Ga naar de inhoud

Arme mensen zijn niet schuldig

Je kan er natuurlijk op wachten als je een week lang een special over armoede schrijft: een bijdrage van de SP. Want het Rotterdamse armoedebeleid is de socialisten al tijdenlang een doorn in het oog. Gemeenteraadslid Josine Strörmann is het nu zat en roept op tot actie: arm zijn is vette pech, en geen eigen schuld!

Dagmenu
Dagmenu

In Rotterdam zijn er nogal wat mensen die het financieel niet makkelijk hebben. Natuurlijk de mensen met een uitkering, maar zeker ook de Rotterdammers in de ‘flexibele schil’, zoals dat heet: de postbodes, de thuiszorgmedewerkers en de callcentermedewerkers. Daarnaast zijn helaas ook de Rotterdamse oudjes niet de rijksten – een flink aantal heeft op een onvolledige AOW slechts een aanvulling tot bijstandsniveau. Meestal omdat ze niet lang genoeg in Nederland wonen om een volledige AOW te krijgen. En last but not least de mensen die iets mankeren en daarom een jonggehandicaptenuitkering van 1100 euro per maand of een WIA uitkering krijgen.
Niet voor niets telt Rotterdam vijf voedselbanken, twee kledingbanken en vele andere clubs die de hoogste nood proberen te lenigen. Niet voor niets zijn er erg veel Rotterdammers met schulden. Sowieso hebben 60% van de mensen met een uitkering schulden, wat niet zo gek is, maar die niet alleen. Ook als je ontslagen wordt en je hypotheek hoger is dan de verkoopwaarde van je huis, dan lopen de schulden snel op. Ook die groep meldt zich steeds vaker bij de voedselbank.
Een groot deel van deze mensen heeft verbazend weinig kans om hun inkomen structureel te verhogen. 65-plussers gaan geen baan meer vinden, en de arbeidsmarkt staat niet bepaald open voor gehandicapten en bijstandstrekkers. Toch hangt er rond mensen met een laag inkomen een zweem van sulligheid. Van eigen schuld. Veel mensen die het zelf helemaal voor mekaar hebben lijken te denken dat armoede veroorzaakt wordt door niet genoeg je best doen. Dat geldt al helemaal voor Rotterdammers met een uitkering. Die zijn door de politiek en de pers geframed als een stelletje profiteurs. Voormalig wethouder Schrijer had het graag over de “hufteraanpak”, en de ‘niet-willers’, als hij het over bepaalde straffen voor mensen in de bijstand had. De landelijke pers neemt klakkeloos persberichten van het ministerie over als het gaat om jonge gehandicapten die zo zouden kunnen gaan werken. Om het maar niet te hebben over de suggestie dat niemand in de bijstand zich normaal zou kunnen kleden of Nederlands spreekt.

Activerend armoedebeleid

Zodoende hebben we in Rotterdam sinds 2011 een armoedebeleid dat activerend is. Als je iemand activeert doe je dat meestal met een doel voor ogen. Dat doel is volgens het vorige en het nieuwe stadsbestuur: het vinden van werk. Dus ons armoedebeleid gaat je activeren richting werk. Werk dat overigens vaak zo slecht betaalt dat het de situatie nauwelijks verbetert. Door de nadruk op flexibele arbeidscontracten verdien je met sommige banen vaak minder dan het minimumloon. Ik heb het dan over bijvoorbeeld postbodes en thuiszorgmedewerkers. Ook al hebben we een wettelijk minimumloon, als je een nul-urencontract hebt ben je nooit zeker van je inkomsten per maand. En om te zeggen dat de banen voor het opscheppen liggen, nou nee..

Klassiek armoedebeleid

Klassiek armoedebeleid verhoogt het inkomen, om het voor minima mogelijk te maken om op een normale manier mee te doen in de maatschappij. Het probeert daardoor de mogelijkheden van vooral kinderen te vergroten om uit de armoede te komen. Van dit klassieke beleid stapt de politiek steeds meer af. Per 2015 moet er 25 procent bezuinigd worden op de toelages voor mensen met een inkomen tot 110 procent van het minimum. Ook kunnen zij dan nog maar de helft van de afvalstoffenheffing kwijtgescholden krijgen. In ruil daarvoor hoeven de iets meer verdienende Rotterdammers 30 euro minder afvalstoffenheffing te betalen. Waanzin. Dit betekent voor velen dat ze tot 900 euro per jaar minder te besteden hebben. We hebben het dan over mensen die met een beetje geluk 150 euro per maand hebben voor boodschappen en kleren. Rotterdam is de enige gemeente die bezuinigt op het armoedebeleid, blijkt uit mijn eigen onderzoek. In de rest van Nederland blijft het budget stabiel, of komt er zelfs geld bij.
Dit is nog niet alles. Zeker mensen met een uitkering hebben nog een heel extra pakket aan ‘financiële prikkels’aan hun broek hangen. Om te beginnen krijg je de eerste vier weken dat je werkloos bent, vanaf de eerste melding bij de sociale dienst, geen uitkering. Die periode moet je gebruiken om een baan te vinden. Ook als je 63 bent, of arbeidsgehandicapt, of net moeder geworden. In die eerste maand zonder inkomen heb je, als je geen reserves hebt, met een beetje pech gelijk je eerste achterstand op je vaste lasten te pakken.

Stekjes planten, boetes en op een houtje bijten

Mocht je daarna in de ogen van de intake ambtenaar enige, theoretische kans op de arbeidsmarkt maken, dan moet je drie maanden naar Werkloont. Twee dagen per week verplicht naar het ‘Werkplein’ in Delfshaven komen, de ene dag eindeloos je CV vervolmaken en de andere dag papier prikken of stekjes planten in een pand van de sociale werkplaats aan de Oude Bovendijk.
Als zelfs de sociale dienst uiteindelijk inziet dat een betaalde baan niet reëel is, dan moet je alsnog wat terugdoenvoor je uitkering. Verplicht vrijwilligerswerk. Als je dit weigert, of op een andere manier niet meewerkt aan dit activerende beleid, krijg je een boete op je uitkering. Dan hebben we het niet over een paar tientjes, maar over één of twee maanden geen uitkering. Oók bij gezinnen met kinderen. Hoe vergroot dit alles de kans op betaald werk?
Het is niet gek dat arme Rotterdammers hierdoor sterk het gevoel krijgen dat de maatschappij niet op ze zit te wachten. Sterker nog: dat het allemaal hun eigen schuld is. Dat is behoorlijk triest, vind ik. Ik vind dan ook dat je dit niet zou moeten pikken. In een rijk land als Nederland is het helemaal niet nodig dat mensen dusdanig op een houtje moeten bijten.

Actie!

De Rotterdamse SP gaat dan ook actie voeren. Op 17 oktober, de internationale Dag tegen de Armoede, komt er een grootse Mars tegen de Armoede. Ook beginnen we een Facebookactie waarin we op gaan roepen tot solidariteit. Waar mensen met een goed inkomen kunnen melden: “Steek die 30 euro maar in je reet, wethouders, wij hoeven geen lastenverlichting ten koste van Rotterdamse minima!” Echte Rotterdammers, al dan niet hardwerkend, gaan hier vertellen over hun eigen situatie. Hopelijk gaat de maatschappij, maar vooral ook de politiek, hierdoor anders denken over armoede. En komt er ruimte voor een constructief beleid, zonder moralistische component. Armoede is namelijk vette pech, en geen eigen schuld.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek voor Rotterdam

We kunnen deze artikelen alleen maken dankzij onze leden. Lees onbeperkt alle artikelen op Vers Beton voor € 7,50 per maand, de eerste maand is gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Italiaanse lessen voor een geslaagd Rotterdams burgerberaad: hoe nu verder?

    • Klimaat

    Nu het Rotterdamse Burgerberaad voor het Klimaat vorige week haar adviezen heeft aangeboden aan wethouder Chantal Zeegers, lijkt het eind goed, al goed. Maar wie kijkt naar vergelijkbare projecten, zoals in het Italiaanse Bologna, ziet dat dit pas het begin is: hoe zorg je ervoor dat adviezen ook daadwerkelijk geïmplementeerd worden? En zijn er valkuilen die Rotterdam kan voorkomen?

  • Rotterdam werd veiliger onder Aboutaleb, maar ten koste van wat?

    • Politiek

    Hij werd ‘de sheriff’ genoemd en Rotterdam kreeg de bijnaam ‘Meppel aan de Maas’. Hoewel burgemeester Ahmed Aboutaleb in de stad op handen gedragen werd, was er ook kritiek. Vaak op het thema waarop hij zich het sterkst profileerde: veiligheid.

  • Was Aboutaleb de burgemeester die hij had willen zijn?

    • Politiek

    Hoofdredacteur Eeva Liukku herlas de opiniestukken die Vers Beton door de jaren heen publiceerde over Aboutaleb, en proeft teleurstelling. Ze vraagt zich vertwijfeld af: gaf de stad hem wel genoeg ruimte om een andere kant te laten zien?

  • Alle artikelen

De agenda die je aan het denken zet

  • On 21 November platform for city culture De Dépendance welcomes Michèle Lamont, an acclaimed Harvard sociologist, to discuss her new book ‘Seeing Others: How Recognition Works and How it Can Heal a Divided World’ at De Sportschool, Rotterdam-Charlois. 

    Venue: De Sportschool
    Datum:
  • Geniet van vier dubbelconcerten waarbij veelbelovende talenten en bekende namen het podium delen.

    Venue: Batavierhuis
    Datum:
  • In de maand november doet de Pointer pop-up redactie in onderzoek in Rotterdam. Vanuit een…

    Venue: Witte de Withstraat 42
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam