Waarom heeft Rotterdam de slag tegen de georganiseerde misdaad al jaren geleden verloren? Even voor de goede orde: dat is niet mijn constatering. Het was de Rotterdamse recherche zelf die eind jaren tachtig tot een dergelijke conclusie kwam. Of, zoals we kunnen lezen in de kop van dit artikel uit Het Vrije Volk van 6 oktober 1988: “Rotterdamse recherche kan zware misdaad niet langer aan”. In de komende 10 minuten licht ik toe waarom de Rotterdamse recherche eind jaren tachtig tot deze toch wel sombere conclusie kwam.
Dit is een interview met prof. Cyrille Fijnaut in het Vrije Volk van 11 augustus 1988 waarin hij benadrukt dat het relevant is om eerst een goed beeld te krijgen van het fenomeen georganiseerde misdaad alvorens over de aanpak en de organisatie van de aanpak kan worden gesproken. In het artikel pleit Fijnaut in het bijzonder voor meer wetenschappelijk onderzoek naar georganiseerde misdaad in Nederland, maar in het bijzonder in Rotterdam.
En daar gaf Fijnaut als hoogleraar criminologie en strafrecht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Erasmus Universiteit Rotterdam ook gevolg aan. Eind jaren tachtig interviewde hij veertig door de wol geverfde Rotterdamse rechercheurs over hun ervaringen met misdaad en misdaadbestrijding in de stad. Daarnaast legde hij een indrukwekkend archief aan, bestaande uit kopieën van de jaarverslagen van de gemeentepolitie Rotterdam tussen 1967 en 1985 en gekopieerde nieuwsberichten uit het Vrije Volk en het Rotterdamse Nieuwsblad die over georganiseerde misdaad in Rotterdam in diezelfde periode verschenen.
Kortom: een indrukwekkende hoeveelheid empirisch materiaal over een fenomeen waar men toentertijd in Nederland nog weinig over wist. Helaas zou Fijnaut om verschillende redenen ongeveer dertig jaar weinig doen met het door hem verzamelde materiaal.
Eind 2019 kreeg ik een vriendelijk verzoek van Fijnaut of ik interesse had om samen met hem een boek te schrijven over de geschiedenis van de georganiseerde criminaliteit in Rotterdam. Het resultaat van deze prachtige reis door de tijd verscheen begin dit jaar in het boek De Recherche en de Zware Misdaad in Rotterdam 1966-1996.
In het vervolg zal ik gebruik maken van de inzichten uit ons boek om antwoord te geven op de vraag waarom Rotterdam de slag tegen de georganiseerde misdaad al jaren geleden verloren heeft. Ik beperk me daarbij tot enkele hoofdlijnen en eindig mijn verhaal eind jaren tachtig. Ik begin in 1966.
