Christelijke verrassing in hartje stad

De christelijke combinatie ChristenUnie-SGP verrast met een tijdelijke winkel op de Coolsingel, aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen. Geen nieuwe koers, wel nieuwe communicatie, vertelt lijsttrekker Setkin Sies. Zijn lijst richt zich op een breder publiek dan de vaste aanhang: nieuwe kerkelijke Rotterdammers en potentiële kiezers die houden van duurzaam en betrouwbaar.

Tegenover het machtscentrum van Rotterdam, het stadhuis, trekt sinds kort een tijdelijke winkel de aandacht. De pop-upstore Mooierdam is anders dan de bezoeker van de binnenstad gewend is. Deze tijdelijke winkel wordt bevolkt door creatieve ondernemers die gebruik maken van duurzaam materiaal. En als je binnen goed kijkt, ontwaar je de affichering van de kleine christelijke partijen ChristenUnie en SGP. De partijen doen met een gezamenlijke lijst mee aan de verkiezingen voor de gemeenteraad in Rotterdam. Behoud van hun zetel in de gemeenteraad is de minimale inzet. Maar de combinatie wil het liefst meer.

Laten zien hoe het anders kan

„We laten zien hoe het anders kan,” licht lijsttrekker Setkin Sies (41) het opmerkelijke initiatief toe. ChristenUnie-SGP en een hippe pop-upstore vol design en kunst in hartje Rotterdam: het lijkt ongewoon voor partijen die van oudsher worden geassocieerd met godvrezende lieden voor wie nuchterheid en inhoud voorop staan.
Sies doet het waarom van Mooierdam uit de doeken, terwijl hij uitkijkt op het kunstwerk Broodmager. Het is een skelet van deeg, verwijzend naar de vrouw die jarenlang dood in een Rotterdamse woning lag. „We willen op een andere manier campagne voeren, door visualisatie laten zien hoe het anders kan. Daarvoor waren we op zoek naar een pop-upstore. Eerst waren we aan het kijken in Het Lage Land en op Zuid. Tot we hoorden dat we hier konden zitten, een lot uit de loterij.”
In plaats van schreeuwerige posters met mooie beloften wil ChristenUnie-SGP de activiteiten in de winkel voor zich laten spreken. Sies: „Het is geen nieuwe koers die we varen, maar nieuwe communicatie. Wat we op deze manier proberen te doen is onze oude boodschap op een nieuwe manier te presenteren. Dit pand stond leeg. Door het te bezetten voor een paar honderd euro per maand blijft het hier levendig en wordt er toezicht gehouden. We gaan zo verloedering tegen en maken creatief gebruik van leegstand. Mooierdam is een plek voor nieuwe initiatieven die tot nu toe weinig ruimte in het centrum kregen. Dit is een toegevoegde waarde.”
„In plaats van op de voorgrond te treden, willen we er anderen de ruimte geven,” vervolgt de veertiger zijn betoog. Hij doelt op de tien ondernemers die Mooierdam hebben betrokken. Zoals de maker van de vernuftige ‘Koffietafel 2’, met een wirwar aan laatjes en opbergruimte voor allerlei spullen, een gleuf voor muntgeld en een als schaakbord te gebruiken blad, mede te bedienen met houten stokken. Of zoals de creatieve ondernemers met een recyclesysteem van visvijver en gewassen.

Politiek gaat om integriteit

Ondernemers in Mooierdam moeten wel passen bij de uitgangspunten van ChristenUnie-SGP, legt Sies uit: „Het zijn allemaal starters met een nieuw product. Wel moeten ze voldoen aan enkele criteria. Hun aanbod moet innovatief en duurzaam zijn, voor hergebruik. Ze moeten op zijn minst neutraal tegenover ons staan. Enkele van de benaderde partijen zijn daarom afgehaakt. Ook mag de kunst niet aanstootgevend zijn. En op zondag is de pop-upstore gesloten.”
Met duurzaamheid slaat Sies meteen een bruggetje naar bijvoorbeeld de haven, om duidelijk te maken waar zijn partijencombinatie in gemeentelijk opzicht voor staat. „Denk aan de grote petrochemiesector in onze haven. Over dertig, veertig jaar is dat voorbij. Je moet er nu al over nadenken hoe we onze economie dan anders gaan invullen.”
Een ander punt is dat de pop-upstore degelijkheid en oog voor eerlijkheid moet uitstralen. „Bij landelijk onderzoek is wel eens gevraagd van welke fractievoorzitters kiezers een auto zouden willen kopen,” geeft Setkin Sies als illustratie, „en dan scoren ChristenUnie en SGP altijd heel hoog. Dat zegt veel. Politiek gaat ook om integriteit, de manier van politiek bedrijven.”

Religie is geen margeverschijnsel

De zichtbaarheid van ChristenUnie-SGP in de winkel is beperkt. Straks, met onder meer het organiseren van debatten, zal de aanwezigheid van de partijen in de aanloop naar de verkiezingen groter worden. Maar is het brede publiek dat Sies aan wil spreken wel geïnteresseerd? Volgens de Leidse politicoloog dr. Hans Vollaard zijn de groeimogelijkheden voor ChristenUnie beperkt zijn, vertelde hij in een interview naar aanleiding van de landelijke verkiezingen in 2012. De traditionele aanhang wordt kleiner, kerkgangers steunen niet automatisch een christelijke partij en niet-christelijke kiezers vinden de ChristenUnie soms te weinig onderscheidend.
Sies ziet wel kansen voor de combinatie ChristenUnie-SGP in Rotterdam. „We hebben wel degelijk kiezerspotentieel. Bedenk ook dat op lokaal niveau ethische thema’s niet zozeer spelen, als je ervan uitgaat dat die een drempel kunnen zijn. Daar gaan we hier niet over. Dus dat kan geen reden zijn niet op ons te stemmen. Ik hoop dat mensen ons op onze Rotterdamse daden willen beoordelen.”
Over het afnemend belang van de ‘logische’ aanhang van gelovigen maakt Sies zich ook geen zorgen. „De groep van orthodox-christelijken is aan het groeien, ook in Rotterdam. Dat komt mede door de evangelische kerken met veel migranten. Dat is één van de doelgroepen. Het komt mooi uit dat we nu in het hart van de stad zitten. Want religie is geen margeverschijnsel.”

Niet alleen maar verandering

De zoon van Clara Sies, de voorvrouw van de Voedselbank, betreurt dat de grote partijen in de stad, Leefbaar en PvdA, het de kleintjes moeilijk maken door alle aandacht op te eisen. „Want veel verschil tussen die partijen zie ik niet. Wil je verandering, dan moet je vooral niet op hen stemmen.”
„Inhoudelijk gaat het ons om twee belangrijke punten. Oog voor de zwakkeren hebben. En dan onderscheiden we ons bijvoorbeeld van PvdA of SP door niet meteen te denken aan allerlei voorzieningen, maar ook de eigen verantwoordelijkheid te benadrukken. Dus wat voor ouderen doen of vrijwilligerswerk. En bij ruimte voor religie past een overheid  die kerken als belangrijke maatschappelijke partners gaat zien. Anders dan de VVD hoeft dat niet per se een kleinere overheid te zijn, maar eentje met een andere houding.”
Bij de nieuwe communicatie hoort ook de houding in het verantwoordingsdebat in de raad. Setkin Sies boycotte het debat, iets wat je eerder van een populistische partij zou verwachten. „Ik was wel aanwezig, beschikbaar voor eventuele vragen. Maar zonder reflectie van het gemeentebestuur, die het alleen maar heeft over zogenaamde successen, heeft zo’n discussie geen zin.”
Het is niet alleen maar vernieuwing bij de combinatielijst, haast Sies erbij te zeggen. „Zo voeren we ook gewoon ouderwets campagne in kerkzaaltjes. Wel zijn er vragen bij onze leden over de wijze waarop we campagne voeren. Met de zorg of we ook niet aandacht aan hen blijven besteden. Dat doen we dus wel.”

Verwondering bij publiek

Een rondje door de winkel leert dat de ondernemers het als een mooie kans beschouwen om zich op een A-locatie te kunnen profileren. Ze doen goede zaken, de aanloop is goed. Angelique den Boer vertelt namens de ondernemers: „Het is een mooie samenwerking. We versterken elkaar. Er wordt veel verkocht. Bezoekers stellen veel vragen, waarom we hier zitten. Als ze dan horen dat het heeft te maken met ChristenUnie-SGP is er verwondering. ‘Helemaal niet saai, maar fantastisch’.”

Pop-upstore als nieuw campagnemiddel
Huis-aan-huis, posters, spotjes op tv en radio, debatten en social media: het zijn allemaal bekende campagnetechnieken om de kiezer te verleiden. Een tijdelijke winkel, de zogenaamde pop-upstore, is nieuwe ontwikkeling de om de aandacht te trekken van het kiezerspubliek.
Mooierdam is een pop-upstore van ChristenUnie-SGP, gevestigd in een antikraakpand aan de Coolsingel waar voorheen Gulden Interieur zat. Voor Rotterdam is dit initiatief uniek. Andere politieke partijen in de Maasstad kijken er met enige jaloezie naar. PvdA-crack van Peter van Heemst noemde het al dé campagnegimmick van 2014. Toch is Mooierdam niet de enige pop-upstore in Nederland. De VVD in Leeuwarden heeft een vergelijkbaar concept.
Veel andere partijen betrekken ook (tijdelijk) panden, maar dan met nadrukkelijke aandacht voor de eigen club. Natuurlijk is ChristenUnie-SGP aanwezig in Mooierdam, met bijvoorbeeld debatten, maar de lijst wil vooral anderen laten zien hoe het ook kan. In de zeshonderd vierkante meter winkelruimte bruist het van diverse activiteiten. Mooierdam moet een positief christelijk geluid uitdragen.
In de pop-upstore zitten ondernemers die staan voor sociaal, eerlijk, duurzaam en creatief. Je vindt er onder meer Rubbish Design, Hip & Duurzaam Schiebroek, Kleerlijk en initiatiefnemers van de Dam, de alternatieve Rotterdamse munt. Ook worden er modeshows gehouden. Er is veel animo onder ondernemers en de reacties zijn positief. Voor ChristenUnie-SGP leidt het tot positieve aandacht. En aanwezige ondernemers hebben aanloop en zien dat terug in goede verkoopcijfers.