Hoe kan het dat iemand in het bestuur zit van het Hoogheemraadschap Delfland,1 óók Adviseur Waterveiligheid is bij waterschap Rivierenland en daarnaast als Adviseur Klimaatadaptatie actief is bij de gemeente Delft. En dat die laatste twee bijbanen – tot vorige week – niet vermeld stonden op het overzicht van nevenfuncties van het waterschap?
We hebben het hier over bestuurder Hans Middendorp. In zo een wirwar van bevoegdheden wordt al snel onduidelijk, wanneer iemand nu adviseert of bestuurt, en in wiens belang. Maar in de wereld het Nederlandse waterbeheer is dit geen uitzondering, ontdekten we. Uit een landelijke inventarisatie op 1 maart 2021 bleek dat bestuurders hun bijbanen en nevenfuncties in 240 van de 2288 gevallen niet juist geregistreerd hadden, of niet opgegeven. In de regio Rotterdam was dat nog vaker.
Deze conclusie trokken we op basis van het dataset van onderzoekscollectief Spit, waarin zij de nevenfuncties van waterschapsbesturen in heel Nederland verzamelden. De onderzoekers analyseerden wat de 640 bestuurders, bij 21 waterschappen, zelf opgaven aan bijbanen. Deze officiële registers legden ze naast de LinkedIn-accounts van bestuurders en de gegevens van de Kamer van Koophandel. Wat bleek: een op de tien nevenfuncties wordt niet vermeld, vertelde onderzoeker Kim van Keken aan radioprogramma Argos. Zij en mede-onderzoeker Dieuwertje Kuijpers concluderen dat provincies onvoldoende toezicht houden op de waterschappen.
Net als andere volksvertegenwoordigers moeten waterschapsbestuurders hun bijbanen namelijk melden bij de start van de – vaak parttime – baan. Dit is vastgelegd in artikel 44 van de Waterschapswet. Maar deze wet wordt niet altijd nageleefd en de controle erop ontbreekt.
Hoe zit dat bij de waterschappen in de regio Rotterdam? Ook bij deze drie clubs blijken nevenfuncties regelmatig niet opgegeven. Het gaat hier om het waterschap Hollandse Delta en de Hoogheemraadschappen van Delfland en van Schieland en de Krimpenerwaard.
- Waterschappen en hoogheemraadschappen hebben in Nederland de taak om de waterhuishouding te regelen. Deze bestuursorganen volgen niet de grenzen van de gemeente. Zo ligt Rotterdam in drie verschillende waterbeheer-gebieden. ↩︎
- Het Algemeen Bestuur is vergelijkbaar met de gemeenteraad. Het Dagelijks Bestuur is meer vergelijkbaar met het college van Burgemeesters en Wethouders, met de dijkgraaf als een soort burgemeester. ↩︎
- Geborgde zetels, dat is de verzamelnaam voor plekken bij de waterschappen die bezet zijn door boeren, bedrijven en natuurbeheerders. Zij worden niet democratisch gekozen maar door KvK, natuurorganisaties en boerenorganisaties naar voren geschoven. ↩︎
