In de aanloop naar de uitreiking van de Dutch Design Awards in Eindhoven op 18 oktober portretteert Vers Beton de genomineerde Rotterdammers. Voelen zij zich thuis in de stad die meent dé plek te zijn voor de creatieve industrie? Eerste in de reeks is Studio Minale-Maeda.
Mario Minale wijst naar de op tafel liggende iPhone: “Kijk, ik weet niet hoe dit in elkaar zit, dus ik kan het gebruiken en als het kapot gaat, moet ik het laten repareren. Maar in principe heb ik er helemaal geen controle over en snap ik niet hoe het in elkaar zit. Met onze serie ‘Inside Out Furniture’ wilden we mensen bewust maken van de constructie en het materiaal, zodat je kan zien hoe eenvoudig het is. Misschien gaat dat nog niet zo ver dat mensen zelf zo’n kast zullen maken, want zo zit onze maatschappij nog niet in elkaar. Maar alleen al door te weten hoe iets werkt of in elkaar zit, heb je een andere, minder passieve relatie met dat product.”
Ziedaar de bedrijfsfilosofie van ontwerpstudio Minale-Maeda, genoemd naar Mario Minale en Kuniko Maeda. De twee leerden elkaar kennen toen ze studeerden aan de Design Academy in Eindhoven. “Daar ontdekten we dat we min of meer dezelfde visie op design hebben, ondanks dat we uit twee heel verschillende culturen kwamen. Door mijn Duitse achtergrond ben ik heel theoretisch en westers, met een nadruk op technologie. Door Maeda’s Japanse achtergrond heeft zij veel meer aandacht voor ambachten, materieel gebruik, technieken en esthetiek. Ons doel is echter hetzelfde. We hebben alleen andere manieren om dat te bereiken.”
Bruikbaar in 3D
Met hun ‘Keystones’ is het ontwerpduo genomineerd voor een Dutch Design Award in de categorie Product. De 3D geprinte verbindingselementen zijn een eerste stap op weg naar het produceren door de consument en het faciliteren door de ontwerper, staat op de site van de DDA te lezen. Minale: “Toen we met 3D-printers begonnen te werken, vroegen we ons af wat we ermee konden doen. We zagen veel gadgetachtige dingen, zonder een echt bruikbare toepassing. Daar waren wij wél naar op zoek. Uiteindelijk wilden we één onderdeel maken, dat een heel meubelstuk bij elkaar kan houden. Alle andere onderdelen van zo’n meubelstuk worden daardoor ook heel simpel, of kunnen bestaan uit bestaande materialen.”
En omdat de infrastructuur voor de distributie van 3D-geprinte onderdelen al overeind staat – er zijn een paar bedrijven die op goede kwaliteit printen en distribueren – kunnen de pakketjes heel klein blijven. Hij wijst naar een postpakketje dat op tafel ligt, iets groter dan een schoenendoos. “Zeker in verhouding tot een heel meubel, zelfs een flatpack meubel van Ikea is veel groter.”
De Keystones zijn een voorbeeld van de ontwerpstijl van Studio Minale-Maeda: verfijnd, inventief en met slim gebruik van materialen. “De visie van onze studio is om van heel simpele en mensgerichte technieken uit te gaan. In de jaren ‘70 ontstond de stroming appropriate technology. Die gaat ervanuit dat sommige dingen heel eenvoudig uit te voeren zijn, zoals je bijvoorbeeld een animatie kan maken met een papieren notitieboekje. Dat is misschien nog wel een verrassender effect dan wanneer je een filmpje op het scherm van je telefoon ziet.”
Voor Studio Minale-Maeda is het nastreven van deze eenvoud niet slechts een manier om tot een mooi ontwerp te komen. Minale: “Door met eenvoudige technieken te werken, heb je ook geen grote industrie nodig, is het idee. Zo kun je de lokale economie gebruiken en steunen, of on-demand produceren, binnen korte transportafstanden. Die dingen zijn nu bekend, maar wij zijn daar al een tijd mee bezig.”
Evenwicht herstellen
Efficiënter produceren, lokale middelen gebruiken, het zijn inderdaad begrippen die vaker en vaker te horen zijn als reactie op de diverse crises van de afgelopen jaren. “Veel vormen van industrie en distributie zijn op dit moment inderdaad op een onevenwichtige manier opgebouwd, ook financieel gezien. Een crisis zoals deze is een moment waarop geprobeerd wordt het evenwicht te herstellen. Voor zaken die nu niet duurzaam zijn, komen op een gegeven moment alternatieven, denk ik. Stapje voor stapje komen er meer mogelijkheden om je spullen niet meer bij een multinational te kopen. Het is nu nog vaak te duur om alleen lokaal en duurzaam te kopen. Maar tachtig procent van meubelen wereldwijd zijn van de IKEA, dat geeft toch wel te denken.”
De beide ontwerpers krijgen het steeds drukker, het gaat goed met de studio. Dat is ook niet gek met ontwerpen die op een slimme manier de tijdgeest weergeven en die tegelijkertijd bevragen. Ook de commercie begint interesse te tonen in Studio Minale-Maeda. “Dat willen we ook graag, samenwerken met bedrijven. We werken graag in de culturele hoek, maar het is goed om in meer werelden voet aan de grond te hebben. Daar kan je veel van leren. Er zijn nu een paar grote, internationale meubel- en verlichtingsfabrikanten geïnteresseerd in een samenwerking met ons. En met onze conceptuele manier van werken, verlopen de gesprekken in het begin nog best moeilijk. Bedrijven zijn dan bang dat ze daar niks concreets aan over houden, wat ze kunnen verkopen. Voor ons is het een uitdaging om onze soms abstracte ideeën makkelijk communiceerbaar te maken. Tot nu toe waren we totaal niet commercieel. Maar een beetje commercieel is volgens mij niet fout.”
Spannend en onverwacht
Het pand waarin de Studio huist, staat in de Marconistraat, een plek die nog vrij desolaat aandoet, maar in een gebied dat op het punt staat een transformatie te ondergaan. “Het pand is zo’n twintig jaar geleden door een groep mensen opgeknapt om er een soort broedplaats van te maken”, zegt Minale. “Voor een deel waren dat mensen die een band hebben met de Design Academy, bijvoorbeeld Vincent de Rijk of Bas Prinsen. Later zijn er meer jonge ontwerpers, maar ook fotografen en productontwikkelaars bij gekomen. Soms wordt er voor bepaalde opdrachten ook binnen het pand samengewerkt door de verschillende bedrijven.”
Studio Minale-Maeda huist sinds 2006 in Rotterdam. “Vanuit de Design Academy waren we al bekend met Rotterdam, we vonden het al een interessante en stimulerende stad. Het is hier misschien niet zo chique als in Amsterdam, maar als je goed kijkt, vind je hier meer spannende en onverwachte ontwikkelingen. Je moet hier creatief zijn om iets uit de stad te halen. Dat is een mooie omgeving om zelf creatief te zijn.”
Nog geen reactie — begin de discussie!