Ga naar de inhoud

Hoe wederopbouwarchitect Lotte Stam-Beese haar Sovjetstempel op Rotterdam drukte — betaald artikel

Dit artikel is voorzien van een blokkade in verband met betaalde toegang, waardoor een gedeelte van de inhoud pas leesbaar is wanneer je bent ingelogd en beschikt over een geldig abonnement.

Historicus Hanneke Oosterhof promoveerde aan de TU Eindhoven op het werk van Lotte Stam-Beese, ontwerper van Rotterdamse wijken als Kleinpolder en Ommoord, en kreeg daarvoor deze zomer de Rotterdamse J. Dutilhprijs. Yoshi So sprak met haar over het bijzondere leven van deze architect.

kleinpolder_versbeton_lvd_3
Kleinpolder, Overschie beeld: Loes van Duijvendijk

Wanneer er wordt geschreven over de wederopbouw van Rotterdam vallen vaak grote namen als Bakema, van Traa, Maaskant. Iemand die minder ter sprake komt, maar niet minder belangrijk was voor de wederopbouw is Lotte Stam-Beese (1903-1988). Ze is bekend om haar werk voor gemeente Rotterdam, zowel tijdens de bezetting als in de wederopbouw. Zo is ze verantwoordelijk voor de ontwerpen van de wijken Pendrecht (Charlois) en Kleinpolder (Overschie) en het originele ontwerp van Ommoord (Prins Alexander). Uniek voor die tijd waren de gebruiksvriendelijke, openbare, vaak groene ruimten tussen de gebouwen, die ze gebruikte in haar ontwerpen.

Ondanks haar invloedrijke nalatenschap was er nog weinig onderzoek naar Lotte Stam-Beese en haar werk gedaan. Dit was voor cultuurhistoricus Hanneke Oosterhof een reden om een biografie over haar te schrijven. “Er was wel in 1993 een boek over haar geschreven door acht auteurs. Maar dat was meer een bundel met wat artikelen, waar ook deels een biografisch verhaal in zat. In de inleiding van dat boek stond dat er nog wel wat te onderzoeken was over Lotte Stam-Beese. Ik vond haar interessant: het leven wat ze leidde in de Sovjet Unie, wat ze heeft meegemaakt in de oorlog, dat ze als Duitse is aangenomen in Rotterdam. Dus ik ben me daarin gaan verdiepen.”

Hanneke Oosterhof heeft eerder al boeken geschreven over sociale geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog, ontwerpers en kunstenaars. Voor haar proefschrift koos ze voor de vorm van eenbiografie, in tegenstelling tot de monografie die vaak wordt gebruikt in naslagwerken van architecten. “Ik ben niet iemand die een monografie kan schrijven, ik ben toch meer geïnteresseerd in de mens achter het werk. Ze was een heel breed creatieve vrouw. Ze was niet alleen architect maar heeft ook gefotografeerd, ontwerpen gemaakt voor affiches enzovoort. Dat vond ik ook heel interessant. Ze was niet zo star op een thema gericht. In het boek heb ik natuurlijk ook een overzicht van haar hele oeuvre opgenomen.”

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk.

Misschien vind je dit ook interessant

  • Deze Keulse wijk was vroeger een luchthaven – wat kan Rotterdam daarvan leren?

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Rotterdam is niet de enige stad waar een felle discussie woedt over het bestaansrecht van de luchthaven. In Keulen bouwden ze hun vliegveld om. Daar wordt nu gewerkt, gewoond, gegeten en gedronken. Dat is niet alleen de verdienste van de stad zelf. Wat hebben de bank, Ikea en Schumacher’s Formule 1-wagens hiermee te maken? En wat kan Rotterdam ervan leren?

  • “Er zat een slapende cultheld in hem” – architectuurhistoricus Wouter Vanstiphout over Carel Weeber

    • Architectuur en stedelijke ontwikkeling

    Historicus Wouter Vanstiphout schreef een biografie over architect Carel Weeber, die 2 februari overleed. Hij ontdekte talloze kwaliteiten in zijn woongebouwen, zoals de Peperklip en Pompenburg. Het zijn “gebouwen die men nu niet meer maakt”, en die we daarom moeten koesteren.

  • Met de renovatie van de Ungerpleinflat schieten de meeste Rotterdammers niks op

    • Architectuurkritiek

    Rond de jaarwisseling kwamen er weer 49 woningen bij in Rotterdam: hoera! Elk nieuw woongebouw haalt immers beetje bij beetje de druk van de woningmarkt. Als het aanbod tenminste ook aansluit op de vraag. Hoe zit dat bij deze 49 woningen?

  • Alle artikelen

De Stadsagenda

  • Slavist, journalist en schrijver Eva Cukier houdt een lezing over haar nieuwe boek Ruzland – Land in oorlog met zichzelf en met de wereld.

    Venue: Donner Theater
    Datum:
  • Tijd en Hoop

    • Evenement

    Schrijfster en filosofe Joke J. Hermsen gaat samen met de Oekraïense zangeres Maryana Golovchenko en de Turkse ud speler Mehmet Polat op zoek naar hoopvolle klanken en woorden.

    Venue: Verhalenhuis Belvédère
    Datum:
  • Ter gelegenheid van de Nederlandse vertaling van Deficit: How Feminist Economics Can Change Our World verwelkomen wij de prominente Deense schrijfster Emma Holten bij De Dépendance.

    Venue: Arminius
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam