De twee dames aan de andere kant van de tafel, achter het plexiglas, kijken me verontschuldigend aan. “Ja, mevrouw Vreeke, dit is natuurlijk niet wat u wilt horen. Maar dit zijn de antwoorden die we gekregen hebben. En tja, hoe fijn het ook is dat u deze mensen helpt, u doet dit wel vrijwillig.”
Daar zit ik dan. Bij de Vraagwijzer en het Wijkteam. Maatschappelijk werkers. Maar voor mij is er geen begeleiding of ondersteuning beschikbaar. Een gesprek van een uur waarin er niets is opgelost of gezegd. Ja, dat ik naar het Leger des Heils zou kunnen gaan en kan bellen met het centrale nummer van de Veiligheidsregio. Zij regelen alles rondom de opvang van mensen uit Oekraïne.
Een kwartier later spreek ik met een vriendelijke dame die me vertelt dat zij niets voor mij kan betekenen en dat ik met mijn hulpvragen rondom fietsen, energietoeslag of praktische zaken als geld voor een stapelbed bij de gemeente moet zijn.
“Ik heb net een uur met ambtenaren van de gemeente gesproken. Zij hebben mij dit nummer gegeven en nu zegt u dat ik bij de gemeente moet zijn. Een klassiek geval van het kastje en de muur?” Ik ben geloof ik niet erg goed in het verbergen van de irritatie in mijn stem, maar ik doe mijn best.
“Mevrouw, ik begrijp het maar wij kunnen niets met uw vragen. En als het voor u te veel is dan kunnen zij zich ook melden bij de noodopvang. Dan zal er een plek worden gezocht op een boot of een hotel waar zij dan langere tijd kunnen verblijven. U doet dit natuurlijk wel vrijwillig.”
En daar is deze opmerking weer.
In de afgelopen weken is er een enorm beroep gedaan op mijn tijd, mijn kennis van de Nederlandse maatschappij, de regels en procedures maar ook op mijn doorzettingsvermogen en lieve netwerk.
Zo is het met de inzet van betrokken medewerkers van verschillende scholen gelukt om alle drie de kinderen in het reguliere Rotterdamse onderwijs te krijgen. De jongste zit op de Willibrordschool naast de Markthal. Daar hebben ze in de ochtend een programma voor een kleine twintig Oekraïense kinderen. In de middag volgen deze kinderen de les in hun “gewone” Nederlandse klas, maximaal drie Oekraïense kinderen per groep.
De twee oudste mogen aansluiten bij de Internationale schakelklas (ISK) van het Zuiderpark college bij Slinge. Een kleine school speciaal voor alle niet-Nederlandstalige kinderen in Rotterdam, die vanuit hier met het Nederlands op niveau, kunnen doorstromen naar het reguliere voortgezet onderwijs.
Maar elke stap vooruit betekent een nieuw obstakel op de weg, waar een oplossing voor moet worden gevonden: want hoe komen de kinderen op school?
Gratis reizen
Op de eerste schooldag vertrekken Roman, de twee oudste kinderen en ik samen naar Slinge. Met het gratis openbaar vervoer. Op vertoon van je Oekraïense paspoort krijg je bij een servicepunt een dagkaart om te reizen. Echter, hoe kom je dan bij een van die zo schaarse servicepunten vanaf Katendrecht? En op tijd op school?
Navraag bij de RET leert dat er in de bus om een dagkaart kan worden gevraagd. De buschauffeur weet van niets. We mogen gratis meereizen naar het metrostation en door de tip om altijd gebruik te maken van de liften weten we daar de poortjes te omzeilen.
Op dag twee vertrekt Roman alleen met zijn oudste kinderen. Ik kan thuis blijven nu men de weg weet. Al gauw volgt er een oproep via Whatsapp. Wat te doen als de liften niet werken? Tja…
Via de intercom en ik op speaker leg ik de situatie aan de RET medewerker uit. Of men op afstand de poortjes kan openen.
En dan blijkt het gratis reizen die ochtend ingetrokken. Er moeten kaartjes gekocht worden. Zonder aankondiging vooraf, per direct, is het gratis reizen voorbij. Roman komt terug naar huis, leent de fietsen van mij en mijn dochter en via een buurvrouw komt er nog een derde fiets. Ook wordt er meteen gesproken over de deelfietsen van Donkey Republic waar je als vluchteling gratis gebruik van mag maken, na het aanmaken van een account.
De jongste wordt vanaf dat moment lopend naar school gebracht. Ik vind de afstand voor een negenjarige te groot om elke dag heen en weer te gaan maar volgens Roman en zijn vrouw is het goed te doen. Dat het hele gezin slank is, ondanks de – in mijn ogen – bergen koolhydraten die ze verstouwen, begrijp ik nu.
Voor school zijn er schriften nodig en andere spullen maar vooral ook een laptop voor ieder kind. Van het inmiddels geregelde leefgeld, worden er mappen en pennen gekocht. Een verzoek om laptops zet ik uit binnen mijn netwerk.
Leefgeld
Dat Roman het leefgeld heeft ontvangen is erg fijn. Maar ik weet niet hoe ik met hem het gesprek moet aangaan over de vergoeding voor de opvang, die hij ontvangt. Gelukkig weet hij hoe de regeling is opgebouwd en heeft hij zelf uitgerekend wat mijn vergoeding is. Een kleine zeshonderd euro per maand voor de opvang van vijf mensen, stelt de gemeente beschikbaar.
Het is iets, zeker, en ik heb geen moment over geld nagedacht toen ik zei dat ik plek had, maar het is echt niet voldoende om alle bijkomende kosten te dekken. Ik hou mijn hart vast voor mijn jaarafrekening met de huidige energieprijzen, om maar eens iets te noemen.
Nu de BSN-nummers binnen zijn kunnen er via Stichting Meedoen aanvragen worden gedaan voor fietsen, laptops en zwemles. “Zwemles? Nou daar zou ik me als vluchteling nu helemaal niet druk om maken”, hoor ik meerdere malen van buurtbewoners. Maar dat doen deze ouders dus juist wel. Geen van de kinderen heeft een zwemdiploma en het alomtegenwoordige water in Rotterdam geeft angst. Waar zij wonen is goed kunnen zwemmen geen vereiste.
In de bevestigingsmail staat dat het door grote drukte ruim vijf weken kan duren voor er contact kan worden opgenomen. Begrijpelijk. Wat ik niet begrijp is dat er ook voor deze groep aanvragers vast wordt gehouden aan een eigen bijdrage voor de fiets en de laptop.
Ondertussen zijn mijn dochter en ik eigenlijk onze fietsen ‘kwijt’, omdat ze altijd in gebruik zijn. Het geeft niet. Het is een tijdelijke situatie. Ik pak wat vaker een deelscooter en loop ook wat vaker. Gezond voor mijn lijf.
Over mijn geestelijke gezondheid, met al het regelwerk en de financiële zorgen met alle extra kosten maak ik me wel druk. Hoe lang kan ik het me nog veroorloven om ze te huisvesten? Zelfs met de hulp van mijn netwerk?
Het is wachten op de gemeente om met meer ondersteuning te komen. En hopelijk een financiële vergoeding, die ik rechtstreeks mag ontvangen.
Maar ja, niemand heeft mij gedwongen. Ik doe dit vrijwillig.
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.