Nu de verkiezingscampagnes in hun allerlaatste fase zijn aanbeland, wordt het tijd dat u uw keuze bepaalt. Vers Beton helpt daarbij. De laatste twee dagen brengen wij voor u in kaart hoe de partijen in Rotterdam over 6 belangrijke verkiezingsthema’s denken. In aflevering 4: hoe denkt politiek Rotterdam over klushuizen?
Rotterdam heeft een aantal jaar ervaring met kavels en klushuizen, waar je zelf je huis kan (laten) (ver)bouwen: R’damse klushuizen, vrije kavels, collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO), klusscholen etc. Geen vaste prik of een bekend recept, wel te vinden voor de goede zoeker. Er lijkt in Rotterdam nu echter minder aandacht voor, zeker in de lokale politiek. Terwijl in Amsterdam en Den Haag de wethouders Wonen van podium naar kranteninterview snellen om hun enthousiasme over zelfbouw te verspreiden.
Maakt het wat uit dat de Rotterdamse politiek niet op de barricades staat voor zelfbouw? We bouwen of verbouwen zo’n kavel of klushuis toch zelf? Zolang ze maar niet tegen zijn, toch? Nou… de ervaring leert, dat het makkelijker zelf bouwen is in een gemeente waar de politiek en het bestuur pro particulier opdrachtgeverschap zijn. Er wordt beter gefaciliteerd en gecommuniceerd door bouwinspecteurs en betrokken ambtenaren. Er zijn vaak betere randvoorwaarden en spelregels.
Met de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur vragen wij ons dus af: op wie moet je stemmen voor meer en beter zelf bouwen in Rotterdam? Welke verkiezingsprogramma’s besteden aandacht aan particulier opdrachtgeverschap en welke partijen niet? We hebben de programma’s voor je op een rij gezet. Opvallende vondsten? CDA doet het aanzienlijk beter dan D66 en Leefbaar. Voor de VVD is het een voor de hand liggend inkoppertje. En de PvdA laat het thema finaal links liggen.
De voorstanders: CDA en VVD
De christendemocraten spreken zich in meerdere alinea’s duidelijk uit voor zelfbouw. En niet alleen voor eengezinswoningen. De gemeente moet particulier opdrachtgeverschap stimuleren en bovendien regels en bureaucratie verminderen. De klushuizen worden bovendien genoemd als buurtimpuls.
Ook de VVD is voor zelfbouw. De partij vindt dat het net zo normaal moet zijn als koop of huur. “De stad is een plek voor jong en oud, waar je een huis wil huren, kopen of zelf ontwerpen”. Ook zijn ze voor minder overheidsbemoeienis op dit thema. Het afschaffen van de welstandscommissie kan de lokale creativiteit vooruit helpen, denkt de VVD.
Meer verwacht van D66 en Leefbaar Rotterdam
D66 stelt wat teleur. We hadden meer begeestering voor zelfbouw verwacht van de partij met als grondbeginsel “vertrouw op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen”. De partij blijft hangen in algemeenheden. In het partijprogramma staat 47 keer het woord ‘initiatieven’, maar geen enkele keer zelfbouw, klushuizen of CPO. Wel vonden we het abstracte: “bewoners moeten méér ruimte en vrijheid krijgen om de omgeving naar hun hand te zetten”. Terwijl D66 in Amsterdam en Den Haag de zelfbouw nadrukkelijk noemt als actiepunt. Hier hadden we dus meer van verwacht.
Net als van Leefbaar Rotterdam overigens, dat ooit aan de wieg van de Rotterdamse Klushuizen stond, met Pastors als wethouder Wonen. Leefbaar ziet opgaven als meer variatie en doorstroming op de woningmarkt als een taak voor corporaties. En lijkt dus minder vertrouwen te hebben in particulier initiatief.
Opvallend onzichtbare PvdA en GroenLinks
In Amsterdam en Den Haag hebben de vertrekkende wethouders Norder (PvdA) en Van Poelgeest (GroenLinks) zich beiden sterk en succesvol geprofileerd met zelfbouw. In Rotterdam deed Karakus dat veel minder. Het is verbazend om te zien dat geen van de PvdA’ers het thema zelfbouw in hun partij heeft weten te verankeren. In het partijprogramma is er in ieder geval niets over terug te vinden.
Ook GroenLinks is opvallend zwijgzaam. In Amsterdam heeft wethouder Van Poelgeest duidelijk een stempel weten te drukken op het partijprogramma met een uitgebreide paragraaf over zelfbouw, maar in Rotterdam (en Den Haag en Utrecht) blijft GroenLinks nagenoeg stil over zelfbouw. De partij blijft hangen op “meer inspelen op woonbehoeften”.
De zelfbouwers van SP, ChristenUnie-SGP en Van Gerdingen
Over de SP kunnen we kort zijn. De socialen maken zich qua wonen vooral druk over de sociale huur. De SP noemt de klushuurwoningen wel, maar vooral voor starters.
De ChristenUnie-SGP is in Rotterdam positief over particulier opdrachtgeverschap. De Seniorenpartij Rotterdam is voor voortzetting en uitbreiding van het kluswoningenproject. En Lijst van Gerdingen wil naast projectontwikkelaars ook particulieren de ruimte geven om hun plannen vorm te geven.
We keken ook nog naar Nida, Partij van de Dieren, Regionaal Lokaal, Rotterdams Turks Belang, Libertarische partij, OPA en de Rotterdamse Ouderen Partij, maar vonden niks terug over zelfbouw.
Conclusies
Zelfbouw is nog geen vlaggenthema bij deze verkiezingen. Het thema wonen is natuurlijk altijd relevant en particulier opdrachtgeverschap wordt in het land van links tot rechts omarmd, maar toch staat het nauwelijks op het netvlies van de programmaschrijvers.
Wel haken zij in op de participatiesamenleving. Het woord ‘initiatief’ is veelvuldig terug te vinden bij alle partijen. Logisch, want de participatiesamenleving kan niet zonder initiatief en betrokkenheid. Zelfbouw haakt blijkbaar nog niet vanzelfsprekend aan bij die beweging. En dat is opmerkelijk; een tastbaarder vorm van betrokkenheid en initiatief dan het bouwen van een eigen woning of een eigen buurt is niet snel te verzinnen.
We lazen vaak dat er meer gebouwd moet worden voor jongeren, ouderen, gezinnen, midden- of juist hogere inkomens, afhankelijk van welk partijprogramma je openslaat. Vervang het woordje ‘voor’ door ‘door’ en de participatie voltrekt zich waar je bij staat.
Nog geen reactie — begin de discussie!