Ga naar de inhoud

Zwarte Piet: de tijd van ontkennen is voorbij

December nadert en de discussie loeit weer aan: Zwarte Piet of niet? Leefbaar Rotterdam hing recent Zwarte Pieten op aan palen in de stad met de tekst “wij willen blijven”. Awais Hassan legt op Vers Beton uit waarom hij deze Zwarte Pieten verwijderde. Over het wegblijven van Leefbaar bij het Zwarte Pietendebat vanavond: “De partij van het benoemen blijft misschien thuis, maar in Rotterdam wordt er eindelijk over gelijkheid gepraat.”

zwartepietklein
Zwarte Piet als trekpop beeld: Esther Lankhaar

“Deze mooie Nederlandse traditie stel je niet ter discussie. Als we zo gemakkelijk buigen voor het gekrakeel van een aantal kwibussen, kunnen we straks alles dat onze cultuur kenmerkt herzien of in twijfel trekken.” Zo verdedigde Leefbaar voorman Molenaar het ophangen van Zwarte Pieten aan lantarenpalen. Vergelijkingen met lynchpartijen van niet zo lang geleden werden als walgelijk van de hand gedaan.

De partij van het benoemen wil dat tradities niet ter discussie worden gesteld. Hypercorrect noemen ze het om Zwarte Piet een racistisch symbool te noemen en daarom aan te passen. Leefbaar wilde met deze actie een halt toeroepen aan de discussie die in Rotterdam nog niet uitgewoed is. En Leefbaar is hier niet alleen in.

Veel zwijgen en weinig benoemen

Er zijn veel mensen in mijn omgeving die roepen of het nu eindelijk afgelopen kan zijn met die onzindiscussie. Pijnlijk genoeg ook vrienden en collega’s. Die heel hard schreeuwen dat Zwarte Piet écht geen racisme is. Die poppetjes aan paaltjes hangen, in de hoop hiermee andere geluiden te stillen. En noem ze zeurpieten, noem ze kwibussen; de tegenstanders van Zwarte Piet houden desondanks aan.

De traditie die ter discussie staat is niet Zwarte Piet. De Nederlandse traditie die ter discussie staat is die eeuwige tolerantie. Leven in tolerantie betekent veel zwijgen en weinig benoemen. Niet debatteren, niet bespreken. Verbloemen en vooral ontkennen. Beestjes mogen in deze stad niet bij hun naam worden genoemd. Tenzij het exotische beestjes zijn.

Diep in de leugen

De tactiek van ontkenning (bruin van de schoorsteen) en misinformatie (4000 jaar oude overlevering) kan niet de feitelijke geschiedenis van dit land wegpoetsen. Zo heeft Nederland naar schatting net zoveel slaven verhandeld over de Atlantische Oceaan als dat er mensen wonen in Rotterdam. In 1928, de oudste Rotterdammers herinneren zich dit misschien nog, werd een “negerdorp” tentoongesteld. Mensonterend. De bewoners werden geïmporteerd uit Senegal. Geen protesten toen. Net als nu werd het stilzwijgend goedgekeurd.

Uit diezelfde cultuur en tijdsgeest komt Zwarte Piet voort. Deze geschiedenis kan niet worden genegeerd. De naïviteit doet mij denken aan een witte jongen die ik een keer zag in een Amerikaanse tv-show waarin vaderschappen worden getest. Ik voelde met hem mee. Hij verklaarde zonder blikken of blozen de biologische vader te zijn van een schattig halfbloedje met kroeshaar. Zijn vrouw was ook wit. Zit dit land echt zo diep in de leugen dat het de uitgang niet meer kan vinden?

De discussie afdoen als een minderheidsstandpunt dat verder geen aandacht behoeft is respectloos. Het fanatisme waarmee in Nederland wordt geëist dat Zwarte Piet zwart blijft, is racistisch. Het vraagt van iedereen die tegen Zwarte Piet is dit te tolereren en zich neer te leggen bij de status quo. Het vraagt van iedereen die opkomt voor gelijkheid om zich te schikken.

Essentiële discussie voor Rotterdam

Dit is een essentiële discussie voor Rotterdam. Zien wij iedere Rotterdammer als gelijke? Hebben we empathie met mensen die de vernedering van het racisme voelen? Hebben we de menselijkheid onze fouten toe te geven? Hebben we de moed om met een nieuwe bladzijde te beginnen? Juist in deze stad die in zoveel voorop loopt in Nederland is het teleurstellend dat deze discussie niet wordt gevoerd.

Leefbaar gaf aan dat op hun actie werd gereageerd met veel woede. Ik was erbij. Met een aantal mensen trokken we er op uit de poppetjes van de palen te knippen. We brachten ze netjes terug naar het Stadhuis, met een briefje erbij. Om terug te lezen in de media dat Leefbaar is aangevallen, is op z’n zachtst gezegd overtrokken.

Misschien deinst Leefbaar terug voor de nieuwe mondigheid van mensen die zij liever zien zwijgen. Misschien vrezen zij voor de uitkomst van een debat. Ontkennen is hier niet op zijn plaats. Dit beestje heeft een naam. De partij van het benoemen blijft misschien thuis, maar in Rotterdam wordt er eindelijk over gelijkheid gepraat.

P.S.: Knutseltip voor hen die thuis blijven: om kosten te besparen knip je voortaan Zwarte Pieten-slingers uit de zwarte bladzijdes van de vaderlandse geschiedenis. Vereeuwig het met een #pietfie.

Woensdagavond 5 november vindt in het Douwe Egberts Café Het Grote Zwarte Pietendebat plaats georganiseerd door Lokaal en AD. Leefbaar Rotterdam zal niet bij het debat aanwezig zijn vanwege ‘de agressieve sfeer van de tegenstanders van Zwarte Piet’. Klik hier voor meer informatie.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

De Stadsagenda

  • Lieve Rotterdammers, kom meehelpen om wonen weer van onszelf te maken en ook betaalbaar!

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Hoe zorgen we dat wetenschap echt wérkt voor de volgende generatie kinderen en jongeren in de stad? Hierover gaan we op 8 juli in gesprek met zorgprofessionals, jongerenwerkers, beleidsmakers, onderzoekers en ervaringsdeskundigen in een stadsdialoog in Rotterdam, georganiseerd door onderzoekscollectief Healthy Start (Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus MC en TU Delft).

    Venue: Blue City
    Datum:
  • Baroeg Open Air is een jaarlijks festival dat wordt georganiseerd door poppodium Baroeg. Het festival kenmerkt zich door de brede, underground programmering en ontspannen sfeer. Op zaterdag 13 september 2025 vindt de zestiende editie van Baroeg Open Air plaats in het Zuiderpark bij Ahoy. Kinderen t/m 12 jaar hebben gratis toegang.

    Venue: Zuiderpark
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam

  • Wij zijn op zoek naar een nieuw lid voor de RvT. We zoeken een toezichthouder met aanvullende competenties van de zittende leden, en daarom bij uitstek iemand uit de culturele sector zelf en bovendien de diversiteit van de raad vergroot. Ervaring is ondergeschikt aan de bereidheid om te leren en ontwikkelen als toezichthouder.

  • Ben jij op zoek naar een fijne werkplek waar jouw creativiteit en marketing skills ruim baan krijgen? Kun jij je strategische blik combineren met een hands-on mentaliteit? Dan is Casa Cadanza de plek voor jou!

  • Als Medewerker Hospitality ben je verantwoordelijk voor een gastvrije ontvangst van alle bezoekers. Je zorgt dat iedereen zich welkom en veilig voelt en helpt hen op weg.

  • Bekijk alle vacatures