Rotterdam, omarm de wederopbouwarchitectuur

Iedere maandag verschijnt in gratis krant de Metro een opiniestuk van Vers Beton. Deze week is het de beurt aan Sereh Mandias, die stelt dat het de gemeente ontbreekt  aan een heldere visie op historische panden in de stad. Volgens Sereh zou de wederopbouwarchitectuur als startpunt van zo’n visie moeten dienen.

Rotterdam zet al decennia in op nieuwe, iconische architectuur. Dat werpt zo nu en dan vruchten af: mede door De Rotterdam en de Markthal (oplevering dit jaar) werd Rotterdam recent door zowel de Rough Guide als de New York Times in hun top-10 van niet te missen steden opgenomen. Een stad zou echter meer moeten zijn dan een verzameling markante gebouwen: met alleen iconen heb je nog geen leefbare, coherente stad. Deze gebouwen moeten zich namelijk ook nog verhouden tot de bestaande stedelijke structuur. Aan een heldere gemeentelijke visie op historische gebouwen ontbreekt het echter.
Een voorbeeld bieden de Westewagenpanden, twee wederopbouwpanden aan het Grote Kerkplein. Onderzoek van de gemeente wees uit dat renovatie van deze panden vanwege de grote cultuurhistorische waarde de voorkeur heeft boven sloop en nieuwbouw. De ranke bakstenen gebouwtjes maken namelijk onderdeel uit van een ‘samenhangend stadsbeeld dat representatief is voor de modernistische architectuur van de wederopbouw’, aldus de gemeente in de ‘Scan Westewagenstraat’. Maar toch stemde de gemeenteraad vorig jaar in in met de sloop van deze panden: ze moeten wijken voor studentenflats. Met de sloop van de panden verdwijnt dan opnieuw een brokje geschiedenis uit het centrum. Gefragmenteerd beleid als recept voor een gefragmenteerde stad.
Het stadsbestuur werkt momenteel aan een visie op historische panden in de stad. De architectuur uit de wederopbouwperiode zou daarbij als startpunt moeten dienen. Logischerwijs staat het centrum er vol mee en bovendien zijn het vaak goede gebouwen. Van materialen als baksteen en geornamenteerd beton die mooi oud worden, met grote ramen en gevels die zorgvuldig ontworpen zijn en vaak goed aansluiten op de straat. Op het eerste gezicht geen spectaculaire architectuur, maar wel met veel kwaliteit.
Gooi wederopbouwpanden niet tegen de vlakte maar knap ze op, en laat ook nieuwe gebouwen de verwantschap met deze architectuur opzoeken. Wellicht worden het geen iconen waar je de voorpagina’s mee haalt, maar ze zijn wel een kans om Rotterdam op de kaart te zetten als vintage architectuurstad.