Studenten van de Erasmus Universiteit kwamen in opstand tegen het rendementsdenken op de universiteit. Een nogal potsierlijk protest. Juist hier in Rotterdam heeft wetenschap altijd al nuttig moeten zijn.
Het broeit aan de Nederlandse universiteiten. Begin februari bezet een groep studenten een gebouw van de Universiteit van Amsterdam. Aanleiding zijn de dreigende bezuinigingen op de faculteit van Geesteswetenschappen aldaar. In de weken daarna breidt het protest zich uit naar andere universiteitssteden.
In maart voegen studenten van de Erasmus Universiteit zich ook in het koor. In de hal van het Theil-gebouw op campus Woudestein hangen ze een groot spandoek met de tekst “Pleurt op toch met je rendementsdenken”. Daarmee protesteren ze tegen een onderwijs- en wetenschapspraktijk die het klassieke Bildungsideaal overboord heeft gegooid en zich sindsdien vooral laat leiden door het streven naar economisch of maatschappelijk nut.
Al 7 reacties — discussieer mee!
zou je aub kunnen onderbouwen dat een goedbezochte universitaire studie tussen de 10k en 13k per jaar kost? Het is nogal populair om zoiets te roepen, terwijl er – in mijn ogen – geen enkele onderbouwing van bestaat. Sinds een aantal jaren mogen universiteiten voor zogeheten ’tweede studies’ een ‘kostendekkend collegegeld’ vragen. Een club (de Stichting Collectieve Actie Universiteiten (ja dat klinkt lekker ouderwets he, weet je wat, roep dat ze marksisties zijn, doet het ook goed in de media)) heeft geprobeerd om de kostprijzen van die studies boven tafel te krijgen (http://www.stcau.nl/wordpress/?page_id=33).
Zeker bij een goedbezochte studie als pakweg psychologie of rechten, durf ik de stelling wel aan dat de kosten van die studie nauwelijks boven de eigen bijdrage van studenten (overigens dit collegejaar € 1906, volgend jaar € 1951, die € 1500 die je noemt waren we zelfs toen ik nog studeerde, al voorbijgestreefd) uitstijgen. Kan ik dat onderbouwen? Nope, maar als ik 300 man 6 uur per week in één collegezaal zet, en 6 uur per week in werkgroepen van 20 man per stuk (die ik door ouderejaars-studenten laat begeleiden), ik doe dat 34 weken per jaar en vraag daar iets minder dan zes ton voor, zou ik best eens uit kunnen komen.
Over het artikel zelf: geschiedenis is tof, geschiedenis van onderwijsinstellingen is nog toffer. Maar enige duiding, een blik op de toekomst en een aanzet tot een mening, en ik had hier helemaal dansend op de stoel gestaan.
Treffende analyse. Rendementsdenken moet blijven, zelfs met alle uitwassen van dien. Hierdoor is haven Rotterdam groot geworden. Laat basisdemocratie maar aan Amsterdam over.
Wat beide heren historici lijken te zijn vergeten is dat de interfaculteit Wijsbegeerte voorwaarde was voor het stichten van de Erasmus Universiteit in the first place. De Faculteit der Wijsbegeerte bestaat dus als sinds veertig jaar bij gratie van maatpakfinanciering. Dat Rotterdam een stad van aanpakken is, wat de hoofdlijn dit artikel lijkt te zijn weten we op deze faculteit ook. Daarom presenteren Rotterdamse studenten morgen om 16.00 in datzelfde Theil gebouw op Woudestein een begroting die voldoet aan de door het College van Bestuur gestelde bezuinigingseis.
Tot slot lijkt het me goed om te benadrukken dat Rotterdam niet volledig gedomineerd wordt door meetbaar succes, om met Lucebert te spreken:
Alles van waarde is weerloos
https://www.facebook.com/events/740454986066992/
Dus dat de EUR historisch gezien doortrokken is van rendementsdenken, wil zeggen dat het protest dat Rotterdamse studenten anno 2015 voeren potsierlijk is? En de Rotterdamse filosofie en sociologie studenten die dergelijke initiatieven van de grond proberen te krijgen, zijn, omdat ze nu eenmaal aan de EUR studeren, automatisch gedetermineerd door dat rendementsdenken van hun alma mater? Niet meer in staat tot enige zinvolle kritische reflectie op dat wat gaande is?
Dat rendementsdenken gejammer in casu de voornemens van de uva is echt overtrokken.
De uva gaat slechts de kleine talen Scandinavische en Slavische talen bundelen. Nadat ze in een eerdere fase Roemeens, Fins en Hebreeuws als zelfstandige studie hebben afgeschaft. Reden! Er kwam, en terecht, geen hond af op die studies. Een logische gevolg van het spel van vraag en aanbod lijkt mij. Als er al sprake is van rendementsdenken dan moet deze denkwijze vooral gezocht worden aan de vraagzijde. Geen weldenkende student die nog aan deze studies wil beginnen.
Een goedbezochte universitaire studie kost tussen de 10 a 13 K per jaar daarvan wordt gem 1,5 K per jaar aan college geld betaald. Een studie waarbij de zalen voor een kwart zijn gevuld instandhouden betekend dat de maatschappelijke kosten per leerling drastisch omhoog gaan. Deze kosten worden immers niet direct verhaald op de studerende zelf. Ik denk ook dat de demonstrerende universitaire docent in het maagdenhuis niet bereid is zijn loon te verlagen naar rato van de bezettingsgraad.
Tot slot blijft Het aanbod van maatschappelijk relevante studies is en blijft dus vele male groter dan niet relevante studies. Keuze zat! En als je dan zo nodig een taal wil leren van een land waar iedereen goed Engels spreekt. Dan kan je er altijd voor kiezen om daar te gaan studeren of de studie drang even uit te stellen totdat je een leuke baan hebt en jezelf het kan permiteren om naast je werk er een leuke hobby op na te houden.
Ik onderschrijf deze kritische kanttekeningen van harte.
Ook zou ik willen toevoegen dat in ieder geval het gedeelte van het studentenprotest aan de faculteit Wijsbegeerte een heel concrete agenda heeft, als reactie op concrete ontwikkelingen. Op handen zijnde maatregelen wekken zorgen over de toekomstige academische onafhankelijkheid en kwaliteit van het onderwijs. Ik vind het weinig gepast zulke zorgen af te serveren als gebrek aan historisch besef.
Rendementsdenken heeft de faculteit overigens altijd relatief weinig beheerst vanwege de maatpakfinanciering (ons budget is niet afhankelijk van instroom en rendement).
Leve het rendementsdenken. Filosofie is te belangrijk om aan filosofen over te laten.