Als we de nieuwe wethouder Karremans mogen geloven is politiek hetzelfde als ondernemen

Het is een populair uitgangspunt dat momenteel door politiek Nederland waait: politici moeten hun mouwen opstropen, niet lullen maar poetsen en de ‘echte’ problemen oplossen. Zoals Mark Rutte zei: “Voor visie moet je naar de oogarts.” Onze burgemeester is van dezelfde school met de gevleugelde uitspraak “Ik doe niet aan politiek, ik heb een stad te managen”.

Hedendaagse politici zijn er niet om in een zaaltje met een overhemd en stropdas te vergaderen en een langetermijnplan voor de samenleving uiteen te zetten: ze komen, gewapend met gelikte zinnen en een vuist op tafel om onze problemen op te lossen. En dat is idealiter visieloos en apolitiek.

Nu ben ik geen ondernemer, maar als cyber security-adviseur die heel veel verschillende grote en kleine organisaties heeft gezien, specifiek om daar problemen op te lossen, kan ik het toch niet eens zijn met de visie van Karremans. In zijn visie vergelijkt hij het werk van wethouders met ondernemen en het managen van organisaties. Als ondernemer en organisatie heb je geen belang behalve je eigenbelang (overleven en winst maken) terwijl politiek uiteindelijk draait om het belang van iedereen, en het idealiter bijdraagt aan een beter leven voor de meest kwetsbare mensen.

Daar bovenop is het punt met (maatschappelijke) problemen dat ze niet uit het niets ontstaan of verdwijnen. Waarbij je in een organisatie nog redelijk straightforward interventies kan opzetten of een experiment kan veroorloven, is onze samenleving een delicaat netwerk waarbij een “oplossing” een domino-effect kan hebben waarmee burgers van de regen in de drup geholpen worden.

Het is makkelijk om lage vaccinatiegraden te wijten aan “domheid”, terwijl dit vaak ook de mensen zijn die weinig vertrouwen in de overheid en maatschappelijke instituties hebben. Het is populair om mensen die weinig te besteden hebben “lui” te noemen, terwijl de toeslagenaffaire laat zien hoe mensen tussen wal en schip kunnen vallen door institutioneel racisme en een overheid die weigert haar eigen burgers te vertrouwen.

Zonder visie kom je met oplossingen voor deze problemen die geen oplossingen zijn. Iemand die zich zorgen maakt over de betrouwbaarheid van coronavaccins haal je niet over met een prik zonder afspraak. Iemand die uitgeknepen wordt doordat de belastingdienst ze als fraudeur heeft aangemerkt ga je niet uit de armoede halen door ze te vertellen dat ze maar harder moeten werken.

Sterker nog: zelfs wat wij als problemen zien is politiek. Om in het domein van het wethouderschap van Karremans te blijven: je kan essays volschrijven over van wie de buitenruimte is, wat wij als toevoeging aan buurten vinden en wie we aanmerken als “hangjongeren” die “aangepakt” moeten worden. Voor Karremans zijn dat wellicht overbodige discussies.

Wat mij betreft zijn dat juist de discussies die we vaker moeten voeren in het stadhuis. Alle grootstedelijke problemen vereisen een aanpak die doordrenkt is van visie en het besef dat systematische problemen een structurele oplossing verdienen. Daar ligt juist een rol voor het Rotterdamse bestuur: juist zij hebben impact op de lange termijn van onze stad.

Zo hoop ik dat Karremans als onze gedoodverfde nieuwe wethouder toch twee tellen nadenkt over de problemen en de oplossingen die hij aandraagt. Omdat stiekem ook overal een visie onder zit: of je dakloze mensen kunt “handhaven” met een bedelverbod. Of de Finse structurele aanpak volgt waarbij alle dakloze mensen een huis aangeboden krijgen, omdat de achterliggende visie is dat iedereen een dak boven hun hoofd verdient.

Dat hij twee tellen nadenkt omdat we toenemend geweld onder jongeren kunnen aanpakken met preventief fouilleren en hogere straffen óf dat we uitzoeken waarom jongeren zo veel vaker een mes bij zich dragen en zorgen dat juist zij zich veiliger en weerbaarder gaan voelen in hun buurt. Problemen oplossen? Graag. Onze stad heeft er genoeg. Ik hoop dat onze nieuwe wethouder er een structurele en mensvriendelijke visie bij bedenkt.