Rijnie, het Lochnessmonster van de Rijnhaven, bestaat niet. Wat op gruizige beelden leek op een spartelende monstermeerval, de rug van een krokodil of een gemuteerd zeedierbeest, blijkt een hoop grind te zijn.
Het had zo mooi kunnen zijn. Rijnie had van de Rijnhaven, wat nu toch meer een doorreiswijk naar Zuid of Centrum is, een bestemming kunnen maken. De haven had een trekpleister kunnen worden, in plaats van de verzamelbak van fastfoodresten en frisdrankbekers die het nu is. Met speciaal aangelegde steigers en tochten op fluisterbootjes rond de haven bij zonsopgang, op zoek naar Rijnie. Rijnie’s rimpelingen in het water hadden een souvenirhit kunnen worden. City marketing had niet geweten wat ze overkwam. De pre-order op de Rijnie-tas van Susan Bijl was bij voorbaat al uitverkocht geweest. Helaas. De ontmaskering kwam te snel.
Misschien is Rotterdam er te nuchter voor, maar ik heb altijd gevonden dat de stad monsters en geesten mist. Wemelt het van de spook- en horrortours door andere grote steden, in Rotterdam is er welgeteld één student die in zijn avonduren hakkelend een horrortour aanbiedt. Het nadeel van het bombardement en de daaropvolgende stadsvernieuwing: alle spoken waren in één klap ook dakloos. Er was niets meer om in rond te spoken. En wat we hebben aan mystiek, wordt doodgezwegen.
Een van de bekendere stadsvernieuwers en architecten van Rotterdam, Willem Nicolaas Rose, die vanaf 1839 onder ander de Witte de Withstraat aanlegde en de singels eromheen voor schoon drinkwater, heeft een doodgezwegen geschiedenis, weet ik inmiddels. De man die een groot deel van onze stad de vorm en gezicht gaf zoals wij die kennen, was in zijn tijd namelijk ook een gevierd medium. Hij gaf seances met zijn zeven bevriende geesten van gene zijde, die alle vragen beantwoordde.
Deze geschiedenis is nauwelijks bekend, zo vertelde kunstenaar en onderzoeker Michiel Huijben dit weekend in zijn performance bij kunstinstituut Melly. Het wordt ook niet vermeld in Roses biografie. Huijben heeft uitvoerig onderzoek gedaan naar de geschiedenis van het pand en daarmee de stad die erom heen stond. Hij stuitte per toeval, via een oude briefwisseling, op Roses dubbelcarrière.
Ik liep naar buiten en keek met andere ogen naar de muren waar ik altijd aan voorbij was gelopen, naar de ornamenten aan de gevels, de breedte van de straten, de lengte van de stoepen. Hoeveel van deze plannen waren door de Rose-geesten ingegeven? Een felle wind stak op en ik rilde. Dat was een teken, besloot ik. Ik heb Rotterdam vaak een kille stad gevonden. Nu weet ik dat de spiritualiteit van deze stad in zijn stenen zit.
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.