We kunnen niet langer voor onze geschiedenis wegkijken

Lorenzo Elstak gaat in gesprek met Rotterdammers over het koloniale- en slavernijverleden. “Niet met een geheven of wijzende vinger, maar met een open hand.”

In opdracht van de gemeente voer ik op dit moment gesprekken met Rotterdammers over het koloniale- en slavernijverleden van de stad. Een klus waarmee niet iedereen het eens is dat ik hem heb aangenomen. Al vanaf het begin krijg ik telefoontjes en berichtjes uit mijn omgeving: ‘Lorenzo, laat jezelf niet als mascotte gebruiken!’ en ‘Waarom gaat een wit persoon vanuit de gemeente dit project – samen met jou – leiden? Dat is toch geen afspiegeling van Rotterdam?’

Ik begrijp deze punten en juist daarom voel ik nog sterker dat dit mijn rol is. Als ik als verbinder hier niet aan meedoe, wie gaat het dan doen? Ik wil de weg vrij maken en mijn kwetsbaarheid tonen. Ik wil zoveel mogelijk mensen het woord geven en met elkaar in gesprek laten gaan. Ons gedeelde verleden moet een gezamenlijke toekomst worden.

Om te onderzoeken hoe we het slavernijverleden een plek kunnen geven in de stad, start ik dialogen tussen verschillende Rotterdammers. Waarom moet slavernij herdacht worden? Waarom moet Keti Koti een nationale feestdag worden? Veel personen die ik hiervoor vraag, reageren eerst kritisch. ‘We hebben dit al zo vaak verteld en de gemeente heeft er nog nooit iets mee gedaan.’ Volgens mij is dit het moment.

De gesprekken voer ik samen met co-projectleider Ruud Raker; die witte man binnen de gemeente waar ik het eerder over had. Eigenlijk begint het dialoog al tussen ons. We zijn verschillend en moeten elkaar zien te vinden. Ja, het is soms ongemakkelijk. Wat hij ziet, zie ik niet en andersom. Als wij al niet met elkaar kunnen praten, heeft het hele project geen kans van slagen.

Een enorme eyeopener die ik had tijdens één van de gesprekken kwam van een dame die over healing begon. Ze sprak over het healen van het trauma dat we hebben meegekregen van onze ouders en voorouders. Het trauma dat doorsijpelt in de generaties voor je, waar tradities vandaan komen. Je wilt als zwart persoon je geschiedenis kennen, maar er is weinig over te vinden. Door meer over ons koloniale verleden te praten van zowel oostkant als van de westkant, kunnen we het trauma verwerken.