2014 mag dan een jubeljaar zijn geweest, waarin Rotterdam ineens op tal van toffe lijstjes werd gezet, we zijn er natuurlijk nog lang niet. Van tienerzwangerschappen tot luchtvervuiling: dit zijn de 10 slechtste lijstjes die Rotterdam nog altijd aanvoert.
1. Armoede
Volgens de recentste cijfers (2012) telt Rotterdam ruim 47 duizend huishoudens die onder de lage-inkomensgrens leven. Dat betekent dat 17,2 procent van de huishoudens volgens de definitie van het CBS arm is. Daarmee staan we landelijk gezien op de eerste plaats. De door het CBS gehanteerde lage-inkomensgrens lag bij de laatste armoedemeting op €960 per maand voor een alleenstaande en €1610 voor een paar met één kind.
2. Werklozen
In Rotterdam kregen afgelopen maand 18.162 mensen een WW-uitkering. Dat is 6,3 procent van de beroepsbevolking, wat het hoogste percentage werklozen is van de vijf grootste Nederlandse gemeenten. Overigens kan het percentage in kleinere gemeenten hoger liggen. Op Ameland kreeg de afgelopen maand bijvoorbeeld bijna 10 procent van de beroepsbevolking een WW-uitkering.
3. Tienermoeders
Op 1 januari 2014 telde Rotterdam 187 moeders jonger dan 20 jaar. Per duizend meisjes zijn dat er 11,2, waarmee Rotterdam zowel absoluut als relatief de Nederlandse gemeente is met de meeste tienermoeders. Het goede nieuws is dat het landelijk aantal tienermoeders het afgelopen decennium eigenlijk constant gedaald is. Hoewel in Rotterdam nog wel een wereld te winnen is, lijkt de algemene tendens dus positief.
4. Luchtvervuiling
Stikstofdioxide is een vervuilende stof die schadelijk is voor de longen en luchtwegen. Deze stof komt vooral in de lucht via verkeer, industrie en raffinaderijen. Volgens de prognoses worden Rotterdammers volgend jaar het meeste blootgesteld aan deze stof.
Nu zegt de gemiddelde blootstelling van 29,2 microdeeltjes stikstofdioxide per kubieke meter lucht niet zo heel veel, omdat de luchtvervuiling per straat enorm kan verschillen (denk maar aan de ’s-Gravendijkwal). Wat het echter wel zegt is dat de Rotterdamse samenleving in vergelijking met andere grote gemeenten de zwaarste lasten draagt van aan luchtverontreiniging gerelateerde kosten, zoals ziektekosten en werkverzuim.
5. Levensverwachting
Geen grote verrassing na het vorige lijstje: Rotterdammers hebben van de inwoners van de vier grootste Nederlandse gemeenten de laagste levensverwachting. Rotterdammers worden gemiddeld bijna 79,5 jaar oud, waarmee we een half jaar korter leven dan Amsterdammers en bijna een vol jaar korter dan inwoners van Utrecht. Wie echt lang wil leven kan de stad overigens maar beter helemaal achter zich laten. In het landelijke Rozendaal is de gemiddelde levensverwachting ruim 87 jaar, bijna 8 jaar hoger dan in Rotterdam dus.
6. Vandalisme
Rotterdammers slopen het meest van de vijf grootste gemeenten. In 2013 kwamen er per duizend inwoners 9,7 meldingen binnen van vandalisme, wat opvallend veel meer is dan de 6,5 meldingen in Amsterdam. Nu kun je je afvragen in hoeverre het aantal meldingen van vandalisme overeenkomt met het aantal gevallen van vandalisme. Misschien klagen wij wel eerder over kapot straatmeubilair. Maar, laten we eerlijk zijn, misschien gaan we toch ook echt wat lomper met onze bushokjes om.
7. Geweldsmisdrijven
Per duizend Rotterdammers vonden er in de eerste helft van dit jaar 5,1 misdrijven plaats waarbij geweld werd gebruikt. Ook daarmee staan we landelijk op de eerste plaats. In totaal werden er in zes maanden tijd 3.162 gewelddadige misdrijven gepleegd.
8. Overgewicht
Rotterdam is dik. Bijna 15 procent van de Rotterdammers gaf in 2012, bij het meest recente onderzoek, aan ernstig overgewicht te hebben. Daarmee zijn we de dikste van de grootste Nederlandse gemeenten. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat er uit Den Haag geen cijfers bekend zijn, dus de kans bestaat dat de Hagenezen nog dikker zijn dan wij.
9. WOZ-waarde
De waarde van Rotterdamse woningen is in vergelijking met die in andere steden erg laag. Slechts €148.000 is de gemiddelde woningwaarde, waar die in bijvoorbeeld Amsterdam ruim €80.000 hoger ligt. Rotterdamse woningen werden het afgelopen jaar gemiddeld 3,3 procent minder waard, wat een minder heftige daling is dan de daling van de WOZ-waardes in Utrecht en Den Haag (respectievelijk 5,1 en 5,5 procent).
De WOZ-waarde wordt gebruikt om een hele reeks aan belastingen te bepalen. Een lage WOZ-waarde kan voor een bewoner dus belastingvoordelen hebben, vandaar dat je de afgelopen jaren steeds meer mensen een verlaging van hun WOZ-waarde ziet bepleiten. Maar voor de gemeente betekent een lage WOZ-waarde doorgaans dat de belastinginkomsten op een andere manier op peil gehouden moeten worden (bijvoorbeeld met een hogere afvalstoffenheffing).
10. Aantal behaalde nationale voetbalprijzen in de 21e eeuw
En dan de pijnlijkste lijst van allemaal: het aantal behaalde nationale voetbalkampioenschappen in de 21 eeuw. Rotterdam, drie trotse profclubs rijk, kwam de afgelopen 15 jaar tot – ahum – één KNVB-bekertje. De tweede stad van Nederland won dus evenveel voetbalprijzen als Kerkrade en Heerenveen. Het aantal nationale voetbalprijzen in Amsterdam (15) en Eindhoven (14) was, nu ja, meer. Natuurlijk won Feyenoord in 2002 wel de UEFA-cup! Daarmee was het de enige Nederlandse voetbalclub die in de 21e eeuw überhaupt een internationale prijs won. Maar toch. Eén KNVB-beker in 15 jaar. Da’s niet best.
LocalFocus
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met LocalFocus, een datajournalistieke persdienst die op basis van binnenlandse data van verschillende bronnen journalistieke berichten aanbiedt. Daarnaast zijn deze cijfers meteen visueel inzichtelijk te maken door middel van interactieve infographics. Meer informatie is te vinden op www.localfocus.nl
Al 27 reacties — discussieer mee!
Gelukkig wordt de emissie van zowel auto’s als industrie al minder. Want ondanks de toegenomen activiteiten is de lucht schoner geworden. Het kan beter, zeker. Stankoverlast die structureel is, is onacceptabel, het ontluchten van tanks en schepen ook. En zo is er nog wel meer te verzinnen, anders dan de milieuzone, die zoals je zegt een ‘schijnoplosing’ biedt.
Over de kolencentrales: die hadden er inderdaad beter niet kunnen komen. Dat vinden de eigenaren nu ook, nadat bde energieprijzen zo ingrijpend zijn vernaderd. CO2 afvang (die bij een half miljard zou kosten!) zou de centrales NIET schoner maken.
Met excuses voor de typefouten van gisterenavond en voor vandaag een gelukkig nieuw jaar.
Dat zeggen ze in NYtimes er niet bij….
Het aantal alleenstaanden met een inkomen onder de €960, is dat inclusief of exclusief studenten?
“Rotterdam, make it.” Dat is de nieuwe slogan, toch?
#kendoe en zo.
(om na allemaal mooie berichten, met negatieve punten te komen, is trouwens wel erg Rotterdams, niet dan, eg wel)
Goede vraag, maar voor zover ik nu kan overzien tellen die niet mee. Check deze ‘armoedemonitor‘ (pdf) van het CBS en control-F op ‘studenten’.
Misschien zijn de Rotterdammers meer bij de tijd dan de bobo’s en de politiek denkt. Ik hoor alleen maar bezuinigingen, bij mij in de wijk niet anders. Ik vrees dat we nog lang niet van deze lijstjes af zijn. Van “kendoe” en van Rotterdam make iT, gaan de Rotterdammers niets merken, ja in hun portemonnee, in negatieve zin dan wel te verstaan.
Make it happen, George, make it happen. Daar zit geen woord Hollands bij.
Hoe bedoel je ik ben jaloers.
#kansloos
De lagere levensverwachting heeft denk ik weinig met de lucht te maken. Levensverwachting hangt in hoge mate samen met levensstijl. Hoogopgeleiden en mensen uit rijke gezinnen zijn vaak veel bewuster met voeding en lichaamsbeweging bezig dan laag opgeleiden en mensen uit arme gezinnen. Ik heb een keer ergens gelezen wat het verschil was tussen die twee groepen in levensverwachting en dat verschil is echt gigantisch! In de grote steden zie je meer mensen uit de laatste groep. En in Rotterdam nog wat meer dan in de andere grote steden (waar we in Amsterdam de witte ghetto in en rond de grachtengordel hebben kennen we dat hier in Rotterdam eigenlijk niet).
Dat is eigenlijk de verklaring voor bijna al deze lijstjes, zoals overgewicht, tienermoeders, criminaliteit, armoede… Het heeft allemaal te maken met de bevolkingssamenstelling die we van oudsher hebben, en die tijdens het ‘sociale’ PVDA tijdperk in de 70’s en 80’s trots in stand is gehouden.
Oplossing? Andere mensen verleiden om in de stad te blijven wonen, of er te komen wonen. Dat lukt al steeds beter. Maar veel belangrijker is natuurlijk om te proberen om mensen die in die achterstandspositie zitten kansen te geven om zich eruit te werken. Onderwijs en banen dus. En daar heb je die eerste groep ook weer hard voor nodig.
Genoeg uitdagingen voor 2015 dus!
Eens met de reactie van Tim. Het verband tussen ‘levensverwachting’ en ‘luchtkwaliteit’ is dubieus. Waarschijnlijk heeft het (vooral) met andere factoren, zoals voeding, levensstijl e.d. te maken. Dat Rotterdammers korter leven door de slechte luchtkwaliteit, is onjuist. Waarbij de luchtkwaliteit vrijwel overal aan alle normen voldoet en de afgelopen jaren aanzienlijk is verbeterd, om een positief punt te noemen. De zgn ‘milieuzone’ die vanaf 1 januari in het centrum van Rotterdam wordt ingevoerd, waardoor oudere auto’s en vrachtauto’s de stad niet meer inkunnen, valt onder het hoofstuk ‘onzinnig beleid’ #kendoe.
Scherp geconstateerd Tim. Het belangrijkste lijstje staat bovenaan. Als je ziet wat armoede doet met criminaliteit, overgewicht en levensverwachting dan lijkt dat lijstje bijna wel de verklaring voor de overige problemen. Wat betreft de luchtvervuiling: wat ‘we’ vaak vergeten is dat Rotterdam de motor is van de Nederlandse economie en dus is het bijna logisch dat we vanuit de haven een enorme hoeveelheid (vracht)verkeer van en naar die haven hebben. Tel daarbij de chemische industrie, de normale dagelijkse gang van zaken in een stad en voila… Daar is de oorzaak van het probleem. Misschien zou de rest van NL iets meer belasting moeten betalen zodat dat geld naar Rotterdam en Groningen kan als vergoeding voor een mindere luchtkwaliteit in 010 en gescheurde huizen in Groningen. Vraag is nu hoe we die armoede tegen gaan. De afgelopen jaren zijn er miljoenen naar toe gegaan en niks werkt. Dit vraagt om een totaal andere manier van denken over geld, inkomen en arbeid. Is niet makkelijk maar te doen. Het naar binnen halen van hoger opgeleiden gaat inderdaad goed! En gelukkig maar. Deze groep gaat echter een heel nieuw probleem creëren, want de betrokkenheid met de stad is laag. En de betrokkenheid met de buren gelijk aan die met de stad. Dus… Nieuwe uitdagingen in 2030 met de campagne: Hoeveel houd jij van je stad?
Dat niks werkt is wel heel hard gesteld. We staan nog wel bovenaan die lijstjes maar op veel vlakken zijn er toch ook flinke vooruitgangen geboekt. Veel wijken zijn al een stuk veiliger geworden bijvoorbeeld, denk aan Spangen of Katendrecht. Maar er is nog een lange weg te gaan, uitdagingen genoeg.
Dat ben ik dan weer niet met je eens George. Luchtkwaliteit is wel degelijk een probleem. Die milieuzone is een tijdelijke schijnoplossing, dat is waar. Een oplossing bij de bron is veel effectiever uiteraard. Alleen wordt dat nogal tegengewerkt door de olie- en autolobby die ook nog eens een groot luisterend oor vindt bij de VVD. Minder auto’s en schonere auto’s zou de stad een stuk aangenamer en gezonder maken.
Zouden in de armoede-lijstje ook de mensen met een loonbeslag worden meegenomen? M.a.w., waarbij de schuldeisers beslag leggen op het salaris en voor de schuldenaars een beslagvrije voet overblijft waarmee alleenstaanden zo’n 850,- netto per maand overhouden, alleenstaande ouders zo’n 1100,- en gehuwden (met/zonder kinderen) ongeveer 1220,-?
Zoniet, dan hebben we nog heel wat meer mensen in Rotterdam die onder de armoedegrens vallen.
Ja George. Die slechte lijstjes komen niet uit de lucht vallen. Daar zijn jaren aan vooraf gegaan.
Misschien dat ze daarom de partij die tot april van dit jaar de hele 21 eeuw mede aan het roer zat, buiten gesloten hebben
De normstelling bij luchtkwaliteit is eerder gebaseerd op praktische werkbaarheid dan op gezondheid. Ook bij 40 microgram/kubieke meter, is er nog steeds schadelijke gezondheidseffecten. Echter in grote steden is het erg lastig om deze waarde nog verder te verlagen, vandaar dat de norm hierop is vastgesteld.
En een slechte luchtkwaliteit draagt ook bij aan een gemiddelde lagere levensverwachting, het effect is alleen niet zo groot als de “economische” oplossing.
Het weren van oudere auto’s en vrachtauto’s zal zeker zijn vruchten afwerpen. Auto’s uit 2000 stoten al gauw 3 tot 4 keer meer NOx uit dan de huidige norm. Deze oude auto’s weren scheelt dus een slok op een borrel.
Huh.. Andere mensen in de stad laten wonen is inderdaad een oplossing om niet meer de lijstjes aan te voeren. Mooie scorebord-journalistiek.
Maar de mensen die in problemen zitten schieten hier natuurlijk niks mee op.
Over het verband tussen luchtkwaliteit en volksgezondheid schreef ik eerder dit. Volgens een onderzoek (compleet met data, tabellen en internationaal erkende berekeningen enzo) gaan de twee nieuwe kolencentrales op de Maasvlakte de regio Rotterdam-Rijnmond 9.700 extra dagen ziek maken.
Dat is niet alleen erg vervelend voor diegene die daardoor ziek worden en eerder dood gaan, maar kost bovendien klauwen met geld die niet de kolencentrales maar de samenleving ophoesten moet, waardoor de kolenboeren hun stroom goedkoper kunnen aanbieden, waardoor hun businesscase ten opzichte van duurzame alternatieven verbetert, afijn, u begrijpt waar ik heen wil.
Nou niks werkt… Ik bedoel heel veel armoedebeleid zet niet echt zoden aan de dijk. Als je bedenkt dat 90% (blijkt onderzocht) van het totale budget aan armoedebestrijding niet gaat naar de mensen in armoede, dan zou je kunnen stellen dat we dat iets handiger en efficiënter kunnen inzetten op dit gebied. Verder is het zonder meer waar dat we een veiligere stad worden. Meer hoger opgeleiden krijgen etc etc. Rotterdam is echt goed bezig en zit volgens mij ook op het juiste spoor. We doen het gewoon goed dus en het wordt steeds beter.
Helemaal mee eens hoor Marcel. Misschien dat het Basisinkomen het toverwoord is? Geld rechtstreeks naar mensen. Nu blijft er bij armoedebestreiding vooral veel geld hangen in organisaties en bij ‘hulpverleners’ en levert het weinig verbetering op.
Basisinkomen zal vast ook niet zaligmakend zijn, maar ik heb sterk het vermoeden dat het systeem beter zou zijn dan ons huidige systeem.
De plaatsen waar die hoog opgeleiden worden weggehaald wat gebeurt daarmee als ze naar rotterdam komen?
Waar wonen zij nu?en wat gebeurt er met hun huidige woning?
En wat heeft opleiding te betekenen voor de stad?
Gaan ze lesgeven of is opleiding nodig om dat dat betere burgers zouden zijn,met welke betekenis en hoe gaat men dat merken?
Gaan hoog opgeleiden hoge banen vinden?zijn die hier?
En hoe gaan de hoog opgeleiden hun opleiding gebruiken naar de stad en burgers toe.
Ik weet niet of luchtkwaliteit onder de mate van opleiding verschilt?
Gaan huren omhoog omdat er een hoog opgeleide in de woning komt?en gaat de belasting omhoog en is er een convenant die die hoog opgeleiden die hier worden heen gehaald om te zorgen dat zij verplicht veel uit gaan geven in de detailhandel?
Anders heb je er ook niks aan!
Precies, zoals ik al eerder aangaf het is niet de oplossing voor het probleem. Het biedt echter wel kansen, bijvoorbeeld door te zorgen dat deze groep zich vestigt in alle wijken in de hoop dat de sociale mobiliteit verhoogd wordt. Daarbij zijn deze mensen vaak kapitaal krachtiger dus hopelijk geven ze meer geld uit in de stad, zijn ze vaker politiek/bestuurlijk actief en/of hebben het juiste netwerk om hier sneller succes mee te hebben (denk aan het punt van luchtvervuiling) en ga zo maar door. Maar merk wel op dat hier veel ‘hopelijk’ in voorkomt. Meer hogeropgeleiden betekent niet perse een betere stad en daarbij zullen veel van de veranderingen die zij met zich meebrengen erg langzaam gaan. Als we de aangekaarte problematiek willen aanpakken, moet we ons nu direct focussen op de problemen zelf en niet wachten tot het zichzelf oplost. Doordachte interventies gericht op blijvende gedragsverandering van de ‘probleemgroepen’.
De auto- en olielobby lijkt machtig. Maar het delen van auto’s laat al zien dat de echte macht ligt bij de consument. Als wij nu voor alternatieve vormen van vervoer kiezen, dan zijn die twee lobby’s heel snel uitgepraat. Hier ligt ook meteen het grootste probleem en de oplossing. Slimmer omgaan met vervoer. Echter die consument heeft de allersterkste lobby van allemaal. Met nog geen tien paarden de auto uit te krijgen…
Leuk dat je de kolencentrales noemt George.
Voor mij het moment van opzeggen Greenpeace.
Ze zaten op de tribune toen er gestemd werd.
Gejuich bij de drie tegenstemmen van GL, gejuich bij de twee tegenstemmen SP, gejuich bij de ene tegenstem van D66 en vijandig stilzwijgen bij de 14 tegenstemmen van LR!
Ten eerste policor en ten tweede milieu!
Ik heb altijd al gezegd, dat milieu te belangrijk is om aan links over te laten.
Het binnenhalen en -houden van hogeropgeleiden is een goede ontwikkeling maar zeker niet de uiteindelijke oplossing. Het heeft een positieve invloed op de statistieken, maar de problemen worden niet minder, alleen relatief kleiner in het totaalplaatje. Daarom is het belangrijk om enerzijds te zorgen dat de hogeropgeleiden zich binden aan de stad en zich hier actief voor gaan inzetten, en dat we anderzijds blijven zoeken naar effectievere manieren om de echte problematiek aan te pakken. Zo zouden we moeten zoeken naar effectieve vormen van gedragsverandering. Hoe kunnen we mensen beïnvloeden om bijvoorbeeld gezonder te eten of meer te gaan bewegen? Een goed doordachte aanpak – lees samenwerking tussen alle betrokken partijen en gebaseerd op wetenschappelijk inzichten – kan enorme veranderingen teweeg brengen in het daadwerkelijke probleem. En er bestaan zeker goede manieren om dit te doen!