwikkelingen rondom het Hofplein het begin van de groene transformatie van het centrum?

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Worden met grootschalige bouwprojecten als de woontorens Rotta Nova en Treehouse alle laatste beetjes groen uit het centrum opgeofferd, vraagt centrumbewoner Arlette van den Berg zich af. Ze wandelde mee met Parfum de GroenGroen, dat laat zien dat natuur juist onderdeel is van de veranderende stad.

  • Alle artikelen

De Stadsagenda

  • Over zichtbaarheid, invloed en toekomstkracht: Vrouwen in Architectuur keert terug! Met inspirerende panels, tours en workshops verken je hoe onderzoek, representatie en praktijk kunnen bijdragen om de positie van vrouwen in de architectuur te versterken. Denk mee en bouw mee aan een inclusiever vakgebied.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Rotterdam is een belangrijke broedplaats voor zowel jonge als gevestigde ontwerpbureaus, die samen aan allerlei complexe lokale, nationale en internationale ruimtelijke vraagstukken werken. Tijdens de Open Bureaudag loop je vrij rond bij alle bureaus en maak je kennis met innovaties, experimenten en vernieuwing in de ontwerppraktijk.

    Venue: Verschillende bureaus in Rotterdam
    Datum:
  • Kom langs en beleef de ruwe schoonheid van Festivalhart Schiemond – van modder uit de Maas tot duurzame bouwexperimenten en zomerse vibes aan het water.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam