Gemengde gevoelens

Het is inmiddels algemeen bekend dat wij in de Tweebosbuurt moeten plaatsmaken voor mensen die een dikkere portemonnee hebben, ook wel sociale stijgers genoemd. In Rotterdam is het woonbeleid met name gericht op deze groep. Er moet ruimte voor hen worden vrijgemaakt. Is het fair om ons te dwingen plaats te maken voor sociale stijgers¹? Beleidsmakers menen dat zij anders Rotterdam zullen ontvluchten. Maar de sociale huurders mogen wel uit Rotterdam vertrekken. 

Daarnaast vinden zij onze buurt in disbalans vanwege het simpele feit dat de buurt uit voornamelijk sociale huurwoningen bestaat. Mede daarom is sloop gerechtvaardigd. Maar hoezo disbalans? Niemand van ons had evenwichtsstoornissen totdat we de aankondiging van de sloop kregen. Beleidsmakers plakken een etiket op onze buurt en redeneren vanuit dat etiket, maar ons werd niks gevraagd. Zij dwongen ons de buurt te verlaten. 

Intussen ruziet de gemeente Rotterdam met de randgemeenten vanwege hun beperkte opname van sociale huurders uit Rotterdam. Onze gemeente wil sociale huurders naar de randgemeenten verdrijven en in ruil daarvoor wil Rotterdam meer ‘sterke schouders’ naar de stad halen. Gemeenten zien elkaar als concurrenten voor de trek van deze ‘sterke schouders’.

Ik heb inmiddels een flinke aversie ontwikkeld tegen de woorden ‘sociale stijgers’. Iedereen moet maar (eerst) sociaal stijgen en dan verdien je het om op iemand anders zijn plek te wonen. Immers grond is schaars en dus moeten armere mensen wijken voor de rijken. Dat beleid lijkt voor mij gekopieerd te zijn uit de tijd van het feodaal stelsel. Wij, sociale huurders, dienen mensen die ‘hoger’ op de sociale ladder staan niet alleen te bedienen, maar wij dienen ook plaats te maken. Wij mogen hun woningen schoonmaken, aan tafel serveren, naar hun werk brengen of hun woningen bouwen, maar we mogen er zelf niet meer wonen.

Van sociale huurders wordt een opoffering in de vorm van de sloop van je woning geeist, zodat sociale stijgers onder de noemer van ‘mengen’ kunnen worden gehuisvest. Het mengen van verschillende inkomensgroepen wordt hier als excuus gebruikt om onrechtvaardig beleid recht te praten. 

Overigens wordt in onze Tweebosbuurt niet gemengd. Na de sloop worden alleen maar huur- en koopwoningen in het topsegment gebouwd. Voor ons is als sociale huurders geen plek². Opvallend is dat ook de sociale stijgers uit de buurt of stad de nieuwe woningen in de Tweebosbuurt vermoedelijk niet zullen gaan bewonen. Deze huur- en koopwoningen zijn gewoonweg te duur.

Ik zie mijzelf nog staan – enkele maanden nadat ik mijn woning in de Tweebosbuurt introk – met die brief van 9 juli 2018 in de hand. Daarin stond: “De plannen hebben helaas tot gevolg dat uw woning wordt gesloopt. Daarom moet u verhuizen. We begrijpen dat dit een ingrijpende boodschap is. Natuurlijk gaan wij u persoonlijk informeren en begeleiden. Samen met u gaan we op zoek naar een woning.” 

Niet lang daarna zijn de huurovereenkomsten opgezegd en zijn de bewoners gedagvaard. 

Onze verhuurder, Vestia, erkent dat die brief een ingrijpende boodschap bevat. Zij ziet dus in dat die boodschap traumatisch kan zijn. Maar die erkenning heeft er niet toe geleid dat van de plannen afgeweken werd. 

De zin ‘Samen met u gaan we op zoek naar een woning’ roept bij mij de vraag op of onze verhuurder Vestia weet waar mensen naar op zoek zijn. Mensen zoeken namelijk een thuis. Een thuis gelegen in een straat, buurt en wijk die hen geborgenheid geeft. Een omgeving waar ze op kunnen terugvallen. Zij weten immers dat zij mede afhankelijk zijn van de hulpkrachten die in zo’n buurt aanwezig zijn. Het opbouwen van dit sociaal netwerk kost vele jaren. 

Onze buurtbewoners hadden deze hulpbronnen in de eigen buurt gevonden en zij koesterden deze warme contacten. Maar zij werden verplicht om een andere woning, een ander thuis te zoeken. Niet wetende of zij daar wel gelukkig worden. Niet wetende hoe hun nieuwe buren zullen reageren op hun komst. Zoveel onzekerheid en zoveel stress doet iets met een mens.

In een recentelijk overleg met de bestuursvoorzitter van Vestia heb ik hem verteld dat de afgelopen periode ons gezondheidsjaren gekost heeft. Ik heb hem gevraagd wat zo een gezondheidsjaar kost, en of zij deze gezondheidsjaren meegenomen hebben in hun afweging om wel of niet te slopen. Hij keek mij aan alsof hij water zag branden. Hij had geen idee waar ik het over had. Het is moeilijk communiceren als je in twee verschillende werelden woont. 

Voor mij geldt dat ik de komende twee jaar ergens anders tijdelijk zal wonen, waarna ik hopelijk opnieuw mijn thuis zal vinden. Mijn kinderen zijn verheugd dat we eindelijk uit onze onleefbaar gemaakte, dichtgetimmerde buurt verhuizen. Zij durven straks weer hun vriendjes en vriendinnetjes voor een slaapfeestje uit te nodigen (iets waar beleidsmakers nooit aan denken op het moment dat ze besluiten een buurt onleefbaar te maken). Maar ik, ik zal met gemengde gevoelens op deze verhuizing terugkijken.