Ik neem jullie mee naar 2016, waar zo’n 200 anti-zwarte-piet-demonstranten op hun weg naar Maassluis, in Rotterdam strandden.1 De demonstranten besloten in Rotterdam dan maar hun statement te maken. De politie verbood dit, ze moesten in groepjes van zes naar de plek van demonstratie. Om de vijf minuten mocht er een groepje de stad in. Dit bleek een tactiek: groepje na groepje werd ingesloten door hun politiebegeleiding.
Later hoorden ze dat burgemeester Aboutaleb een noodbevel2 had uitgezet tegen de demonstraties. Arrestantenbusjes kwamen aangereden. Demonstranten werden bruut de busjes ingeduwd. Met een traumatische herinnering gingen ze naar huis. Geen van de demonstranten heeft ooit het Willemsplein, de aangewezen demonstratieplek, bereikt. Het noodbevel werd later onwettig verklaard.
In 2018 doet een groep van ongeveer 100 demonstranten een poging tot een anti-zwarte-piet-demonstratie. Dit lukt grotendeels: de politie wil ze in een omheind vak onderaan de Erasmusbrug zetten, waar ze weinig tot niet te zien zijn. De demonstranten weigeren, wat later hun redding blijkt. Op de terugweg, aan het eind van de demonstratie, worden ze belaagd door een paar pro-piet-hooligans die rotjes in de groep gooien.
Wie weet wat er gebeurd was als die rotjes waren gegooid terwijl de demonstranten in een omhekt gebied stonden. Gelukkig bleef de schade veroorzaakt door de hooligans beperkt. Maar de politie sloeg in de chaos zonder onderscheid te maken om zich heen, terwijl ze er in zekere zin was om de demonstranten te beschermen. Een meisje op krukken wordt neergeslagen, een jongen krijgt een open lip, en Elvin Rigters van Kick Out Zwarte Piet gaat de bak in.
Twee jaar later, na keer op keer traumatische demonstraties die – vooral door de gemeente – uit de hand lopen, ziet Aboutaleb weer reden om het demonstratierecht in te perken. Hij liet dinsdag weten dat de geplande solidariteitsdemonstratie tegen anti-zwart geweld op woensdag 3 juni op het Schouwburgplein niet door kon gaan, als er meer dan tachtig mensen zouden komen. Dit nadat maandag niet de verwachte paar honderd, maar duizenden demonstranten op de Amsterdamse Dam bijeenkwamen om hun solidariteit met de demonstraties in de VS te tonen.
Begrijp ons niet verkeerd: de organisatie3 van de demonstratie die vandaag in Rotterdam plaatsvindt heeft heel lang nagedacht over hoe we de coronamaatregelen zoveel mogelijk kunnen respecteren. Wij hebben zelf allemaal tantes, ooms, oma’s, opa’s, vrienden, en zelfs mensen in de organisatie die in de risicogroep vallen, en dus niet aanwezig kunnen zijn. Ook wij willen geen gevaar vormen en alle demonstranten in Rotterdam een veilige plek bieden om hun frustratie, boosheid en gevoelens te uiten. Inmiddels is de demonstratie verplaatst naar de voet van de Erasmusbrug, waar meer ruimte is om afstand te houden.
De demonstratie van vandaag komt – net als de demonstraties in de Verenigde Staten – met een lang verleden aan oud zeer. Een verleden waarin de burgemeester en de gemeente alle demonstraties tegen racisme niet zien als een uiting van de veelkleurigheid van onze stad, maar als een bedreiging. Maar met de overvolle stranden, vollopende restaurantjes, en drukke kades vraag ik aan Aboutaleb en alle Rotterdammers: krijgen wij dezelfde behandeling als alle winkels, ondernemers en terrassen? Waar menig dronken man de anderhalve meter aan de laars lapt? Waar niemand een mondkapje draagt? Of wordt er weer een hogere standaard aan mensen van kleur gesteld?
- De demonstranten kwamen met bussen en waren via Rotterdam op weg naar de landelijke intocht in Maassluis. ↩︎
- Het noodbevel (artikel 175 Gemeentewet) kan worden ingezet als sprake is van oproer, wanordelijkheden, rampen of zware ongevallen of de vrees daartoe bestaat. Het wetsartikel bepaalt dat de burgemeester bevoegd is alle bevelen te geven die hij nodig acht ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar. Deze maatregel mag worden toegepast wanneer het gaat om een bepaald aantal personen of organisaties. Gaat het om een onbepaald aantal personen (“een ieder”), dan is een noodverordening het geschikte middel (artikel 176 Gemeentewet).
De maatregelen mogen niet verder strekken dan strikt noodzakelijk is (proportionaliteit) en minder ingrijpende bevoegdheden tekortschieten (subsidiariteit). De inhoud van het noodbevel kan enkele grondrechten inperken, zoals de vrijheid van vergadering en betoging (artikel 9 Grondwet).
bron: https://www.burgemeesters.nl/bevoegdheden/noodbevel ↩︎
- Organisatoren zijn onder meer: Verbalism, SAY THEIR NAMES NL, Resist Their Reignbow, Concrete Blossom, Zwarte Piet is Racisme, Rutu_Ow1Ow. ↩︎
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.