Ga naar de inhoud

Wiel Arets, Campus Hoogvliet mag terug naar de keuken

Zelfs de beste koks kunnen weleens een gerecht verpesten, ook al geven de ingrediënten en het recept er allerminst aanleiding toe. Volgens Marten Dashorst is het nieuwste gebouw van architect Wiel Arets in Hoogvliet zo’n geval.

Wiel Arets is een echte architecten-architect. Ik houd van zijn gebouwen, vol glas en helderheid en zonder gekkigheid. Mooi gemaakt en strak in de lijnen. In Rotterdam zal Arets vooral bekend zijn van de B’Tower naast de Bijenkorf; die ene die half instortte. Recentelijk is zijn nieuwste bouwwerk in Hoogvliet door niemand minder dan Koningin Máxima geopend: Campus Hoogvliet. Scholen, sport, kunst, gezondheid en woningen bij elkaar. Uitgevoerd in strak beton en bekleed met speciaal voor de gelegenheid ontwikkelde glaspanelen.

Welcome into My Backyard!

Na haar annexatie door Rotterdam in 1934 is dijkdorp Hoogvliet in de jaren ’50 als ‘New Town’ aangewezen om de bevolkingsgroei van haar grote buur op te vangen. Veel groen, water en wonen. Het daarbij geplande grote stadscentrum is er echter nooit gekomen. Hierdoor werd Hoogvliet eind vorige eeuw toch vooral gekscherend geroemd om haar ruimte. Toen begin deze eeuw een grote stedelijke herstructurering werd aangekondigd, goeddeels gedicteerd door de rekenmachines van de woningcorporaties, is er door Crimson Architectural Historians uit Rotterdam een alternatieve strategie ontwikkeld: Welcome into My Backyard!
Juist de leegte van Hoogvliet werd als uitgangspunt genomen. Het hoefde helemaal geen uithangbord te worden van Rotterdams stedenbouwkundige ambities en daadkracht. De recente geschiedenis van Hoogvliet inclusief successen en mislukkingen moest het uitgangspunt worden voor de transformatie. Kleinschalige projecten, tijdelijke paviljoens en stukje bij beetje de vernieuwing van de woningvoorraad. Lekker met een kleine groep mensen, (helaas?) onder de radar van het grote geld, werken aan de unieke toekomst van een allesbehalve unieke plek in Nederland.
Als voorlopig sluitstuk van dit proces is er nu dus Campus Hoogvliet. Al vanaf het begin van WiMBY! (Welcome into My Backyard!) werd er vanuit gegaan dat het er zou komen. Door allerhande moeilijkheden zoals geld, locatie en gebrek aan samenwerking, duurde de bevalling uiteindelijk bijna vijftien jaar.

De goede ingrediënten

De elementen van de Campus zijn een zestal gebouwen die qua schaal (twee tot zes verdiepingen), vorm (rechthoekig met platte daken) en oriëntatie (haaks op elkaar) goed aansluiten bij de naoorlogse bebouwing eromheen. Een door de buurt gedragen programma met twee scholen, (christelijk en openbaar, zou het daarom zolang geduurd hebben?) sportvoorziening, gezondheidscentrum, kunstinstelling en studentenwoningen. En het is ook nog eens goed bereikbaar met zowel de auto als het openbaar vervoer, het ligt pal naast metrostation Zalmplaat. Alle ingrediënten zijn aanwezig om tot een goed eindresultaat te komen.
Toch smaakt het geheel een beetje bedorven. Misschien heeft het te lang in de oven gestaan. De eerste schetsen dateren alweer van 2007 waarna het jaren in de bureaucratische molen heeft gezeten. Wellicht is het te verfijnd geworden voor de smaak van Hoogvliet. Een aantal glazen panelen waren bij mijn bezoek al kapot. Geknapt door de warmte of ingegooid door onverlaten die eens wat anders hadden om op te mikken dan de voornamelijk bakstenen gebouwen eromheen. Naar later bleek is bewust gewacht met het repareren van de kapotte ramen tot vlak voor de opening zodat ze ‘bij eventuele nieuwe uitingen van vandalisme niet met gebroken ramen zaten’. Zelfs de glaszetter wacht op de Koningin.

Eenheidsworst

Het weinige beton in het complex van de trappen is groen uitgeslagen alsof het er al jaren ligt. De uniformiteit van alle gebouwen, zowel in vorm (vierkant) als in materiaal (glas, glas en nog meer glas), mag conceptueel dan wel sterk zijn, hier heeft het vooral geresulteerd in een eenheidsworst. En juist die sterke uniformiteit duidt geen dissidenten. De grote witte tandplak van de tandarts, hoe herkenbaar ook als poging de plek eigen te maken, komt vooral lullig over. Dit geldt ook voor de niet-roken sticker op de abri ‘Examenlocatie van de Veiligheidsacademie’.
Nu kan een middelmatig gerecht nog gered worden door een goede saus, maar ook hier heeft Arets de plank misgeslagen. Zwart asfalt zover het oog reikt. Misschien een leuk contrast met de groenige gebouwen, maar hier wekt het toch vooral de indruk van armoede. Geen wonder dat op de door de architect verstrekte foto’s vooral de suggestie wordt gewekt dat het gebouw tussen bomen staat.
Beste Wiel Arets, leuk geprobeerd, maar deze maaltijd mag terug naar de keuken. Hoogvliet verdient beter, zeker gezien de ingrediënten. Hoog Van De Toren Dit artikel is onderdeel van het dossier ‘Hoog van de Toren’. Hierin recenseert Vers Beton recent voltooide gebouwen en plekken in de stad. Geen sterren of ballen, wel handvatten voor een gefundeerde mening over architectonische nieuwkomers, originele invalshoeken en oog voor de impact van gebouwen op hun omgeving.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Hoe het Stationsplein een fijne verblijfsruimte kan worden

    • Hoog van de Toren

    Het nieuwe station kreeg louter erkenning. Komende maanden wordt duidelijk of de kussende bollen van Eliasson geplaatst zullen worden. Over het plein zelf wordt weinig gesproken. Met het plaatsen van een kunstwerk ben je er nog lang niet. Volgens Joost Jansen is het de hoogste tijd voor een gedegen analyse van het plein zelf. ‘Werkt’ het plein wel? Tijd voor een rapport met aanbevelingen.

  • Wat heb je als Rotterdammer aan al die nieuwe hotels?

    • Hoog van de Toren

    Rotterdam kreeg er het afgelopen jaar veel hotels bij. Heel veel. Maar wat heeft de doorsnee stadsbewoner daaraan? Zes fotografen en zes schrijvers gingen op bezoek en lieten zich inspireren door wat ze aantroffen.

  • Toen was er het Dakpark

    • Hoog van de Toren

    Hoera, het barbecueseizoen is geopend! Heel gezellig, maar met de eerste worstjes op de grill start in Rotterdam ook het jaarlijkse gemopper over het ontbreken van voorzieningen in bepaalde parken. Elsbeth Grievink heeft goed nieuws: het gras is nergens zo groen als op het Dakpark.

  • Alle artikelen

De Stadsagenda

  • Stadsgesprek

    • Evenement

    Hoe blijft Rotterdam in de toekomst bewoonbaar? Het klimaat verandert en dat merken we ook…

    Venue: Debatpodium Arminius
    Datum:
  • Gebouwen door Vrouwen viert het werk van vrouwelijke architecten. Kom naar de feestelijke lancering en vier met ons de bijdragen van vrouwen aan architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Nederland.

    Venue: Keilepand
    Datum:
  • In de Dolle Kavita Talkshow gaat Rotterdamse schrijfster en theatermaker Shantie Singh in gesprek met verschillende “Dolle Kavita’s”. De eerste editie van talkshow vindt plaats op Internationale Vrouwendag, op zaterdag 8 maart 2025 in theater Zuidplein. Het thema van de kick-off editie is PIONIERS VAN NU.

    Venue: Theater Zuidplein Rotterdam
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam

  • Stichting Sanderling richt zich op het verzamelen en beschikbaar maken van authentieke verhalen, herinneringen, ervaringen, dromen en ideeën van en over gewone mensen binnen de domeinen natuur, cultuur en ontmoetingen. Zo wil de stichting vastleggen wat niet vergeten mag worden, mensen inspireren en verbinden, participatie stimuleren en bewustwordin kweken voor wat onze wereld waardevol maakt. Stichting Sanderling doet dat door middel van participative storytelling.

  • Wil jij werken in het politieke hart van de gemeente Rotterdam voor de leukste fractie van het stadhuis, dan willen we graag met je kennismaken. GroenLinks staat voor een cultuur waarin iedereen zich welkom en thuis voelt, met oprechte aandacht voor de Rotterdammer en voor elkaar. We erkennen en waarderen ieders unieke achtergrond en we werken samen om Rotterdam groener, eerlijker en inclusiever te maken. We doen dat samen met een sterk en divers team van medewerkers en raadsleden.

  • De gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren in Rotterdam zoekt een
    bevlogen social media medewerker. Als lid van ons team krijg je de kans om met jouw creativiteit het verschil te maken. Jouw doel is om onze partij zo goed mogelijk te profileren op onze social media kanalen. Een baan in het hart van de Rotterdamse politiek waar je het verschil kunt maken voor dieren, natuur en het milieu.

  • Bekijk alle vacatures