Onderzoek: meeste fietsdiefstallen op Coolsingel en Prins Alexanderlaan

Vers Beton lanceert interactieve kaart met gestolen fietsen

In Rotterdam worden op de Coolsingel, Prins Alexanderlaan en Stationssingel de meeste fietsen gestolen. Dat blijkt uit onderzoek van het online tijdschrift Vers Beton, dat zich baseert op openbare politiegegevens tussen 2011 en 2013. Andere onveilige plekken zijn de Nieuwe Binnenweg, Blaak en Bergweg. Favoriete merken bij de dieven zijn fietsen en scooters van Piaggio. Alle gegevens zijn na te kijken via een speciaal voor Vers Beton gebouwde interactieve kaart.

Voor het onderzoek naar fietsdiefstallen baseert Vers Beton zich op zogeheten open-data-gegevens van de politie in Rotterdam. Het gaat hierbij om bijna tienduizend geregistreerde diefstallen van fietsen uit de openbare ruimte in Rotterdam, zoals wegen en open terreinen. In alle drie de jaren waren de winkelrijke Coolsingel en Prins Alexanderlaan (met zijn vele scholen en stations voor trein en metro) bij verre het meest populair onder dieven.
Wat opvalt uit de gegevens, is dat ieder dagdeel zijn eigen favoriete plekken heeft voor het onrechtmatig meenemen van een fiets of scooter. ‘s Ochtends lijden vooral de stalen rossen op de Coolsingel onder diefstal, ‘s middags moet het Schouwburgplein het ontgelden, ‘s avonds zet je je fiets het liefst niet op de Bergselaan, en ‘s nachts is het prijsschieten op de Prins Alexanderlaan. Daarbij is de ochtend bij verre het favoriete moment voor dieven om hun slag te slaan.

Interactieve kaart

Vers Beton presenteert de cijfers als interactieve kaart, gemaakt door de Rotterdamse developer Dodi Raditya. Dit maakt het mogelijk om per jaar, dagdeel en type vervoersmiddel (dus fietsen en scooters) te achterhalen waar hoeveel diefstallen voorkwamen. Ook kun je voor je eigen straat precies zien waar en wanneer de meeste diefstallen plaatsvinden. Hiermee kun je bepalen of het tijd is voor een extra slot of je er beter aan doet om je fiets elders te plaatsen.
Realiseer je daarbij wel, benadrukt de politie in Rotterdam, dat dieven makkelijk hun werkterrein verleggen én dat fietsendieven ook gelegenheidsdieven zijn. Het belangrijkste advies van haar woordvoerder: “Zet je fiets dus altijd met een dubbel slot vast aan een object, óók als je parkeert in een gebied waar het niet vaker voorkomt.”

• Bezoek de interactieve kaart

De politie legt de cijfers uit

Navraag bij de politie in Rotterdam leert wat bijvoorbeeld de Coolsingel tot zo’n populaire spot voor dieven maakt. De verklaring is simpel: er staan bijna altijd fietsen. “De Coolsingel is vanwege zijn centrale ligging een mooie plek om je fiets te stallen”, duidt woordvoerder Marieke Kappetein de dubieuze eerste plek voor deze singel, een situatie die volgens haar al sinds jaar en dag het geval is. “Het is daarmee een soort van shopping center voor de gemiddelde fietsendief. Voor dieven is het gewoon een zaak van vissen in een volle vijver.”
Voor de andere topposities, Prins Alexanderlaan en Stationssingel, geldt een soortgelijke verklaring: de trein- en metrostations zijn ware fietsenmagneten, en dus is het gegarandeerd prijsschieten voor fietsendieven.
Wat ook opvalt is dat vooral de ochtend het meest populaire moment voor diefstal is. Je zou toch juist zeggen dat ’s nachts, in de luwte en duisternis, fietsen en masse van eigenaar wisselen? Dat werkt volgens Kappetein anders: hoe meer fietsen er gebruikt worden, des te meer worden er gestolen, en dat gebeurt vooral overdag. “Deze trend zie je terug in de cijfers van de Coolsingel. De meeste fietsdiefstallen vinden daar plaats tussen één en zes uur, en dat is bijna gelijk aan de openingstijden van de winkels in het centrum.”

Hoe voorkom je fietsdiefstal?

Het is een universeel gevoel van algehele misere: naar buiten lopen, bij je stallingsplaats aankomen en concluderen dat je fiets weg is. Voor de vorm denk je nog even na of deze niet elders staat of dat je hem bij je ouders vergeten bent, maar diep van binnen weet je al: vandaag is geen goede dag. Bovendien blijf je nog weken neurotisch om je heen kijken of je fiets niet ergens anders staat. Het laatste moment van rouwverwerking, het weggooien van je oude sleutels, is meestal het sluitstuk van een nieuwe kras op je ziel.
Dus, wat kun je zelf doen om je fiets gegarandeerd uit de handen van kwaadwillenden te houden? Kappetein: “Het ei van Columbus is nog niet uitgevonden. Als je een fiets even alleen moet laten, is een bewaakte stalling je beste optie. Is die niet voorhanden, gebruik dan minimaal twee sloten om je fiets af te sluiten. De meeste fietsdieven zijn namelijk gespecialiseerd in één slot.” Kappetein benadrukt daarbij dat kabelsloten niet meetellen. “Kabelsloten zijn een wassen neus en niet geschikt om je fiets mee te beveiligen. Neem daarom een kettingslot met een ART-keurmerk, dan weet je zeker dat je iets goeds in handen hebt.” Gebruik dat kettingslot bovendien om je fiets ergens aan vast te zetten. Kappetein: “Natuurlijk het liefst aan ‘nietjes’ en andere fietsstallingmogelijkheden.”

Help! Mijn fiets is gestolen!

Politiewoordvoerder Kappetein is er duidelijk in wat je moet doen als je fiets tóch gestolen is: “Doe gewoon aangifte. Dat gaat heel eenvoudig via www.politie.nl. We komen namelijk zo vaak fietsen tegen waarvan we denken dat ze gestolen zijn. Maar als er dan geen aangifte is gedaan, dan kunnen we niet bewijzen dat dit zo is. We moeten de mogelijke verdachte dan verder laten rijden. Bovendien geeft aangifte je de kans om je fiets terug te krijgen wanneer we gestolen fietsen terugvinden.”
En mocht je echt goed aan de slag willen gaan, loop dan ook direct naar je fiets om het framenummer en chipnummer te fotograferen met je smartphone. Wordt je fiets ooit gestolen, dan zijn die gegevens essentieel bij de aangifte. “Zonder die gegevens kunnen we geen fietsen teruggeven omdat ze niet aan een specifieke zaak te koppelen zijn.” En dan is er nog de joker die veel mensen vergeten te spelen: “Het loont soms om op de site van het Fietspunt te kijken. Elke gemeente, en dus ook Rotterdam, verwijdert nog al eens foutief geparkeerde fietsen.”
Colofon: wie maakte dit mogelijk?
Het onderzoek naar fietsdiefstallen kent meerdere vaders en moeders. Ten eerste is daar de Rotterdam Open Data Store, dat moedig datasets publiceert en zo wil laten zien dat vrijgegeven van informatie beter is voor iedereen. Het leeuwendeel van het werk is verricht door de Rotterdamse developer Dodi Raditya, die de interactieve kaart bouwde. Eerder hielp ook developer Paul van Buuren mee met onderzoek naar de mogelijkheden voor online weergave. Willem van der Ende en Robbert Haneveld hielpen namens de politie in Rotterdam mee om de dataset zo nauwkeurig mogelijk te krijgen, terwijl woordvoerder Marieke Kappetein de resultaten van context voorzag. Chef wetenschap Melissa van Amerongen dacht mee over de uitvoering en de tekst, en Inge Janse tekende voor het begeleidend schrijven, conceptontwikkeling en projectbegeleiding.
Update @ 11 juli 2014: Het lokale radiostation Open Rotterdam besteedde vrijdagochtend aandacht aan dit verhaal. Presentator Jan Middelkoop sprak hiervoor met Inge Janse over de belangrijkste conclusies van het onderzoek én zijn onkunde om met een heggenschaar een slot open te krijgen.