Op 19 februari 2019 bezocht onze koning de Mathenesserweg. De Volkskrant schreef naar aanleiding daarvan met enig gevoel voor dramatiek: “Tot een paar jaar terug vlogen hier zo dikwijls kogels rond dat ouders hun kinderen binnen hielden, en inwoners vaak ook wegdoken voor elkaar. Kalasjnikovs op eettafels, auto’s met Belgische en Franse kentekens die werden volgeladen met harddrugs”.
Nee, de Mathenesserweg is geen doorsneestraat. Van de Mathenesserbrug tot aan het Marconiplein in Rotterdam-West vind je alle uitersten: van nachtclub tot advocatenkantoor; van hippe koffietent tot doorsnee shoarmazaak; van bakfiets voor de huisarts tot politielint voor de opgerolde wietplantage en van studentenhuis tot het seniorenstel dat er al meer dan 60 jaar woont. Het is de maatschappij in het klein. Rotterdamser krijg je het niet. En net als heel Rotterdam is de Mathenesserweg volop in ontwikkeling.
Daarom was Willem-Alexander er om het met eigen ogen te zien. De Volkskrantjournalist hield misschien van literaire overdrijving, maar erg ver ernaast zat de journalist niet. Vanuit het besef van wederkerige afhankelijkheid werken de bewoners, verenigd in de Bewoners Organisatie Mathenesserweg (BOM) al jarenlang samen met ondernemers, de politie, handhaving en de onvermoeibare stadsmarinier Daniëlle van den Heuvel. Om de straat de goede kant op te duwen. De afgelopen drie jaar zijn er door deze inzet zeven dubieuze stichtingen, vier belhuizen en acht obscure horecabedrijven verdwenen. En er zijn 28 panden tot woningen getransformeerd. Resultaten om trots op te zijn. We zijn op de goede weg!
Door deze inzet zijn zeven dubieuze stichtingen, vier belhuizen en acht obscure horecabedrijven verdwenen
De Wijkontwikkelingsmaatschappij Mathenesserkwartier (WOM) heeft hier ook een grote rol in gespeeld. Hun doel was nobel: het aankopen, verbeteren en exploiteren van de woningen zodat de leefbaarheid van de straat vergroot wordt.[1] Door het grootschalig opkopen van de huizen zou de renovatie en het onderhoud efficiënter kunnen. Zo zou naast een maatschappelijk rendement ook een keurig financieel rendement behaald worden. De ontwikkelingsmaatschappij bestond uit woningcorporaties Woonbron-Maasoever, Com.wonen en aannemingsbedrijf Gebr. Verschoor, die elk een half miljoen euro investeerden. Ook leenden zij gezamenlijk nog zes miljoen van de bank en ontvingen subsidie van de gemeente Rotterdam. Omdat de WOM altijd bedoeld was als tijdelijk verhikel – na het opknappen moet er immers gecasht worden – is de verkoop van de woningen inmiddels in gang gezet.
Helaas zien wij een paradoxale ontwikkeling ontstaan: door de verbetering van de Mathenesserweg zijn de panden die de markt opkomen geliefde objecten voor beleggers. En het zijn de beleggers die de woningen verkameren, ofwel: ze opsplitsen in apart verhuurbare kamers om zo hoog mogelijke huuropbrengsten te genereren. Wij geloven dat een leefbare straat een straat met diversiteit is. Een gezonde mix van sociale huur, gezinnen met eigen woningen, expats, studenten en anderszins.
Als bewoners van de Mathenesserweg maken wij ons daarom zorgen om deze verkoop aan beleggers. Zij hebben namelijk niet het belang van de straat maar het belang van hun aandeelhouders in het vizier. We gaan juist nét de goede kant op met onze mooie straat. En bewoners die kiezen voor de Mathenesserweg, die betrokken willen zijn, dragen hier aan bij. Door elk jaar mee te doen met de plantenbakactie bijvoorbeeld, zodat de hele straat wordt opgefleurd door groene bakken met rode geraniums. Het zijn ook deze bewoners die hun huizen goed onderhouden. En die een actieve bijdrage leveren aan het jaarlijkse Over de brug-festival met eigengemaakte lunches, huis- en straatrondleidingen en hun woning openstellen voor muziekoptredens. Er is niets mis met expats of studenten an sich. Maar wie ergens bij voorbaat tijdelijk woont, zal toch op een andere manier een band opbouwen met de straat en de buren.
Om die redenen hebben wij de WOM gevraagd voorwaarden te stellen bij de verkoop van hun woningen. Eigen-bewoning bijvoorbeeld. Maar ook aan de lokale politiek vragen wij om in te grijpen. Bijvoorbeeld zoals in Amsterdam: door een mix van maatregelen wordt verkamering tegengegaan. En Berlijn neemt nog drastischer maatregelen. Na de grootschalige verkoop aan beleggers zijn de huren schrikbarend gestegen, dus koopt Berlijn de woningen weer terug om ze tegen gezonde prijzen te verhuren.
Als bewoners zien we graag dat de goede ontwikkeling die de straat heeft ingezet, door gaat
Kortom, als bewoners zien we graag dat de goede ontwikkeling die de straat heeft ingezet, door gaat. Het verkopen van de woningen en appartementen aan beleggers werkt hierin contraproductief. Wij geloven als bewoners en ondernemers in onze straat. We nemen verantwoordelijkheid voor de straat en ontplooien mooie initiatieven. Wij hopen dat de politiek, de politie en handhavers, de stadsmarinier en de WOM de juiste keuzes maken, in samenspraak met ons. Keuzes die er op gericht zijn dat de koper zelf ook de woning gaat bewonen, zoals een vergunningsplicht voor verhuur. Of nog liever: een verbod op verhuur, dus bewoningsplicht. Een andere drempel tegen huisjesmelkers en beleggers is het bestempelen van woonfraude als economisch delict. Met dit soort maatregelen is de Mathenesserweg het beste gediend.
Ook de Koning zag bij zijn bezoek aan de Mathenesserweg al hoe de sleutel voor succes van de straat, ligt in deze samenwerking. Hij sprak: “Waar de burgemeester, samen met de driehoek, naar de wijk toegaat en de problemen bespreekt en ook de wijk zelf verantwoordelijk houdt voor de aanpak ervan. Het is een wisselwerking, beide kanten op.” Laten we daar naar handelen, het momentum is daar!
Nadat de wafel winkels en fietsverhuur ook in mijn voormalige achterstandswijk Bos en Lommer hun intrede hadden gedaan, heb ik Amsterdam verruild voor Rotterdam. Ik ben het dan ook helemaal eens met dit heldere betoog.
Als (particulier!) aanstaand koper van één van de woningen in dit project van WOM is enig schuldgevoel mij – nieuwkomer in de wijk – niet vreemd. In het koopcontract is echter wel degelijk een bewoningsplicht opgenomen.
Het inspirerende verhaal van Laurens de Vrijer en zijn (en mijn) medebewoners en -ondernemers doet mij echter geloven dat ik ook zónder deze bewoningsplicht betrokken wil zijn en wil bijdragen aan de Mathenesserbuurt.
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.