Ga naar de inhoud

De Nieuwe Democratie begint in de Gebiedscommissies

In al het rituele en soms kluchtige politieke geweld rondom de gemeenteraadsverkiezingen, hobbelt de aandacht voor de verkiezingen voor de gebiedscommissies, de erflaters van de deelgemeenten, er een beetje achteraan. Ten onrechte, want daar zou weleens de broodnodige democratische vernieuwing kunnen plaatsvinden, denkt Robbert de Vrieze van WIJ Delfshaven.

WIJ Delfshaven
WIJ Delfshaven

We maken een historische bestuurlijke systeemwijziging mee: voor het eerst kunnen ook niet-politieke partijen mee doen aan de verkiezingen voor de gebiedscommissies. 35 burgerpartijen en -bewegingen met verschillende achtergronden, van studenten- tot huurdersverenigingen en een verbond van bewonersinitiatieven, genereren een golf van nieuwe collectieve betrokkenheid. Wat ze daarin gemeen hebben is dat ze niet zozeer ideologisch en hiërarchisch, maar meer dialogisch en horizontaal georganiseerd zijn. Waar de gevestigde politieke partijen nog vaak gevangen zitten in het Thorbeckiaanse keurslijf van de representatieve democratie, zien de nieuwe (a-)politieke bewegingen vaak in dat het niet zozeer gaat om wat er beslist wordt, maar eerder hoe er beslist wordt.
Burgers zijn sinds de grondwetherziening van Thorbecke in 1848 oneindig beter geïnformeerd. Politieke partijen hebben niet meer het alleenrecht op het signaleren van maatschappelijke uitdagingen en het formuleren van oplossingen. Oplossingen die het bewoners, ondernemers en initiatieven makkelijker maken waarde bij te dragen aan hun directe omgeving. De ruimte die nu ontstaat voor de commissies in de gebieden Rotterdam daagt uit tot democratische innovatie. Eerder gebeurde dit al met het internetplatform Better Reykjavik in IJsland, participatief begroten in Porto Alegre, LijstLijst in Gent, het democratische experiment Demoex in Vallentuna Zweden, maar ook met Voor je Buurt in Nederland.
Onlangs schreef ook David van Reybrouck in de Correspondent over democratische vernieuwing. Hij gaf voorbeelden waarin op een nieuwe manier naar representativiteit wordt gekeken, zoals burgerfora die door loting tot stand komen. Zelfs het landelijke CDA kwam met voorstellen om een op de Big Society geënte Community Right to Challenge in Nederland in te voeren. Als het CDA met voorstellen voor bestuurlijke vernieuwing komt, dan weet je dat er iets aan het schuiven is.

Structuur, kenmerken en overheidstaken

Daarnaast zijn de voormalige deelgemeenten ook verlost van de haast identieke structuur ten opzichte van de ‘grote’ gemeenteraad. Beide hadden een begroting, raad, (dagelijks) bestuur en diensten. Hierdoor zaten gemeente en deelgemeente vaak in elkaars vaarwater met alle bestuurlijke drukte van dien. Nu de opvolgers van de deelgemeenten zelf geen begroting meer maken, ontstaat er ruimte voor de gebiedscommissie om een communicerende en confronterende rol tussen de stad en de wijk te vervullen; tussen de taal van de straat (leefwereld) en de taal van de raad (systeemwereld).

Politieke kenmerken naar schaalniveau - De Politiek van Architectuur | De Architectuur van Politiek
Politieke kenmerken naar schaalniveau – De Politiek van Architectuur | De Architectuur van Politiek

Een deelgemeente, of gebied, is eigenlijk te groot om dicht bij de burgers te staan. Op het niveau van de buurt kunnen mensen zich identificeren, kennen ze andere mensen en lopen ze dagelijks in een voor hen vertrouwde omgeving. Daartussen, op wijkniveau, bevinden zich de voorzieningen en publieke ontmoetingsplaatsen. Het doel van de nieuwe gebiedscommissies is om de oren en ogen, de vertolker en vertaler, de activist en de componist van de geluiden uit deze verschillende buurten en wijken te zijn. De twee belangrijkste taken zijn: het inspireren, faciliteren en waarderen van bewonersinitiatieven en het opstellen, pluggen en controleren van een gebiedsplan.
Hoe die 14 gebiedscommissies dat gaan doen is deels vastgelegd in een 40 pagina’s tellende verordening, maar de realiteit is dat na 19 maart in de gebiedscommissies al rijdende het wiel gaat worden uitgevonden. 14 experimenten die een Darwinistische bloemlezing van democratische innovatie op kunnen gaan leveren en dat is hoog tijd. Waar vele disciplines en beroepsgroepen namelijk democratischer geworden zijn door informatietechnologie, denk aan journalistiek, fotografie en gezondheidszorg, hebben politiek en bestuur deze democratiseringsgolf tot nu toe weerstaan. Tot nu toe…
Praat mee over de gebiedscommissie
De 35 nieuwe burgerpartijen organiseren samen met Arminius en met medewerking van LOKAAL en de Gemeente Rotterdam op maandag 17 maart een verkiezingsdialoog in Arminius getiteldGebiedcommissies; de Nieuwe Democratie! Onder meer met dialoogleider Nico Haasbroek en verantwoordelijk Wethouder Marco Florijn.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

De Stadsagenda

  • Over zichtbaarheid, invloed en toekomstkracht: Vrouwen in Architectuur keert terug! Met inspirerende panels, tours en workshops verken je hoe onderzoek, representatie en praktijk kunnen bijdragen om de positie van vrouwen in de architectuur te versterken. Denk mee en bouw mee aan een inclusiever vakgebied.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Rotterdam is een belangrijke broedplaats voor zowel jonge als gevestigde ontwerpbureaus, die samen aan allerlei complexe lokale, nationale en internationale ruimtelijke vraagstukken werken. Tijdens de Open Bureaudag loop je vrij rond bij alle bureaus en maak je kennis met innovaties, experimenten en vernieuwing in de ontwerppraktijk.

    Venue: Verschillende bureaus in Rotterdam
    Datum:
  • Kom langs en beleef de ruwe schoonheid van Festivalhart Schiemond – van modder uit de Maas tot duurzame bouwexperimenten en zomerse vibes aan het water.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam

  • De programmaleider is verantwoordelijk voor het jaarlijks organiseren en programmeren van vijf bijeenkomsten van de Van der Leeuwkring. Deze bijeenkomsten bieden ruimte voor reflectie, dialoog en actie over maatschappelijke en culturele vraagstukken met een ruimtelijke component die relevant zijn voor de stad Rotterdam.

  • Wil jij je financiële en strategische kracht inzetten voor een theater met grootstedelijke uitstraling en een diepgewortelde maatschappelijke missie? Ben je ondernemend, extern gericht en zie je kansen om het verdienvermogen van onze organisatie verder te vergroten? Theater Zuidplein zoekt een zakelijk directeur die helpt bouwen aan de volgende fase van een sterk, inclusief en ambitieus podium op Zuid.

  • De operationeel medewerker horeca zorgt voor de operationele en administratieve processen samenhangend met de horeca…

  • Bekijk alle vacatures