Talentontwikkeling lijkt een van de pijlers te worden van Theater Rotterdam, de coalitie van Rotterdamse Schouwburg, Ro Theater, Productiehuis Rotterdam en Wunderbaum. Met het pilotproject wil Theater Rotterdam talentvolle jongeren aan zich binden. Wie zijn deze jongeren? En waarom talentonwikkeling?
“De ene week ben je aan het schrijven en de week erop sta je met een gouden paardenkop op je hoofd te dansen.” Aan het woord is Piet Kooij (21), één van de twaalf deelnemers aan het Talent Traject van Theater Rotterdam. Graag wil hij een toneelopleiding volgen, maar voorlopig zit Kooij in een tussenjaar waarin hij zoveel mogelijk ‘vlieguren’ wil maken. Met het talentontwikkelingsprogramma springt Theater Rotterdam in het gat dat zo’n tussenjaar achterlaat. “Het traject is bedoeld voor jongeren tussen 16 en 23 jaar, die net klaar zijn met een opleiding en even niet weten wat ze willen”, zegt Nicole Bettonviel van de Rotterdamse Schouwburg. “Deze jongeren zijn soms erg zoekende. Door het traject krijgen ze wellicht inzicht in wat ze willen doen.”
Zoekende ziel
Een goed voorbeeld van zo’n zoekende ziel is Iris Korll (18). Ook zij wil naar een toneelschool, maar is zich ervan bewust dat je niet zomaar toegelaten wordt. “Ik ben al mijn hele leven bezig met theater en wil graag een opleiding volgen tot actrice. Maar wat als ik niet binnenkom op de Toneelschool?”
Ze volgde een oriëntatieklas die erg tegenviel, waardoor ze haar passie voor theater begon kwijt te raken. “En dat is niks voor mij, want ik vind theater het mooiste wat er is”, zegt ze haast wanhopig. “Daarom heb ik me hier voor opgegeven. Ik kom nu in contact met mensen die er allemaal zo veel zin in hebben, dan word je vanzelf ook enthousiast. Mijn liefde voor theater is helemaal terug.”
Makers in plaats van docenten
De deelnemers aan Talent Traject maken kennis met veel aspecten van theater, zoals schrijven, regisseren, zingen en acteren. Ze krijgen les van theatermakers, waaronder Alize Zandwijk van het Ro Theater, enkele leden van acteursgroep Wunderbaum en de dames van performancecollectief Kobe.
“De meerwaarde van dit educatieprogramma is dat er makers voor de groep staan in plaats van theaterdocenten”, zegt Marlou Stolk van het Ro Theater, die als coach betrokken is bij Talent Traject. Piet Kooij bevestigt dit, en ziet het daarnaast als een pluspunt dat het traject in Rotterdam wordt gegeven. “”Het is lastig om hier in de stad op niveau theaterles te krijgen. Ik vind het een gat in de markt. Anders moet ik toch uitwijken naar Utrecht of Amsterdam.”
Bovendien heeft hij hier zijn spelplezier teruggevonden: “Ik merkte bij andere trajecten dat ik het heel goed moest doen, omdat het niveau heel hoog lag. De docenten waren streng en dan ga je met een verkrampt gevoel de lessen in. Dat houdt je tegen. Nu krijgen we vooral les van theatermakers die het niet gewend zijn om masterclasses te geven. Voor de meesten van hen is het allemaal net zo spannend en nieuw als voor ons. Dat geeft een heel bijzondere soort energie.”
Het Talent Traject beslaat twaalf weekenden; iedere vrijdag een voorstelling met nagesprek, iedere zaterdag een masterclass die aan deze voorstelling gekoppeld is. Een behoorlijk intensief programma waarvoor de deelnemers 350 euro betalen. Middels een auditie (een spelworkshop) en motivatiegesprekken is gekeken of ze gedreven en geschikt genoeg bevonden worden om het traject te volbrengen. Veel meer selectiecriteria zijn er niet. Naast een leeftijdsgrens is het vooral belangrijk dat de deelnemers ambities hebben in het theater.
Talenten binden aan Rotterdam
Volgens Nicole Bettonviel is het doel van het Talent Traject niet alleen om jongeren klaar te stomen voor de toekomst. “Wij willen dat de jongeren bekend worden met Theater Rotterdam van binnenuit. Zij zijn de toekomst. Het is belangrijk om deze jonge talenten te leren kennen en aan ons te binden, om zo de vergrijzing in het theater tegen te gaan. Wij moeten een plekje in hun hart krijgen. De uiteindelijke wens is dat ze over een aantal jaar, tijdens en na hun opleiding, terugkomen om bij een van de gezelschappen aan de slag te kunnen. Eerst als stagiair en later als acteur, theatermaker of productieleider.”
Met deze ‘keten van talentontwikkeling’ neemt Theater Rotterdam haar verantwoordelijkheid voor het doorgeven van vakmanschap. De educatieafdelingen van de vier coalitiepartners werken samen om projecten als Talent Traject op te zetten voor Rotterdamse jongeren. Ze investeren hiermee in een platform van jonge mensen, die geleidelijk het theaterlandschap leren kennen en zich zo thuis moeten gaan voelen in het culturele klimaat van de stad.
Eén artistiek leider
Uiteindelijk wordt toegewerkt naar een theaterorganisatie met één artistiek leider aan het roer. Begin deze maand werd bekend dat theater- en operaregisseur Johan Simons die rol vanaf 2017 op zich gaat nemen. Hij kondigde dit nieuws zelf aan bij het in ontvangst nemen van de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs voor zijn uitzonderlijke verdiensten op cultuurgebied. Met Theater Rotterdam heeft Simons een collectief voor ogen ‘met een grote diversiteit en tegelijkertijd een grote samenhang’, waarin talentontwikkeling een grote rol speelt, zo meldt de Volkskrant (2 december 2014).
Theater Rotterdam paraplu
De voorzet voor dit project werd in 2011 gegeven door het college van B&W, met de vraag aan de Rotterdamse Schouwburg om met Rotterdamse gezelschappen en makers een gezamenlijk plan te ontwikkelen dat past bij de ambities van een jonge, dynamische stad. In het gemeentelijk rapport Midden in de stad – Uitgangspuntennota voor het Rotterdamse cultuurbeleid 2013-2016 (september 2011) kondigt het college aan toe te willen naar een situatie, waarin een kleiner aantal aanbieders onder de paraplu van de Rotterdamse Schouwburg zorg draagt voor een lokaal, nationaal en internationaal theateraanbod waarmee Rotterdam zich kan blijven onderscheiden in het land. De Rotterdamse Schouwburg geeft gehoor aan dit verzoek en dient met het Ro Theater, Productiehuis Rotterdam en Wunderbaum één gezamenlijke aanvraag in voor het Cultuurplan 2013-2016, onder de naam Theater Rotterdam.
In haar tussentijds advies (aug. 2014) stelt de Rotterdamse Raad voor Kunst & Cultuur (RRKC) dat de inhoudelijke en organisatorische ontwikkeling van Theater Rotterdam de voortzetting van de gegeven subsidie rechtvaardigt. Zo is het kassasysteem gekoppeld, worden de faciliteiten gedeeld en heeft er artistieke kruisbestuiving plaatsgevonden met onder meer de locatievoorstelling De komst van Xia.
Aanmeldingen stromen binnen
“Het is nog te prematuur om over talentontwikkeling binnen het toekomstige beleid van Theater Rotterdam te spreken”, antwoord Marlou Stolk desgevraagd. Zij is als coach betrokken bij het Talent Traject. “Naar aanleiding van de behaalde resultaten tot dusver hebben de educatiemedewerkers van de samenwerkende instellingen wel de intentie om volgend seizoen een nieuwe editie te organiseren. De aanmeldingen hiervoor stromen al binnen. Het voorstel hiervoor is echter nog niet aangeboden aan de directieleden van Theater Rotterdam.”
Aan het enthousiasme van de huidige deelnemers zal het niet liggen.
Op zaterdag 31 januari is de eindpresentatie van het Talent Traject in het Ro Theater. De twaalf deelnemers geven op deze avond een indruk van wat ze tijdens het traject hebben geleerd en gedaan.
Al 2 reacties — discussieer mee!
Beste,
Ik ben aan het zoeken naar een toneelgroep of -cursus voor jongeren in Rotterdam en omstreken.
Ik heb weinig toneelervaring en ben 18 jaar oud. Ik zou zo snel mogelijk willen instromen.
Misschien start in de zomer een cursus of iets dergelijks?
Kunnen jullie mij advies geven?
Alvast bedankt!
Teije Blinde
Je zou eens naar de educatieafdeling van de Rotterdamse Schouwburg kunnen bellen. Of kijk eens op de site van Hofplein Rotterdam of misschien de SKVR. Succes!