Politiek Rotterdam over… de gemeentelijke belastingen

Nu de verkiezingscampagnes in hun allerlaatste fase zijn aanbeland, wordt het tijd dat u uw keuze bepaalt. Vers Beton helpt daarbij. Wij brengen voor u in kaart hoe de partijen in Rotterdam over 6 belangrijke verkiezingsthema’s denken. In aflevering 6: Hoe denkt politiek Rotterdam over de gemeentelijke financiën en belastingen?

De gemeente moet komende jaren zwaar interen. De uitgaven aan de bijstand blijven namelijk hoe dan ook hoog. Ook al zou het lukken om duizenden bijstanders aan het werk te krijgen, dan nog zullen de kosten rond een half miljard euro blijven schommelen. Daarbij krijgt de gemeente de taak om zorg in te kopen voor Rotterdammers met een beperking. En de middelen die het Rijk daarvoor toekent zijn zoals bekend vele miljoenen lager dan de verwachte benodigde uitgaven.
Hoe gaat het komende stadsbestuur dat oplossen?’ zult u denken. Dat wordt inderdaad nog een zware dobber. In elk geval zit er geen rode cent meer in de pot van de grondportefeuille, die vroeger goed gevuld was. Daar moet zelfs nog minimaal 55 miljoen euro van worden afgeboekt door de daling van de waarde van grond die de gemeente in het verleden aangekocht heeft. De oorzaak daarvan is de vastgoedcrisis en daar is op lokaal niveau weinig aan te doen. En ook de reserves van ruim een miljard euro die de gemeente had na de verkoop van afvalverbrander AVR in 2005 zijn de afgelopen jaren nagenoeg opgesoupeerd.

Ambtenaren

Maar de rekening moet natuurlijk wel worden betaald en dus rest de vraag: wiens portemonnee gaat de gemeente daarvoor aanspreken? Ze kan natuurlijk proberen om verder te bezuinigen op haar eigen organisatie. Maatregelen die wellicht bij veel Rotterdammers op bijval kunnen rekenen zijn dure ambtenaren loon laten inleveren – een idee van Leefbaar Rotterdam – of ze weg sturen; ze hun mobiel laten inleveren of zorgen dat ze deze zelf moeten gaan betalen; en ze afstand laten doen van hun lease auto. Dat kost de burger inderdaad niks. Maar het levert helaas onvoldoende geld op om -samen met de geraamde inkomsten – alle kosten van de gemeente te dekken.

Omhoog met die ozb!

Een andere manier om de rekeningen te betalen is het opvoeren van de gemeentelijke belastingen. Tsjaa, daarmee krijg je de poppen wel aan het dansen! De enige partij die hier ronduit positief over is, is de SP. Die wil de onroerendezaakbelasting (OZB) verhogen voor eigenaren van huizen boven de drie ton. Met hoeveel de taks van de SP dan precies omhoog moet is onbekend. Het zal in ieder geval fors zijn. De socialisten willen namelijk ook de afvalstoffenheffing afschaffen, wat betaald moet worden uit de ozb.

Omlaag met die ozb!

Hier tegenover staat de VVD. Die wil dat de OZB omlaag gaat. Het percentage hier in Rotjeknor is namelijk twee keer zo hoog als in Mokum. Waarom? Anders haalt de gemeente niet genoeg geld op. De gemiddelde WOZ-waarde ligt in Rotterdam namelijk op zo’n 150.000 euro, bijna een ton lager dan in Amsterdam. Die mensen wonen in een goedkoper huis en zullen gemiddeld dus ook minder verdienen. Een hoge OZB is daarom niet eerlijk, vindt Calimero! Piep! Omlaag dus met dat tarief, zeggen de liberalen.
Het is overigens de vraag of dat voor de VVD de ware reden is. Wellicht willen ze ook oorspronkelijke waarden nieuw leven inblazen, ter herinnering aan ‘de VVD van vroeger’ die tegen hoge belasting was. Maar de VVD weet ook wel dat als ze eenmaal moeten begroten, en zaken moeten doen met de andere partijen, er niet zoveel van af zal gaan. Maar goed, alles is mee genomen. Als je een huis bezit tenminste.

Wie betaalt de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing?

Dan de afvalstoffenheffing. PvdA-lijsttrekker Hamit Karakus zei afgelopen weekend in het Rijnmond-debat dat een heffing van 372,50 best op te brengen is, alleen de financieel minst daadkrachtige Rotterdammers hoeven die heffing van hem niet te betalen. De de kosten van deze kwijtschelding – drie tientjes volgens Karakus, maar in werkelijkheid zijn het er zes – kan volgens de PvdA best door mensen die meer dan het sociaal minimum verdienen betaald worden. Karakus vertelt daar echter niet bij dat de lonen in Rotterdam structureel lager liggen dan in andere grote steden. Voor veel mensen zijn die zes tientjes extra dus wel best veel.
Maar ja, wat moet je dan? Een afvalrekening van ruim drie meier naar mensen in de bijstand en zonder enige vorm van vermogen sturen: is dat de oplossing? VVD en Leefbaar Rotterdam vinden van wel. Zij willen hoe dan ook af van de kwijtschelding. En als dat niet kan, moeten de kosten ervan maar uit de gemeentelijke pot voor armoedebestrijding betaald worden. De rekening voor de ‘hardwerkende Jan met de pet’ gaat dan met zes tientjes omlaag en die kan dan lekker een extra avondje naar de bowlingbaan met zijn gezinnetje, bijvoorbeeld, of eens een keer op zijn vrije zondag naar een voetbalwedstrijd van Feyenoord of Sparta.

Gescheiden inzamelen

De enige partij die constateert dat de afvalinzamelaars van de Roteb meer kosten dan die in andere gemeenten is overigens de VVD. Die partij wil om de afvalstoffenheffing omlaag te krijgen dan ook wat doen aan de efficiency. Waarom de andere partijen daar tot nu toe niet aan willen is onduidelijk. Wellicht hebben ze onvoldoende kennis van de werkprocessen om een en ander vlot te trekken, of vinden ze het afbreukrisico – mocht het project mislukken – te groot.
Het CDA en GroenLinks hebben overigens wel nagedacht over een andere manier van afval inzamelen waardoor de rekening omlaag zou kunnen. GroenLinks wil groen en gewoon afval gescheiden inzamelen. Dit levert geld op omdat groen afval verkocht kan worden terwijl het verwerken van gemengd afval juist geld kost.
Het CDA wil dat iedereen per kilo afval gaat betalen. Zo zijn we meteen af van de discussie of singles hetzelfde moeten betalen als grote gezinnen, hetgeen nu het geval is. D66 heeft in die discussie overigens meer dan eens gezegd dat singles minder afvalstoffenheffing zouden moeten betalen dan meerpersoonshuishoudens en wil een gedifferentieerd tarief invoeren. De democraten hebben dit als collegepartij echter keer op keer tegengehouden toen SP en Leefbaar Rotterdam daartoe voorstellen indienden. Het is dus de vraag hoe belangrijk dit punt voor D66 uiteindelijk is.

Overal betaald parkeren

De gemeente kan ook meer geld vragen voor een parkeervergunning. Vooral GroenLinks zou graag zien dat parkeren overal geld gaat kosten zodat die onverbeterlijke VVD’ers hun auto verkopen en op een fiets gaan zitten. Maar ja, die kopen er eerder uit pure balorigheid nog een blinkende bak bij.
Bij de jongere kiezer scoort GroenLinks wellicht wel met dit punt. Zij nemen namelijk vaker de trein gaan of huren een auto huren van Greenwheels. Hoeven ze verder niet moeilijk te doen met APK-keuringen en wegenbelasting. En met zo’n prachtig mooi nieuw Centraal Station, is dat natuurlijk niet meer dan logisch.

Dubbel glas

Wat D66 wil met de lasten, buiten de differentiatie van de afvalstoffenheffing en het verlagen van de rekening voor singles, is onduidelijk. Waarschijnlijk willen de democraten opnieuw door met Stadsinitiatieven als een zwembad in de Maas of een reuzenrad ergens op een plek waar dat onmogelijk lijkt. Leuk natuurlijk, zo’n feestje van en voor de Rotterdammers zelf. Maar het moet wel ergens van betaald worden. En door dit soort projecten raakt de gemeentelijke schatkist te snel leeg om de lasten eens flink te kunnen verlagen.

De energierekening

Tenslotte is er een lichtpuntje voor alle mensen die in een huurhuis van een woningcorporatie wonen, in een verpauperd gebied zoals Feijenoord, Charlois of Delfshaven. GroenLinks, SP en de PvdA willen namelijk dat de huizen betere isolatie krijgen. Er moet dan dubbel glas in komen, er moeten tochtstrips tussen de deuren en de ramen geplaatst worden. En misschien komen er zelfs nieuwe verwarmingsketels. Veel warmte gaat namelijk verloren door een roestige warmtewisselaar. Dat is zonde en kost veel geld aan stoken.
Als dit plan doorgaat, dalen de energierekeningen van veel arme mensen. En dat is natuurlijk ook een vorm van lastenverlichting die bovendien werk oplevert voor de schilders en installateurs in Rotterdam die het moeten uitvoeren.