De culturele talkshow de Derde Dinsdag vraagt elke maand iemand uit de kunstsector om op één van de stellingen van Wim Pijbes te reageren. Deze maand reageert Fons Hof, directeur van de kunstbeurs Art Rotterdam op de stelling: “Maak minstens een keer per jaar een werkelijk internationale toptentoonstelling en maak een revolving fund voor afwisselend Boijmans en Kunsthal.”

“Maak minstens een keer per jaar een werkelijk internationale toptentoonstelling en maak een revolving fund voor afwisselend Boijmans en Kunsthal.” Dat is één van de vijf stellingen die Wim Pijbes uitsprak tijdens zijn keynote-speech op festival Wereld van het Witte de Withkwartier. Doel is om Rotterdam internationaal op de kaart te zetten.
Ik ben het met bovenstaande erg eens. We hebben in Rotterdam een zeer rijk aanbod van musea en tentoonstellingsruimten. Eigenlijk ongekend rijk als je dat vergelijkt met andere Europese steden van dezelfde omvang. Het is daarom vanzelfsprekend dit potentieel zo goed mogelijk te benutten en te streven naar een zo’n hoog mogelijke kwaliteit van tentoonstellingen. De internationale kunstliefhebber moet zo naar Rotterdam te lokken zijn.
Dat is goed voor de bezoekerscijfers van de musea en goed voor de economie van de stad. Koppel deze internationale toptentoonstelling aan andere culturele evenementen, zoals bijvoorbeeld Art Rotterdam, en je creëert meerdere redenen om Rotterdam te bezoeken. Een apart fonds kan een belangrijke bijdrage leveren aan deze doelstelling want het maken van internationale tentoonstellingen is duur en zal in de toekomst alleen maar duurder worden met de stijging van de prijzen voor topwerken op de internationale kunstmarkt.
Toch heb ik nog twee mitsen en maren.
Je zou door deze stelling ten onrechte kunnen denken dat er momenteel geen internationale toptentoonstellingen gemaakt worden in Rotterdam.
Topkunst in Rotterdam
De tentoonstelling Brancusi, Rosso, Man Ray – Framing Sculpture, die afgelopen februari tijdens Art Rotterdam opende in Boijmans was zo’n tentoonstelling. Terecht door Kunstbeeld uitgeroepen tot beste Nederlandse tentoonstelling van 2014. Het liet sculpturen zien van de drie meesters met een speciale nadruk op hun gewoonte om speciale foto’s te maken van de sculpturen en deze foto’s als autonome kunstwerken te presenteren. En laat dat laatste nou net weer heel actueel zijn bij de huidige generatie kunstenaars.
Of de tentoonstelling The Temptation of A. A. Bronson in Witte de With, mijn persoonlijke favoriet van 2014. A. A. Bronson is de enige overlevende van het in de jaren tachtig door aids getroffen kunstenaarstrio General Idea. Wellicht kent u wel hun iconische AIDS Sculpture, waarbij de vier letters net zo gestapeld zijn als de LOVE-sculpturen van Robbert Indiana uit de jaren zestig. Hiermee de donkere lading van de seksuele revolutie benadrukkend.
Deze A.A. Bronson is een echte “artist artist” en had in Witte de With een geweldige tentoonstelling samengesteld met het werk van zijn bewonderaars. Zoals gezegd; mijn persoonlijke internationale toptentoonstelling van 2013.
Een goed idee is belangrijker dan geld
Mijn tweede ‘maar’ berust op de aanname dat een toptentoonstelling alleen met geld te maken zou zijn. Dat is zeker niet waar.
De twee tentoonstellingen die ik hiervoor noem zijn het bewijs dat een uitstekend idee altijd leidend is. En niet per se geld. In beide gevallen vormde het idee de basis en was de perfecte uitvoering daarvan doorslaggevend voor het niveau. Framing Sculpture zal zeker een dure tentoonstelling zijn geweest – hij werd niet voor niets medegefinancierd door de particuliere Turing Foundation. Maar een prestigieus instituut als Turing heeft de projecten voor het uitzoeken. De reden waarom zij voor Framing Sculpture heeft gekozen was weer; het goede idee. Het beleid van Boijmans voorziet in het aantrekken van internationale toppers. De tentoonstelling was samengesteld door curator Francesco Stocchi, een groot talent. Een zelfde beleid ten aanzien van het aantrekken van buitenlands talent zie je bij Witte de With. Daar heeft de jonge Belgische curator Samuel Saelemakers net zijn eerste tentoonstelling The Part of the Story… samengesteld.
…en vergeet de marketing niet!
Naast geld en het goede idee is er nog een belangrijk element om de internationale bezoeker te trekken, namelijk: branding! Wim Pijbes weet dit als geen ander – dat maakt hem mede tot zo’n goede museumdirecteur.
Mijns inziens is er op dit terrein nog winst te boeken. Je zou internationaal onder andere via reisgidsen en op verschillende websites de Nederlandse Kunstroute kunnen promoten. Een soort Dutch Art Track die de internationale liefhebber van beeldende kunst naar Nederland een handleiding biedt. Kwestie van samen optrekken en zo de vruchten plukken. Er is bijna geen regio in Europa te vinden die zoveel topkunst centreert als de Randstad. Van het Frans Halsmuseum in Haarlem via Amsterdam en Den Haag naar Rotterdam. En ergens daar tussenin verschijnt ook nog het te openen privémuzeum van Joop van Caldenborgh in Wassenaar. Dit alles in een gebied dat van 100 kilometer in lengte en perfect bereikbaar met het openbaar vervoer.
Het is voor mij simpel. Als Rotterdam dezelfde moeite qua marketing en steun in de musea stopt als het gedaan heeft met de Martkthal, wordt ook dit een internationaal doorslaand succes.
Laat die buitenlandse kunstliefhebbers maar komen!
De Derde Dinsdag reflecteert op ‘De Vijf van Pijbes’ Deze tekst is uitgesproken tijdens de culturele talkshow De Derde Dinsdag. De Derde Dinsdag nodigt de komende afleveringen deskundigen uit om te reageren op één van de stellingen van Wim Pijbes, welke op Vers Beton worden gepubliceerd. De Derde Dinsdag wordt georganiseerd door Kunstblock, samenwerkende kunstinstellingen in het Witte de Withkwartier.
Vanavond, dinsdag 20 januari, is er weer een editie van De Derde Dinsdag. Met o.a. wethouder Adriaan Visser in centrum Witte de With. Meer info, klik hier
Al 11 reacties — discussieer mee!
Leuk dat je reageert Noor, maar met uitventen bedoel ik: “Schreeuw het van de daken”
Ik loop iedere week langs het Mauritshuis en zie soms de rijen bezoekers staan.
Is de collectie van Boijmans Van Beuningen minder ? Nee toch.
“Als Rotterdam dezelfde moeite qua marketing en steun in de musea stopt als het gedaan heeft met de Martkthal,(…)”
Ik vrees dat dat wensdenken gaat blijven. De markthal staat namelijk voor exact het tegenovergestelde van kunst. Bovendien is kunst ‘verdacht’ in de ogen van het Leefbaar-klimaat dat in Rdam heerst. Het trekt zich immers te weinig aan van de emotionele waan van de dag en poogt tot nadenken aan te zetten. Leefbaar zal er alles aan doen om kunst weg te bezuinigen uit Rdam. En aangezien Leefbaar de Rdammer poffertjeskramen, patattenten en een ‘gezonde’ portie argwaan tegenover andersdenkenden belooft, zal die partij hier de komende jaren aan de macht blijven. Lang genoeg om iedere mogelijke vorm van kwaliteit uit de Rdamse lucht te zuiveren.
Bovendien schijnen makelaars en ontwikkelaars momenteel een iets mindere kwaliteit sigaren te roken. Dus moeten er bejaardenhuizen en andere publieke voorzieningen worden wegbezuinigd om hen bij te staan in dat grote ongemak.
Plus al die miljoenen aan vastgoedfiasco’s. Die moeten ergens vandaan komen. Er wordt al verlekkerd gekeken naar het potje kunst en publieke voorzieningen.
Hoelang zal de openbare bieb nog bestaan in Rdam?
Ik was toehoorder bij de dezelfde speech van Wim, al was dat ergens in september geloof ik. Hij was er mee klaar en er werd weer vrolijk verder gefeest. In de tussentijd, tot vandaag, is er weinig gebeurt behalve dan dat een deel van de aangesprokenen enige tijd later elkaar de hersens insloegen over de organisatie van de museumnacht. Weet je nog hoe dat ging….?
Ik ben het met jou en Wim helemaal eens, laat ik dat gelijk voorop stellen. De tentoonstelling “Brancusi, Rosso, Man Ray – Framing Sculpture” heeft ook bij mij de adem ontnomen, schitterend, zoveel indrukken gekregen dat ik na een paar uur echt weer even naar buiten moest. Ik moet wel eerlijk zeggen dat ik door iemand anders er in eerste instantie naar toe moest worden gesleept. Als dergelijke tentoonstellingen vaker kunnen worden georganiseerd, ja, dan zet je zeker wat neer.
Twee punten:
Als je dit internationaal wilt programmeren laat dan je agenda dan ook echt afhangen van andere musea in Nederland. Programmeer gezamenlijk. Dat gebeurt onvoldoende, dus niet alleen naar Rotterdam kijken. Nederland heeft de grootste museumdichtheid ter wereld. Terecht meld je dit. Maar Japanners en Amerikanen beschouwen de afstand tussen Rotterdam, Den Haag, Amsterdam, Leiden, etc. als nihil. Soms overnachten ze zelfs in Rotterdam (Manhattanhotel) omdat het hier veel goedkoper is en bezoeken musea in Amsterdam. 25 minuten met de trein…In Rotterdam zie je ze dan amper.
Het tweede punt heeft te maken met dat aparte fonds. Klinkklare onzin en kansloos in deze tijd, zeker met dit College, zover ben ik het wel met Daan eens. Het wordt hoog tijd dat jullie eens echt werk gaan maken om geld te verkrijgen uit de landelijke cultuurfondsen. Als makke schapen laten de Rotterdamse cultuurdirecteuren zich weer in het gareel jagen. Iedere subsidieperiode weer komen er geen breed gedragen voorstellen uit Rotterdam. Alleen al voor de basisinfrastructuur krijgt Amsterdam 122 miljoen per jaar!! Rotterdam een schamele 19 miljoen, haha, zelfs Arnhem krijgt meer. Uit de ieder fonds, m.u.v. het minieme filmfonds, krijgt Amsterdam steevast 35 tot 50%. In deze subsidieperiode gaat naar schatting een kleine € 320 miljoen van de € 700 miljoen per jaar, alléén naar Amsterdam. Per jaar, hè. De rest mag over Nederland worden verdeeld. Wordt eens wakker en maak een werk van het omzagen van die Amsterdamse cultuurmaffia. Heel veel gelden die naar de hoofdstad worden gesluisd voegen echt niets toe aan het aanbod daar. Maak werk van voorstellen voor de komende subsidieperiode. Als je directeur bent is dat óók je werk.
Goh, leuk te lezen.
Ga morgen toevallig langs bij D66 cultuur wethouder Adriaan Visser.
Hij heeft die portefeuille overgenomen van zijn partijgenote!
De openbare bibliotheek – biep was in de jaren vijftig een heel populair woord – zal een andere functie moeten krijgen, net als de stoomtrein, de trekschuit , de hefbrug, de zandloper, de loopfiets en het trekpaard.
Zo,n beetje als het postkantoor op de Coolsingel, waar nu zwaar gesubsidieerd wordt uitgelegd hoe slecht het er toch met de Westerse wetenschap voorstaat.
Helaas heb ik niet de kans gehad om “cultuur” weg te bezuinigen, anders had de stad nu nog 450.000 euro extra gehad. Het bedrag, dat de pindakaasvloer en kabouter budplug gekost hebben. O ja, ik had ook die twee ballen niet genomen en gewoon een Rotterdams vlag op het stationsplein gezet. Maar goed dat ik niets te vertellen heb nu blijven deze schitterende uitingen van cultuur voor de stad behouden.
Veelzeggend dat je relatieve flutbedragen tbv kunst zo benadrukt en de tientallen miljoenen die de stad aan o.a. het central district heeft verloren onbesproken laat. Dat zal je niet per ongeluk hebben gedaan. Indertijd was de band tussen Fortuyn en de vastgoedsector (o.a. Harry Mens) ook al zeer innig. Ik vond dat toen al erg slim van Fortuyn. Door de islam op de agenda te zetten stemmen werven om vervolgens op basis van die stemmen de vastgoedsector te bedienen.
Je ziet dat dat nu ook door Wilders wordt gedaan: de islam op de agenda zetten om mbv de stemmen die dat oplevert een VVD-agenda te volgen en het bedrijfsleven (w.o. vastgoed) te dienen.
Ik heb ooit gehoord dat Wilders eigenlijk nooit echt uit de VVD is gestapt, maar dat de VVD hem een ‘burgerlijke-onvredepartij’ heeft laten oprichten om stemmen bij links weg te halen. Zodat de VVD geen last meer zou hebben van een grote PvdA en de weg voor de VVD openligt om het bedrijfsleven te bedienen.
Het volk is dom genoeg om hier in te trappen. Sommige Wilders-aanhangers overigens ook.
Sorry Daan, maar hier sla je naar mijn mening een beetje door. Maar samenzweringstheorieën gaan er bij sowieso slecht in. Wat je zegt is dus dat de PVV een geheime VVD-dependance is om links permanent de wind uit de zeilen te nemen. Is daar ook wat meer bewijs voor??
Discussie leidt trouwens af van de inhoud van het artikel. Staat er m.i. een beetje los van.
Een beetje?
Twee emoties vechten bij mij om voorrang.
1e. Vraagtekengezicht -gevolgd door (vraagtekengezicht blijft) tikken met de rechterwijsvinger tegen het voorhoofd.
2e. Stom dat ik er überhaupt aan begonnen ben.
Wat ik niet begrijp is dat Boymans haar “gewone” collectie niet uitvent.
Rembrandt, Jan Steen , P & J. Breugel, Van Gogh, Jeroen Bosch, Picasso, Dürer, Rubens ,Goya, Dali, Van Eijk etc.etc.etc.
Er komen steeds meer cruiseschepen, waarvan de gasten met pendelbusjes naar Boymans gereden kunnen worden. Valt zelfs te wandelen. Veel schepen blijven twee dagen en excursies zijn vaak duur, dus een betaalbaar alternatief?
Wat de prestaties op subsidiegebied door de Rotterdamse kunstpausen betreft: 100% mee eens.
Ik zeg niks. Ik zeg enkel wat ik ooit heb gehoord in een Haags ‘fluistercafé’.
Ronald Sörensen, wees welkom in Museum Boijmans Van Beuningen. Werken van deze kunstenaars zijn permanent te zien in de collectiepresentatie!
Aha, een echte senior conservator aan het woord. Beste Noor, ikzelf kom in ieder geval regelmatig in Boijmans van Beuningen. Petje af voor de tentoonstellingen die regelmatig worden georganiseerd.
Maar het gaat daar in dit artikel niet echt om. Vind je ook niet dat er best flink wat meer initiatieven uit Rotterdam mogen komen? Als ik eens op de hand weeg wat de verhouding is tussen de bijdragen uit de rijkscultuurfondsen voor Amsterdam en Rotterdam dan kom ik tot een voorzichtige 1 staat tot 14. Je komt zelf ook uit Amsterdam. Snapt men daar ook dat dit een beetje hele scheve verhouding is? We zien hier best wel dat er om ieder cultuurfonds een Amsterdamse lobby hangt en dat we snappen ook dat nepotisme lastig te doorbreken is. Maar wat is je mening daarover?
De meest positieve manier zou m.i. zijn dat we uit het Rotterdamse zelf met goede initiatieven komen. Maar dan schrik ik soms van het naar binnen gekeerde van onze cultuurdirecteuren. Wat is je mening, beste Noor?