Het Prins Alexanderplein is gehuld in schaduw en het is guur voor een zaterdagmiddag in oktober. “Je kunt hier misschien beter aan windenergie denken”, grapt lichtontwerper Esther Jongsma, die op het podium van ZON in de Stad van the Solar Biennale staat en de voorbijgangers toespreekt en vragen beantwoordt over de mogelijkheden van zonne-energie. Ondanks de frisse wind komen ze nieuwsgierig kijken naar de grote spiegelende boog die op het plein staat. Deze reflecterende sculptuur ‘Circle’ streek neer op verschillende Rotterdamse pleinen als onderdeel van the Solar Biennale, een initiatief van ‘solardesigners’ Pauline van Dongen en Marjan van Aubel. Gedurende september en oktober probeerden zij zonne-energie dichter bij de mens te brengen door middel van kunst, lezingen, evenementen en experimenten. Op speciale ZONdagen gingen ze het gesprek aan met Rotterdammers.
De oorlog in Oekraïne en daarbijkomende energiecrisis speelt zonne-energie steeds meer in de kijker. Het is een veelbelovende technologie die ons in potentie onafhankelijk kan maken van de geopolitieke situatie: de zon schijnt immers overal. Helaas is zonne-energie op dit moment voor veel mensen ontoegankelijk, voornamelijk in steden. Eind 2021 was 64 procent van de bewoonde woningen in Rotterdam een huurhuis, terwijl dat in heel Nederland slechts 42 procent was. Dat betekent dat een groot deel van de Rotterdammers geen eigen dak heeft om zonnecellen op te leggen.
De hoge gebouwen in Rotterdam zorgen ook voor veel schaduw, wat ongunstig is voor het opwekken van zonne-energie. Daarnaast leefde in 2020 12 procent van de Rotterdammers onder het sociaal minimum, terwijl dit in heel Nederland gemiddeld zes procent was. Dat betekent dat zowel er zowel ruimtelijk als financieel grote drempels zijn om zonne-energie te integreren in de stad. Hoe kunnen we de belofte van zonne-energie als oplossing voor de energie- en klimaatcrisis dan toch inlossen?
