Nergens stegen de prijzen afgelopen jaar zo hard als in Charlois op Rotterdam Zuid. Staat de levendige kunstenaarsscene die in de gentrificerende wijk kon ontstaan, daardoor nu onder druk? Sharyfah Bhageloe gaat langs bij een aantal gevestigde kunstenaars in het gebied.
“Baksteen. Baksteen is voor mij een heel mooie metafoor voor…”. Er valt een stilte bij Gilbert van Drunen. “Wacht even, ik pak een boek. Voor mij ligt alles verdekt in geschiedenis. Krazy Kat is een van de mooiste boeken die ik heb. Iedereen is schatplichtig aan stripauteur George Herriman,” zegt Van Drunen. “Hoezo?” vraag ik. Van Drunen: “Omdat het een oorsprong is van westers denken.” Ik vraag nog eens waarom. Van Drunen begint te lachen: “ Baksteen ”. Er valt weer een stilte. “Uh nee, dit wordt een moeilijk gesprek,” zegt Van Drunen.
Een moeilijk gesprek werd het zeker. Van Drunen: “Kijk er wordt zo veel gegraven in de geschiedenis. In jullie geschiedenis, in onze geschiedenis.” “Wat is jullie geschiedenis?” vraag ik enigszins verbaasd. Hij begint te lachen en zegt: “Jij bent niet van Nederlandse afkomst, of wel?” “Mijn ouders zijn beiden in Suriname geboren, wat toen bij Nederland hoorde,” zeg ik lichtelijk geprikkeld. En ik vergeet zelfs mijn eigen geboorteplaats te noemen: Rotterdam.
Het gebied Charlois op Zuid, waar van Drunen woont en werkt, maakte de afgelopen jaren veel tongen los. De helft van de woningen kwam in handen van beleggers. Om problemen op de huurmarkt tegen te gaan startte de gemeente in 2021 met de invoering van een verhuurdersvergunning. De Charloise wijken Carnisse en Tarwewijk hadden ook de laagste opkomstcijfers van Rotterdam tijdens de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen in maart 2022. En niet te vergeten: de woningprijzen stegen met 52,7% in Charlois het meest van heel Nederland.
Wat vaak vooraf gaat aan de prijsstijgingen in gentrificerende wijken is een toestroom van kunstenaars. Inderdaad kent de wijk een levendige kunstscene met galeries en ateliers als: Kunst & Vliegfabriek, Ateliers M42 en OOK huis. Zo is er jaarlijks het meerdaags evenement op Zuid: South Explorer waar verschillende ateliers op Zuid hun deuren openen voor duizenden bezoekers en allerlei live optredens zijn. Hoe ontstond dit klimaat en staan de kunstenaars nu onder druk door de veranderingen?
Gilbert van Drunen (57) is beeldend kunstenaar en eigenaar van wijnbar Koffie & Ambacht in Carnisse. Ik spreek hem over zijn wijk Carnisse die ik van hem geen Charlois mag noemen, zijn bestaan als kunstenaar en eigenaar van een horeca-onderneming.
“I’m gonna show you around! Laten we gaan!” schreeuwt Van Drunen. Fotograaf Salih Kiliç en ik zitten op het terras voor zijn wijnbar Koffie & Ambacht. Van Drunen zoekt gehaast naar zijn sleutels. “Oh man, ik ben echt een ramp. Ik weet niet waar mijn sleutels zijn. Ah hier kijk! Ik ben een oude verwarde man op zoek naar mijn sleutels.” Hij neemt ons mee naar de overkant van de straat naar zijn huis waar hij vanuit IJmuiden naartoe verhuisde in 2008. Hij organiseert hier ook concerten en filmavonden. De reden dat hij koos voor Carnisse was de gunstige huizenprijs, vertelt Van Drunen. “We staan hier voor mijn huis, Le Sud! Het huis van schone kunsten. Het is een knipoog naar Rotterdam Zuid maar heeft daar niks mee te maken. Het is een hotel in Antwerpen achter het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten waar twee deuren verder Panamarenko, Marcel Broodthaers en Armand tentoonstelden in Wide White Space gallery.”
Nog geen reactie — begin de discussie!