Ga naar de inhoud

Hoe wederopbouwarchitect Lotte Stam-Beese haar Sovjetstempel op Rotterdam drukte — betaald artikel

Dit artikel is voorzien van een blokkade in verband met betaalde toegang, waardoor een gedeelte van de inhoud pas leesbaar is wanneer je bent ingelogd en beschikt over een geldig abonnement.

Historicus Hanneke Oosterhof promoveerde aan de TU Eindhoven op het werk van Lotte Stam-Beese, ontwerper van Rotterdamse wijken als Kleinpolder en Ommoord, en kreeg daarvoor deze zomer de Rotterdamse J. Dutilhprijs. Yoshi So sprak met haar over het bijzondere leven van deze architect.

kleinpolder_versbeton_lvd_3
Kleinpolder, Overschie beeld: Loes van Duijvendijk

Wanneer er wordt geschreven over de wederopbouw van Rotterdam vallen vaak grote namen als Bakema, van Traa, Maaskant. Iemand die minder ter sprake komt, maar niet minder belangrijk was voor de wederopbouw is Lotte Stam-Beese (1903-1988). Ze is bekend om haar werk voor gemeente Rotterdam, zowel tijdens de bezetting als in de wederopbouw. Zo is ze verantwoordelijk voor de ontwerpen van de wijken Pendrecht (Charlois) en Kleinpolder (Overschie) en het originele ontwerp van Ommoord (Prins Alexander). Uniek voor die tijd waren de gebruiksvriendelijke, openbare, vaak groene ruimten tussen de gebouwen, die ze gebruikte in haar ontwerpen.

Ondanks haar invloedrijke nalatenschap was er nog weinig onderzoek naar Lotte Stam-Beese en haar werk gedaan. Dit was voor cultuurhistoricus Hanneke Oosterhof een reden om een biografie over haar te schrijven. “Er was wel in 1993 een boek over haar geschreven door acht auteurs. Maar dat was meer een bundel met wat artikelen, waar ook deels een biografisch verhaal in zat. In de inleiding van dat boek stond dat er nog wel wat te onderzoeken was over Lotte Stam-Beese. Ik vond haar interessant: het leven wat ze leidde in de Sovjet Unie, wat ze heeft meegemaakt in de oorlog, dat ze als Duitse is aangenomen in Rotterdam. Dus ik ben me daarin gaan verdiepen.”

Hanneke Oosterhof heeft eerder al boeken geschreven over sociale geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog, ontwerpers en kunstenaars. Voor haar proefschrift koos ze voor de vorm van eenbiografie, in tegenstelling tot de monografie die vaak wordt gebruikt in naslagwerken van architecten. “Ik ben niet iemand die een monografie kan schrijven, ik ben toch meer geïnteresseerd in de mens achter het werk. Ze was een heel breed creatieve vrouw. Ze was niet alleen architect maar heeft ook gefotografeerd, ontwerpen gemaakt voor affiches enzovoort. Dat vond ik ook heel interessant. Ze was niet zo star op een thema gericht. In het boek heb ik natuurlijk ook een overzicht van haar hele oeuvre opgenomen.”

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Wat voegen vrouwen toe aan architectuur?

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Tijdens de Rotterdam Architectuur Maand bezocht architectuurhistoricus Martine Bakker verschillende activiteiten die allemaal de vrouwenzaak betroffen. Bakker ontdekte onder meer welke meerwaarde vrouwen in de architectuur hebben.

  • Zijn we verslaafd aan spektakelarchitectuur? “Het lijkt of we een bepaalde leegte vullen met iconen”

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Zijn we nog láng niet aan onze max als het om spektakelarchitectuur gaat, of is het hol en betekenisloos en moeten we andere gebouwen neerzetten? De meningen lopen uiteen, blijkt tijdens het debat ‘Is Rotterdam verslaafd aan spektakelarchitectuur?’ “Rotterdam mist soms zekerheid en zelfvertrouwen.”

  • ‘Allemaal Wielewaal’: een nieuw tuindorp met een roerige geschiedenis

    • Architectuurkritiek

    In de Nieuwe Wielewaal op Zuid worden de komende jaren dik 850 woningen gebouwd: (sociale) huur én koop. Hiervoor moesten zo’n 550 naoorlogse ‘noodwoningen’ sneuvelen. Hier gingen een aantal roerige jaren aan vooraf.

  • Alle artikelen

De Stadsagenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam