Vers Beton voorziet u van een wekelijkse portie prikkelende gespreksstof, zo vlak voor de vrijmibo. Stuurvrouwe Yvonne Rijpers waarschuwt voor Amsterdamse toestanden in de Rotterdamse toeristenindustrie.
Rotterdam stond vorige week op zijn kop. Madonna zou hier een appartement hebben gekocht (hét penthouse van de Rotterdam) om zo dichter bij haar ‘Rotterdamse toyboy’ te zijn. Gekte alom, want de Queen of Pop in je stad, beter wordt het haast niet, ja toch? Het zou de kers op de taart zijn, die de afgelopen jaren in de oven is gebakken en er vorig jaar eindelijk uit mocht: Rotterdam doet er toe! We hebben het Calimero-complex van ons afgeworpen en staan genietend in de wereldwijde spotlights. We zijn te vinden op de lijst van de beste alternatieve stedentrips van the Guardian; en op nummer 10 in de lijst ’52 places to go in 2014’ van de New York Times. Daarnaast worden we op allerlei internationale fora geroemd om onze architectuur en ‘liveability’. Wie had dat ooit gedacht? Ik in ieder geval niet toen ik in 1999 hierheen verhuisde.
Het toerisme neemt zienderogen toe. Ik kijk al bijna niet meer op van groepjes mensen met rolkoffertjes in mijn rustige straat en vind het al bijna normaal dat ik niet meer aan buitenlandse kennissen hoef uit te leggen dat Rotterdam niet een verbastering is van Amsterdam. Echter, tot op welke hoogte is het succes van een (binnen)stad ook echt goed voor de stadsbewoner? Wanneer veranderen de rolkoffertjes van grappig in overlast en de architectuurliefhebbers van leuk in vervelende yuppen? In hoeverre is stijging van vastgoedwaarde wenselijk en hoe verhoudt zich dat tot het inkomensverloop en de economische kracht van de gemiddelde Rotterdammer?
En… in hoeverre is er in een succesvolle en aantrekkelijke stad nog ruimte voor experiment, nieuwe dingen en schoppen tegen de gevestigde orde? Met torenhoge huurprijzen en continue ruimteschaarste, zoals op veel plekken in Amsterdam, wordt dat lastig…
We boffen: Amsterdam was ons voor, dus we hoeven niet opnieuw het wiel uit te vinden. Wat we wel kunnen doen (altijd leuk voor de Rotterdammers) is naar Amsterdam kijken hoe het NIET moet op sommige gebieden. En het dan beter doen, volgens de wet van de remmende voorsprong.
Dus: laten we inderdaad het succes en het bloeien van Rotterdam omarmen, maar, laten we ook een kritische blik behouden en voorkomen dat we straks een ingezonden brief van Sjarel Ex krijgen over de teloorgang van onze stad.
Naast inzetten op mooie architectuur, een levendige binnenstad, shopping en cultuur, óók de vrijplaatsen voor experimenten koesteren, óók de creatieve ondernemers en – in veel gevallen –aanjagers van nieuwe ontwikkelingen (zoals Schieblock) binnen het centrum houden. Zodat we niet alleen een visitekaartje zijn voor de (buitenlandse) toerist, maar vooral voor onszelf.
Laten we ons nu dus goed bezinnen op de waarde van Rotterdam voor en door Rotterdammers en die koesteren. En dan ook keuzes maken, die ons misschien niet nog hoger op de wereldlijstjes stuwen, maar die er wel voor zorgen dat de Rotterdammers zich senang blijven voelen in hun stad en de bezoekers met trots tegemoet treden. Want ‘liveability’ is het allerbelangrijkst voor degenen die hier ook echt wonen, niet voor de vluchtige toerist of een popkoningin die een pied-à-terre zoekt.
Al 31 reacties — discussieer mee!
Mannen, wat een stuitende naiviteit. Paar dagen voor een woonbeurs worden er wat oude, bijna vergeten projecten de wereld ingetwitterd om publiek te trekken. En op de beurs roepen ze dat je er als de kippen bij moet zijn want ‘verkocht = verkocht’…
Deelnemers woonbeurs o.a.:
– Atta Makelaars (die van Karakus)
– de Markthal (heeft nog wat te koop staan)
– Park 16hoven (is ontwikkeling die wil verkopen)
– Heijmans (willen graag bouwen)
Het zal een lekker objectief WC-eend-achtig onderonsje zijn geweest. Meneer Schreurs – voorzitter van eoa woonpromotieplatform – ziet het weer helemaal zitten!
Het gaat uitstekend met u en ons: u moet zeker bij ons komen kopen! (Keuken erbij?)
Inderdaad, stuitende naïviteit. Maar van wie?
Die redacteur van de New York Times lacht zich helemaal suf als hij erachter komt dat dat lijstje al een jaar lang door een Rotterdamse website wordt aangehaald en gevierd alsof het het beste is dat Rotterdam ooit is overkomen.
Ha ha, daan is uitgebibberd en gehuild en heeft zich herpakt. Of is hij stiekem toch niet echt geweest? 😉
Heren, ik ben net zo’n liefhebber als jullie. Daarom pleit ik steeds voor realisme, want dat levert de beste stedenbouw op.
CBS: 150 mensen erbij in Rdam in januari 2015. Gaat over de hele gemeente. Misschien een dalletje, misschien niet. Maar ik vraag me de vraag: rechtvaardigen dergelijke cijfers de bouw van torens in het centrum? Daar kun je lullig over doen door over ‘bibberen en huilen’ te spreken, maar het lijkt mij een gerechtvaardigde vraag van mij.
Ik hoor ongefundeerde juichverhalen rondom een woonbeurs terwijl er cijfers zijn die op een andere realiteit wijzen.
@Daan Je hebt het CBS ook eindelijk gevonden zie ik. Doet mij deugd. Ik bekijk dat ook al jaren. Maar leer nu eens gebruik te maken van de groeiprognoses waarbij de CBS-data als basis dient!! Ik heb je daar al eerder op gewezen, maar je wilt gewoon niet geloven wat je daar leest. Je wilt iets aantonen door op een getal te wijzen? Dát ontgaat mij echt en dat meen ik. Ok, dan, ik gebruik dezelfde cijfers. De trend in de 4 grote steden van de Randstad is namelijk al jaren voor mij en anderen duidelijk.
29.000 erbij in één jaar (2014) tijd lees ik dan én dat sinds de laatste 6 jaar ieder jaar versnellend. In heel Nederland komen er gemiddeld zo’n 68.000 mensen per jaar bij (CBS). De 4 grote steden krijgt er dus van die groep zo’n 45% bij en dat zal nog doorgroeien naar zo’n 55% tot 2025, dan stopt ‘t. En dan nemen de groei van bv Leiden, Haarlem en Gouda niet eens mee!! Dit is de trek naar de Randstad Daan en de ontvolking van het “platteland”. Zelfs Almere, de 2e Bijlmer, stad zonder ziel, loopt leeg. In Amsterdam is nu al krapte op de woningmarkt want daar hebben ze de echt grote projecten langs het Noordzeekanaal finaal afgeschoten en in Utrecht begint het ook te kraken en te piepen. In Amsterdam kan de groei nog volledig doorzetten t/m 2017,het zwakt dan wat af richting 2020 en dan zakt de groei gewoon in elkaar. Domweg door een woningtekort en dan zijn de laatste (onrealistische) plannen toch nog meegenomen. 020 zet in op een groei tot 900.000 en dan stopt het. Dat is waar ze zelf op inzetten en dat noem ik nog optimistisch: http://www.os.amsterdam.nl/nieuws/explosieve-groei-houdt-aan-871000-amsterdammers-in-2020. De andere 3 steden (Utrecht wat minder) zoals Rotterdam kunnen nog wel groeien en Rotterdam flink ook. Ik kijk geen maand vooruit Daan, maar 5 jaar en 10 jaar.
Al zolang ik op dit forum kom, wijs ik op CBS-cijfers. Terwijl de roze-brildragers nog nooit een argument of onderbouwing voor hun makelaarstaal hebben aangedragen. Hun enige motivering is een toekomstideaal van Manhattan aan de Maas. Oftewel, bouwen voor een miljoenenstad in een ‘drop’ van 500.000 inwoners.
Dat kan niet anders dan tot ellende leiden. En je zal zien dat die ellende zal plaatsvinden bij de particuliere eigenaars. Want hierboven heb je het over het concurreren van ECC met fase 2 Fenix, maar je vergeet het feit dat al die nieuwbouw concurreert met de financiele posities van particulieren.
Leer daarom eens om met betrekking tot dit soort kwesties realistisch te zijn Ed. Ik begrijp het dat je bouwen erg leuk vind (ik ook) maar die roze bril leidt hoe dan ook tot slechte stedenbouw (wat we dus nu ook zien bij het extreme overaanbod op de kantorenmarkt die een bijna-spookstad van Rdam heeft gemaakt), en het leidt niet in de laatste plaats tot een vermindering van particuliere appartementenwaarde met 25%.
Dat zijn zaken die ik van collega’s hoor. Mensen die midden in de markt staan. Die geen roze bril dragen en die geen stakeholder zijn in Manhattan ad Maas-waanzin.
Verder zie ik dat je je wederom concentreert op Amsterdam, om de bevolkingsaanwas van Rdam te onderbouwen. Lijkt me niet realistisch, en ook dat blijkt uit CBS-gegevens: Rdam blijft steeds verder achter bij Amsterdam qua aanwas. Rdam krimpt zelfs na 2025.
Dat laatste weet jij ook, net zozeer als je weet dat het vooral 65+ is wat de komende jaren voor een bescheiden groei in Rdam e.o. gaat zorgen. Een groep die 15 jaar later over ‘de rand’ gaat vallen.
Bouwen doe je niet voor een planhorizon van 20 jaar. Bouwen doe je voor 50 a 100 jaar. Een redelijk mens gaat niet nu als een waanzinnige bouwen in de wetenschap dat dat alles over 25 jaar leeg staat.
En om het compleet te maken. Ieder jaar groeit de bevolking nog met een omvang van de gemeente Assen, pakweg zo’n dikke 65.000 per jaar. Dat duurt nog zo’n 10 jaar en daarna neemt het tempo af. Dit komt overeen met een dikke 45.000 huishoudens en daar heb je huizen voor nodig. Naast de benodigde aanwas van huizen moet je huizen ook vervangen omdat de gemiddelde levensduur van een huis kan worden gesteld op ongeveer 100 jaar. Dan heb ik het niet eens over de eisen die tegenwoordig aan een huis worden gesteld. In met name de oostelijke helft van Nederland vind je nu al steden/dorpen waar hele straten verpauperen. Tel bij die 45.000 maar rustig 25.000 per jaar op om uit te komen op de 70k nieuwbouw die jaarlijks nodig is. En dat halen we al vele jaren niet.
Laten we gelijk de leegstandsfabel van Daan even oppakken. In Nederland staan er, schrik niet, op dit moment zo’n 400.000 woningen leeg. Wat is dan het probleem, zou je zeggen! Nou heel veel van die woningen staat in krimpregio’s te verkrotten. Vooral het hele noordoosten, zuidoosten en Zeeuws-Vlaanderen is dat het geval. Merendeel van die woningen is steens of soms zelfs halfsteens, hebben een oppervlakte van 75 á 100 m2 en/of zijn letterlijk verrot c.q. feitelijk onbewoonbaar maar staan nog wel steeds in de administratie van een gemeente. De dichte voordeur is vaak een welkom element in de stabiliteit van de voorgevel. Daarnaast zijn er veel 2e woningen, vakantiewoningen en ‘woningen’ boven winkels, frictieleegstand en er is echte leegstand. Maar wat men écht over het hoofd ziet is de groep van zo’n 200.000 á 300.000 illegalen in Nederland, die staan dus nergens ingeschreven. Waar denk je waar die zitten? De echte leegstand in de 4 grote steden is trouwens beperkt maar de illegale bewoning is daar vaak het grootst.
Maar goed, deze verhandeling doet dus niets af aan de door mij geconstateerde kloof, lees ‘mismatch’, tussen Rdamse bouwwoede c.q. appartementenaanbod en summiere en over 20 jaar sterk afnemende Rdamse bevolkingsaanwas. Oftewel: kloof tussen vraag en aanbod, leidend tot een appartementen-overaanbod waarvan particuliere eigenaars aanstonds de dupe gaan zijn.
Overigens vraag ik me wel af waarin nu het verschil zit tussen de groei van Amsterdam enerzijds en de kleine groei c.q. stilstand over enkele jaren qua bevolkingsaanwas voor Rdam.
Ik denk dat het een mentaliteitsdingetje is. Zeker als ik zo de laatste tijd wel eens via Pijnacker naar huis rijd. De Rdammer wil een ‘gewoon’ huis, een rijtjehuis- of gezinshuis. Vandaar die hele nieuwe rijtjeshuizenzee bij Berkel, Pijnacker, Nootdorp e.o.. Rdam is geen appartementenstad. Rdam is meer een regio dan een stad.
En wat dat betreft doet Amsterdam me aan New York denken en Rdam aan LA. LA is ook geen appartementenstad maar meer een urban sprawl / oceaan met vrijstaande gezinshuizen.
Dat maakt het Manhattan ad Maas-idee zo krankzinnig…
Jeetje, dit lijkt bijna wel een kopie of update van mijn artikel van bijna een jaar geleden: http://uitgeweest.nl/2014/05/21/wat-doen-we-met-de-toerist/, flauw hoor 😉 En ik heb nieuws want Amsterdam gaat er op inzetten om die toeristenstroom nog veel verder te laten groeien en de bevolking in het centrum van Amsterdam begint zich nu ook behoorlijk te roeren. Maar volgens mij is het te laat om echt in te grijpen want de toeristenindustrie is daar een echte industrie en van die inkomsten zijn nu veel mensen afhankelijk geworden
In Rotterdam liepen er in 2014 ruim 1,5 miljoen toeristen rond maar in Amsterdam waren dat er bijna 12 miljoen, dus gemiddeld zo’n 1 miljoen per maand. En het rondlopen is niet zo’n probleem zij het niet dat het allemaal afspeelt in het centrum van de stad. Het type toerist wat daar komt is ook anders dan in Rotterdam. De problemen komen vooral van de thrillseekers, jongeren die denken dat Amsterdam een pretpark is waar je ongelimiteerd kunt zuipen, schreeuwen, snuiven en neuken. Ze vliegen voor 55 pond tussen Engeland en Schiphol op en neer en gaan 4 á 5 dagen helemaal los. De 24-uurs zones van de horeca hebben het er allemaal niet beter opgemaakt. Kortom, het nieuwe B&W-college van Amsterdam trekt de belangen van haar eigen bevolking met één sierlijke beweging door de plee. Overnachtingen? Naast de hotels is er daar een enorme airbnb infrastructuur opgetuigd. De helft van alle airbnb in Nederland zit in A’dam in en rond het centrum, naast alle andere vele duizenden illegale overnachtingsplekken. Hoe lang moeten we wachten tot het eens echt een keer helemaal fout gaat.
In Rotterdam hebben we de infrastructuur om de toeristenstroom moeiteloos de komende vijf jaren te laten verdubbelen en zelfs te verdrievoudigen. Voldoende hotels worden bijgebouwd. Ik ben het volledig met de schrijfster eens laten we met elkaar vooral de discussie voeren wat we wel willen en wat we niet willen. En op gegeven moment moet je ook kunnen zeggen, genoeg is genoeg.
Als we dan toch weer met onze succesvolle noorderbuur moeten vergelijken, dan moeten we dat ook goed doen. Een quote van een Amsterdammer op Skyscrapercity:
Dus we kunnen weer terug in ons hok.
Volgens de logica van sommigen betekent dit alleen maar dat Rdam alvast voor 10 miljoen overnachtingen hotelkamers moet gaan bouwen. Vraag volgt immers aanbod volgens de Rdamse deskundologen.
In die lijn past ook dat ik las dat ze in het Wijnhavenkwartier woontorens willen gaan bouwen waarin de gehele bevolkingsaanwas voor geheel Rdam voor de komende twee jaar in past.
Bouwen alsof je een miljoenenstad bent en dan met de armen over elkaar wachten tot die miljoenen hier naartoe gaan komen. Rdamse logica…
^^ Tip. Ga vandaag of morgen even op de Woonbeurs kijken in het WTC. Ik denk dat je vervolgens heel zielig bibberend in een hoekje gaat zitten huilen.
Jazeker!! Die tip staat al 2 maanden in mijn agenda. Staat nogal wat op stapel (letterlijk en figuurlijk).
Ga ik zeker doen. Dank voor de tip. Al een paar jaar niet geweest. Ik lees op de site:
‘Volop nieuw aanbod!’
Ze zijn zich al volop aan het voorbereiden op de verwachte ‘vraagtsunami’… 😉
Nou en of Daan, ik las trouwens laats op een Amsterdamse blog dat de SP-wethouder een forse woningbouw-impuls heeft gelanceerd. Dus Mokum is ook wakker, werd tijd, maar het is wel een beetje laat. De funda-luchtballon is namelijk ook al snel aan het leeglopen, maar dat wist je waarschijnlijk al.
Ja, Amsterdam wil wel. Dus als Rdam nou al die Amsterdamse plannen kopieert, komt die vraag ook wel deze kant op… 😉
@ Inge
Zie de link.
Oh, sorry, over de Mullerpier, is bedoeld voor Ed.
Ah, de Müllerpier. Ja, precies daar, de helft van dat stuk grasland. Op de beurs was een stand aanwezig waar je kon intekenen voor € 150.000 per kavel waar je dan met je buren en een architect zelf je woning kon gaan vormgeven. Het was verdeeld in 2 fases:
1) een soort hoek (L-vorm) van kavels dus met uitzicht op de waterpartijen (haven en rivier) en dan binnen die hoek
2) een rechthoekig blok kavels.
Kavelgrootte was iets van 200 m2, schatte ik in.
Het pand mocht maximaal 4 verdiepingen hoog worden.
Bedankt. Kicke plek. Jammer voor die woningen die daar achter staan (een beetje de rode draad van dat stuk huizen daar: hartstikke leuk, totdat je opeens buren krijgt die je uitzicht verpesten en je achterlaten met een redelijk desolaat stuk versteend binnenplein, non-idealiter met uitzicht op het gaasrooster van een parkeergarage).
@Daan. Haha, nou dat lijkt mij niet. €315.000 v.o.n. voor 65 m2 appartement met balkon vlak naast de gassende A10. Je moet wel heel wanhopig zijn als je daar geld in steekt. Maar ja, dan woon je wel in Amsterdam, het ultieme levensdoel is bereikt.
@Tim. Weinig nieuws gezien. Vooral bestaande projecten of projecten van voor de crisis worden nog van de hand gedaan. Het is altijd uitvinden of het geen verkooptrucs zijn maar het Timmerhuis (ook wel: de blokkendoos) is voor 80% weg en bij de Fenixlofts-fase 1 kon je jezelf alleen nog maar inschrijven voor paar mindere plekjes. Huur (de onderste 2 lagen) was allemaal al vergeven. Fase 2 willen ze nu al gaan starten als de bouw van fase 1 nog loopt. ECC (the view) schijnt nu ook echt te gaan starten, en wordt gezien als concurrent voor fase 2.
Echt nieuw was dat ze op de Müllerpier weer verder gaan, dat had ik nog niet eerder vernomen. Een project op de kop staat op stapel. Wat ook anders was, dat waren de bezoekers. Véél meer dan vorig jaar.
Het was inderdaad druk. En overal het verhaal dat eigenlijk bijna alles al verkocht was, zoals ook bij de Markthal, bij de Leonidas kavels, De Weg naar Kralingen, Nieuw Crooswijk waar een veelvoud aan mensen is voor het aantal te bouwen woningen. Het ging hier eigen over toeristen, maar de nieuwe aantrekkingskracht voor toeristen lijkt ook door te slaan naar de woningmarkt.
Er was weinig echt nieuws inderdaad. Enige wat ik kon vinden waren geheel nieuwe plannen voor het Hefkwartier, en wat nieuwe achtergrondinformatie over Coolhaven.
Inderdaad, bijna alles was al vergeven terwijl bij enkele van die projecten nog niet eens een dixy is neergezet, laat staan dat ze iets aan het doen zijn. Het aantal 50/60+ dat er rondliep én zich inschreef vond ik ook opmerkelijk. Het wordt tijd voor een serie nieuwe torens 😉
Serieus? Wat gaan ze daar bouwen? Eindelijk dat stuk gras dat nu gebruikt wordt voor tuinbouw?
Hoi @Ed hoe zeker is dat van die Fase II Fenixlofts en de start van de ECC? Kan er nergens iets over vinden.
@Mark. Voor wat betreft The View (ECC) zie bv http://www.nieuws.top010.nl/the-view-european-china-center-rotterdam. De fundering + garage ligt er al dus ze hebben ongeveer 1,5 á 2 jaar nodig om het vanaf het maaiveld op te bouwen. In mei willen ze gaan werven voor de verkoop. Ik heb geen idee of exact hetzelfde ontwerp wordt gehandhaafd maar dat zien we wel. Fase II Fenixlofts was een kwestie van doorvragen daar ter plekke op de beurs. Zodra Fase I echt loopt (na de bouwvak 2015 willen ze echt starten) pakken ze het ontwerp voor Fase II op.
Hoi daan, is het ook zo’n lekker weer daar in Amsterdam? Inderdaad, over 20 jaar gaat de bevolkingsaanwas pas afnemen. In Amsterdam is dat over 5 jaar al het geval zoals ze zelf hebben geconstateerd. En er is hier in Rotterdam allesbehalve een overaanbod. Dat ontstaat pas na 2035.
Nesselande is van alle steden het meest failliet Daan. Daar vreten de koeien nu het duurste gras van de hele wereld.
Een vriend van mij die voor z’n baan naar Amsterdam moest verhuizen (gelukkig huur) lacht zich wezenloos om deze discussie. En hij is het hardgrondig met je oneens. Zijn stelling: als je nu (2015-2020) als dertiger een huis koopt in Amsterdam sleep je straks tot je graf een schuld met je mee. Na 2020 is het grotendeels voorbij met het bouwen in 020 en daarna gaat het rap bergafwaarts. Geen nieuwe aanwas betekent vergrijzing en verloedering. De werkelijk krankzinnig hoge prijzen in vergelijking met 010 zijn dan niet meer te handhaven. Hij kwam zelf met enkele voorbeelden die nu op Funda staan. Voor een ieder die dit leest….vergelijk en huiver.
Rotterdam-Centrum vlak bij het Westerpaviljoen en Museumpark
Vraagprijs € 599.000. Bekijk de foto’s maar eens, ongelooflijk. 300 m2 woongenot in pand met Jugendstil elementen.
http://www.funda.nl/koop/rotterdam/huis-48613664-mathenesserlaan-211/
Amsterdam Oud-Zuid.
Vraagprijs € 600.000. Krijg je één etage. 100 m2 opgeleukt met een groothoeklens.
http://www.funda.nl/koop/amsterdam/appartement-48382428-johannes-verhulststraat-24-i/
Rotterdam-Middelland
Vraagprijs € 259.000. Leuk pand voor een gezin van 4 personen. 150 m2. Leuke buurt met gezamenlijke speelplaats voor kinderen.
http://www.funda.nl/koop/rotterdam/appartement-48089948-claes-de-vrieselaan-66-a-ii/
Amsterdam Indische buurt
Vraagprijs € 250.000. 70 m2. Donker, gas betonnen wandjes. Bij ons verhuren ze dit soort woningen, zonder gekheid, aan bijstandsmoeders.
http://www.funda.nl/koop/amsterdam/appartement-48307256-bankastraat-2-a/