In deze columnserie deelt Michelle-Aimée maandelijks verhalen vanuit haar werk als straatarts. Dit keer bespreekt ze ons lijden.
Peuters lijden onder hun egoïstische drift, pubers onder de onzekere zoektocht naar zichzelf, dertigers onder alle keuzes die zij denken te moeten maken, en midlifers onder alle mogelijkheden die zij als dertiger hebben laten varen. Maar lijden in ons laatste stukje leven lijkt niet meer te mogen bestaan. Liever is er een zelfmoordpil bij een voltooid leven of wordt euthanasie laagdrempeliger. Waarom lijkt het alsof wij steeds minder kunnen lijden?
Ze is eind tachtig en dement. Al langere tijd geeft ze signalen dat ze niet goed in haar vel zit. Ze is mager en heeft een scherp, fel gezicht. Ze snauwt naar medebewoners. Haar dochters willen dat ik euthanasie bij haar toepas maar snappen ook dat het daarvoor nu te laat is. Zij lijden onder haar. Afgesproken wordt niet meer in te grijpen wanneer iets gebeurt dat haar een natuurlijk overlijden bezorgt. Ze krijgt longontsteking.
Om haar kortademigheid tegen te gaan, geef ik morfine. Aan het einde van de dag word ik in paniek gebeld. Ze is onrustig en ik moet haar in slaap maken. Wanneer ik aan haar bed sta, zie ik geen onrustige vrouw. Ik vraag de dochters waar de onrust uit bestaat. Het blijkt dat zij haar niet kunnen aanhoren. De luidruchtige ademhaling, die soms stopt en dan heftiger terug komt, geeft hen een naar gevoel. Ze zijn bang zijn dat ze stikt. Ik leg uit dat bijna iedereen in de laatste levensuren zo’n ademhaling krijgt. Het is een gevolg van ophoping van vocht en slijm in de grotere luchtwegen, dat zij niet meer kan wegslikken of -hoesten. Zelf heeft zij hier geen last van. Haar dochters nemen geen genoegen met mijn uitleg. Ze weten zeker dat hun moeder wel last heeft en herhalen hun verzoek dat ik haar in slaap maak, omdat dit zo ‘hoort’. Eigenlijk vragen ze me een oplossing te bieden voor hún lijden.
Ik start met een middel om het geluid enigszins tegen te gaan. In een terminale fase is dit de standaardprocedure en een rechtstreeks gevolg van mensen die deze geluiden onprettig vinden. Bekend is dat dit middel bijwerkingen heeft, waaronder een patiënt kan lijden. Dit in tegenstelling tot de luide ademhaling zelf. Maar we laten het zo, want de familie vindt het prettig.
Misschien is het gebrek aan durven lijden een verstrekkend gevolg van doorgeslagen medicalisering van onze maatschappij. Een normaal levensproces is opeens een probleem waar een pil tegen moet zijn. Tegelijk krijgen mensen steeds meer te zeggen over de behandelingen die zij aangaan. Gewapend door internet en patiëntenverenigingen willen of durven patiënten minder te luisteren naar de huisarts die hen begeleidt. Hij wordt eerder gezien als een marionet met een pillendoos.
Al 3 reacties — discussieer mee!
Wat een enorm mooi en triest stuk. Dank je wel voor het schrijven.
Mooi en goed stuk Michelle!
u schrijft fantastisch realistisch leerzaam
Ben diep onder de indruk
Dank hier voor!