Minicollege: Hoeveel ambtenaren heeft Rotterdam nodig?

In de afgelopen jaren is het aantal ambtenaren met 2500 verminderd. Wat blijkt: dat heeft aan de dienstverlening niets afgedaan. Jos Blank, hoogleraar productiviteit in de publieke sector, legt uit waarom personeelskosten geen goede graadmeter zijn voor een efficiënte ambtelijke organisatie.

De economische, demografische en infrastructurele verschillen tussen Nederlandse gemeenten zijn groot, dus hebben zij fors uiteenlopende budgetverdelingen. Zo heeft de gemeente Rotterdam meer mensen nodig die zich bezighouden met sociale minima dan de gemeente Wassenaar. De vraag hoeveel ambtenaren er minimaal nodig zijn om een stad goed te besturen is volgens Jos Blank dan ook niet te beantwoorden. Personeelskosten zijn geen goede graadmeter voor efficiëntie.
Omdat de kwaliteit van de dienstverlening voorop zou moeten staan is het onterecht dat deze koppeling wel vaak wordt gemaakt. Dat zou namelijk betekenen dat financiële tekorten simpelweg kunnen worden opgelost door personeel te ontslaan. Het takenpakket is echter voor iedere gemeente anders, met verschillen in benodigd aantal ambtenaren tot gevolg.
Bij gemeenten en het Rijk is flink gesnoeid in het personeelsbestand, maar door externe inhuur van personeel en uitbesteding van kosten komen deze ‘ambtenaren’ via de achterdeur weer net zo hard binnen. Is dat wel zo doeltreffend? “Uit onze onderzoeken blijkt dat je per gemeente moet beoordelen hoe efficiënt ze werken. Op het ene vlak kan de ene gemeente het beter doen dan de andere.”, aldus Blank. “Dus ik zeg: praat over geld en niet over mensen.”