De Gouden Eeuw van grote, spraakmakende Rotterdamse plannen die met ruggensteun van Den Haag tot stand kwamen, is voorbij, constateert Peter van Heemst. Is Rotterdam het lobbyen verleerd?
“Goed lobbyen, lukt onze stad alleen als de liefde van twee kanten komt. Dat hebben we nu wel goed uitgepraat. Dus geef elkaar een hand. En zand erover, heren.” Burgemeester Aboutaleb keek tevreden hoe de wethouder en het Tweede Kamerlid elkaar de hand schudden. Het ging niet van harte, maar de vrede leek weer te zijn gesloten. Bewust had hij veel nadruk gelegd op “onze”.
Of het zo is gegaan, dat weet ik niet. Wat ik vermoed, is dat de burgemeester niet lijdzaam heeft toegekeken hoe het contact tussen D66-wethouder Pex Langenberg en PvdA-Tweede Kamerlid Duco Hoogland een paar weken terug volledig ontspoorde. Hoogland had in de lokale krant, het Rotterdams Dagblad, de wethouder de oren gewassen. De aanleiding was en bleef vaag, maar kennelijk was er een stevige rekening te vereffenen. Langenberg had bij de Tweede Kamer gelobbyd voor steun, zeg maar gewoon geld, om de derde stadsbrug te kunnen gaan bouwen. En dat had hij ronduit klungelig aangepakt. “Wie in Den Haag aanklopt, moet zijn huiswerk op orde hebben. Dat is een gouden regel”, legde de volksvertegenwoordiger enigszins parmantig uit aan verslaggever Mark Hoogstad.
Na deze kritiek, hoe voorspelbaar, kon een weerwoord van de wethouder niet uit blijven. Dus ook hij kreeg een halve pagina plus foto. “Ja, ik heb Hoogland direct na dat interview gebeld en nee, dat was geen aangenaam gesprek. Dit was een persoonlijke aanval.” De rapen waren dus gaar. En voor de burgemeester was er werk aan de winkel.
“Veel van wat Rotterdam in Den Haag aanraakte, leek in goud te veranderen”
Succesvol lobbyen lijkt ver achter ons te liggen. Rotterdam vist regelmatig achter het net. Steun van kabinet en Kamer voor grote of spraakmakende Rotterdamse ideeën is ver te zoeken. Het tij lijkt vooral de laatste twee, drie jaar te zijn gekeerd. In de jaren negentig en de eerste tien jaar van deze eeuw liep de lobbylocomotief op rolletjes. De landelijke politiek steunde de aanleg van de Tweede Maasvlakte en van de Betuwelijn. De Tweede Kamer stemde in met de Rotterdamwet, in deze stad bedacht en met zoveel verve in de Haagse politiek aan de man en vrouw gebracht dat niet alleen de coalitie maar ook een groot deel van de oppositie voor stemde. Als klapstuk noem ik nog de succesvolle strijd om voor Rotterdam- Zuid een Nationaal Herstelprogramma voor elkaar te krijgen. Veel van wat Rotterdam, burgemeester en wethouders voorop, in Den Haag aanraakte leek in goud te veranderen.
Die Gouden Eeuw is voorbij. Af en toe is er een succesje. Zeker. Ik noem het afwenden van de sluiting van de Marinierskazerne. Aboutaleb is er weken, ja maanden, voor in de weer geweest om dat onzalige plan van VVD-minister Hennis van tafel te krijgen. Dat succes mag hij op zijn conto schrijven. Met dank ook aan de gemeenteraad die achteraf veel geld heeft uitgetrokken om het reddingsplan dat de burgemeester had bedacht, waar te kunnen maken.
“De derde stadsbrug lijkt op niet veel enthousiasme, laat staan euro’s te kunnen rekenen”
Verder is het knudde met een rietje. Wethouder Hugo de Jonge kwam met het geruchtmakende voorstel om gedwongen anticonceptie op te leggen aan vrouwen waarvan is aangetoond dat ze absoluut niet in staat zijn een baby veilig op te voeden. Zelfs zijn eigen Tweede Kamerfractie schoot het ideetje af voor hij het op papier had kunnen zetten. Aan een herkansing wordt gewerkt, maar Rotterdam staat voorlopig met 2-0 achter.
Het plan om de World Expo in 2025 naar Rotterdam te halen, strandde na kritische rekensommen van de ambtelijke topadviseurs van de minister van Economische Zaken. De minister zei “Njet” en waar nog even hoop opflakkerde dat een Kamermeerderheid hem op andere gedachten zou brengen, bleek alras dat het ook daar een gelopen race was.
De derde stadsbrug lijkt voorlopig in Den Haag ook niet op veel enthousiasme, laat staan euro’s, te kunnen rekenen en de lijst van flops zou ik makkelijk nog een stuk langer kunnen maken.
Succesvol lobbyen is een vak apart. En Rotterdam lijkt het te hebben verleerd. Hoe dat weer beter kan, zou de burgemeester snel met de wethouders moeten herontdekken. Anders dreigt ook de volgende kabinetsperiode, 2017- 2021, voor onze stad verloren tijd te worden.
Interessante bijdrage van Van Heemst. Ik vraag mij af of nog een rol speelt dat op dit moment geen van de partijen aan de Coolsingel vertegenwoordigt is in het kabinet. Volgens mij is het een pre voor toegang tot een coalitiepartij, dat een of meerdere partijen ook op het Stadhuis aan de macht is. Nu zitten zowel VVD als PvdA in de oppositie in Rotterdam…
Verder kun je met een lobby een hoop doen, maar een slecht plan krijgt geen steun, al zet je nog zoveel lobby kracht in. Kan het zo zijn dat het plan voor derde stadsbrug en verplichte anti-conceptie gewoon slechte plannen zijn?? Openlijke ruzie is wel pikant…
Over de lobby van de tweede maasvlakte kan ook meer gezegd worden. Zo was die lobby er een van lange adem, lees het proefschrift van Dirk Koppenol, Lobby for Land. Wethouder Van den Muijsenberg (VVD) noemde ooit de 2e maasvlakte hard nodig, omdat het havenbedrijf 13 bedrijven onvoldoende ruimte kon bieden. Dat was begin jaren negentig. Draagvlak in de gemeenteraad, bij bewoners, bij het kabinet ontbrak toen. “Rotterdam” had net de Betuwelijn gekregen en moest even een toontje lager zingen. Pas na een nut en noodzaakdiscussie, steun vanuit de natuur- en milieubeweging en positieve kosten- en batenanalyse (inhoudelijke argumenten + draagvlak) was er ruim tien jaar later wel voldoende steun mainport en natuurontwikkeilng en een meerderheid van het parlement.
Waardevolle reactie dit. Coalitiesamenstelling zal zeker een rol spelen. Maar moet in mijn ogen niet overdreven worden. Ook de mate van budgettaire ruimte kan invloed hebben. In tojden van krapte krijgt de stad per definitie minder voor elkaar dan wanneer het rijk wat ruimer bij kas zit. En -laatste punt- de breedte van een lobby telt ook. Als de vier grote steden iets vtagen is dat vaak kansrijker dan wanneer een stad iets bepleit
Beste Peter, even een funny question. Wat nu te denken van de lobby van Duco Hoogland voor een Cultuurhuis op Zuid?
http://www.rijnmond.nl/nieuws/150360/Onderzoek-naar-groot-cultuurhuis-Rotterdam-Zuid
Dat is een hele funny question Kees.
Leent zich voor een hele funny vervolg column. Maar ik ben er wel helemaal voor. En dan ontworpen door Francine Houben. Met veel leer- en lesruimtes voor kinderen en leerlingen van Zuid. En mix van educatie, cultuur en ontspanning. Incl. Een muziekmuseum
Het plan is duidelijk nog niet uitgekristalliseerd, zullen we maar zeggen. “Wie in Den Haag aanklopt, moet zijn huiswerk op orde hebben. Dat is een gouden regel”. LOL.
Maar goed, ik ben blij met elke poging om Zuid aan te sluiten op het culturele elektriciteitsnet. Dat is terecht ook een doelstelling van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ).
Het is me overigens onduidelijk of we het hier nu hebben over het door Aboutaleb zo gewenste Kenniscentrum Migratie of over een apart cultureel instituut. In het AD van afgelopen zaterdag staat weer een interview met Marco Pastors die het Kenniscentrum Migratie omarmt. So I am a bit lost here.
Aangezien iedereen op Zuid dankzij Lodewijk Pincoffs – die de havens op Zuid liet aanleggen, waardoor de stad uitbreidde naar de Linker Maasoever – een (vergeten) migratiegeschiedenis heeft, kán het samengaan, maar dan moet het plan echt goed zijn.
We moeten wel voorkomen dat er een nieuw groot politiek correct bolwerk op Zuid ontstaat. Liever gaat het de vlag dragen van ‘Mutual Enlightenment’ – Wederzijdse Verlichting. Ofte wel Verbinding, als je dat modewoord wilt gebruiken. Deze stad heeft natuurlijke empathie tussen de verschillende culturen nodig, geen opgelegde. Dus graag wat frisse, losse geesten in het bestuur, mocht het zo ver komen.
Enfin, we zullen de uitslag van het Kameronderzoek afwachten.
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.