Wij staan op de schouders van deze reuzen

Wat maakt de Tweebosbuurt de Tweebosbuurt? Weliswaar ben ik pas sinds 2018 woonachtig in de Tweebosbuurt, maar vorig jaar viel het antwoord op deze vraag voor mij als een puzzelstuk in elkaar toen ik het rapport over onze buurt gelezen had. Ik las in het onderzoeksrapport Het gezicht van de Tweebosbuurt dat mijn buurvrouw van verderop, mevrouw Pelger, de kinderen van haar Marokkaanse buren huiswerkhulp gaf. Mevrouw Pelger leerde haar buurvrouw haar eerste woorden Nederlands. Zij maakte een verschil in het leven van deze familie. Hopelijk wordt mevrouw Pelger voor hen net als meneer De Vries voor mij is geworden.

Telkens als ik dat rapport over onze buurt weer lees, dan krijg ik kippenvel. Het maakt mij weer mens. Het is een feel good story als je je down voelt.

Opvallend is dat er in onze buurt veel mensen zoals mevrouw Pelger wonen. Ik noem hier een Wim en An, Redouane, Aad, de heer Bijlsma, meneer Oulad Abdelah en zo kan ik nog vele namen noemen – en mijn welgemeende excuses voor de namen die ik niet genoemd heb. Ieder heeft zo z’n eigen drijfveren maar wel allen met het hart op de goede plaats. 

Zij hebben onze buurt gemaakt tot wat het vóór de sloopplannen was. Wij staan met z’n allen op de schouders van deze reuzen. Zij hebben de buurt leefbaar gehouden. Zij hebben de buurt gevormd. Zij hebben er een familie van gemaakt. Zij hebben mij net als meneer De Vries geleerd wat ‘iets voor een ander doen’ inhoudt. Maar ik zie het niet alleen als vrijwilligheid. Ik zie het ook als een morele plicht, onbedoeld door meneer De Vries opgelegd. Wat zou er in zijn hoofd omgegaan zijn, vraag ik mij nog steeds af. Wat is zijn drijfveer geweest? Hoe heeft hij dat zoveel jaar kunnen doen en met zoveel geduld? Ik zal er maar zelf achter zien te komen.

Nederland vindt een ander helpen vaak bijzonder. Zijn we nu met z’n allen zo ver afgegleden dat wij dit soort zaken bijzonder vinden? Tegenwoordig zijn we namelijk eerder geneigd om een zondebok aan te wijzen. Of te roepen: ‘het is je eigen schuld als je de taal niet spreekt’, ‘quid pro quo’, of: ‘als je mij niet belt of whatsappt −of welke actie dan ook tegenwoordig op social media gebruikelijk is− dan bel of whatsapp ik jou ook niet terug’.

Ik denk regelmatig aan vroeger. Toen was het helpen van een ander niet bijzonder. Zelf heb ik daar goede jeugdherinneringen aan overgehouden. Zo progressief als ik nu ben denk ik altijd nog steeds met veel nostalgie terug aan mijn kinderjaren. Was het nu maar zoals vroeger: gezonde sociale controle, veel minder eenzaamheid, veel meer behulpzaamheid en veel minder zelfredzaamheid dan wat tegenwoordig de klok slaat. Heb ik toch nog een beetje conservatisme in mij. 

Heel toevallig heeft bij mijn naturalisatie ruim 20 jaar geleden, de gemeentelijke ambtenaar mij gevraagd of ik mijn achternaam wilde veranderen. Echter mocht ik het niet in De Vries veranderen, zei de ambtenaar. Ik vond het toen te ver gaan, maar het zou wel de ultieme ode zijn geweest. Meneer De Vries, ik ben u niet vergeten. Ik heb u nooit kunnen bedanken. Daarom bij deze: bedankt voor alles wat u voor ons en voor anderen gedaan heeft.