Wat is ons overkomen? Die vraag spookt nog steeds door de hoofden van skaters, rolschaatsers, bmx’ers, hoelahoepers en andere sporters die zich uitleefden op de vroegere betonvlakte van het Museumpark.
Het was dé hotspot voor urban sports in Rotterdam. Totdat de gemeente besloot het plein te vergroenen, zonder daarbij te overleggen met de gebruikers. Zij blijven zitten met een ‘participatie-burnout’. Onderzoekscollectief Spit gaat voor Vers Beton reconstrueren hoe het participatietraject zo uit de bocht vloog.
De plassen staan op het dak van de parkeergarage onder het Museumpark. Achter hekken lopen bouwvakkers heen en weer over het dakleer. Ze werken aan wat volgens de Gebiedsvisie Hoboken een ‘internationaal cultuurpark’ moet worden. Een nieuw Museumplein met meer groen, dat weerspiegelt in het Depot Boijmans van Beuningen.
Beleidsdoelen behaald
Op die kale vlakte lag tot vorig jaar een gladde betonvloer, met gekleurde vlakken als reusachtig zebrapad: een unieke skateplek waar dankzij de grote, open ruimte letterlijk plek was voor iedereen. Gevorderden konden er hun skills laten zien aan het publiek. Beginners hadden ruimte in een andere hoek van het plein, zonder omver geskatet te worden door anderen. Zo ontstond een unieke, inclusieve skatecommunity waar jong en oud, beginner en expert konden mengen. Door de grote open ruimte vonden ook vrouwen en queerpersonen een veilig plekje voor zichzelf. Vrij toegankelijk voor elke portemonnee: zonder toegangskaartje of consumptie was je verzekerd van een dag plezier. “Nergens werden zoveel beleidsdoelen behaald als op die plek”, blikt Kim Butter terug.
Butter werd het gezicht van de skaters die protesteerden tegen de verbouwing van het plein die nu aan de gang is. Het bestemmingsplan, een motie en de gebiedsvisie schrijven voor dat de omgeving van het Museumpark vergroend wordt. De hele buurt werd daarbij geconsulteerd in het participatietraject, maar niet de skaters. Die waren als ongeorganiseerde groep en niet direct omwonenden voor de gemeente niet bereikbaar genoeg. En dus komen er drie grote groenvlakken, een stroeve ondergrond en fonteinen, en verdwijnt de unieke open ruimte voor skaters.
Butter lanceerde in maart 2021 een petitie. Die werd ruim vijfduizend keer getekend. Er volgden gesprekken met de gemeente om te kijken of er toch plek te maken is voor de skaters binnen het nieuwe ontwerp. Dat leidde tot minimale aanpassingen, waaronder een andere ondergrond die wat gladder is – maar ook weer niet te glad, omdat voldaan moet worden aan stroefheidseisen om te voorkomen dat mensen uitglijden.
“De ondergrond die er nu komt, is nog steeds niet skatebaar”, zegt Butter, die teleurgesteld is over de uitkomst van haar actie. ‘Er was heel veel enthousiasme in de community om te gaan praten over alternatieven. Maar het kostte veel tijd om te snappen hoe zo’n bureaucratisch proces werkt. Welke partijen hebben welke belangen? Wordt hier een politiek spel gespeeld? Waarom hebben wij geen invloed? Van dat enthousiasme was op het eind weinig over. We hebben allemaal een participatie-burnout.”
Teleurstelling over ambtelijk Rotterdam
Volgens Butter is het probleem breder. “Ik hoor veel geluiden van mensen die teleurgesteld zijn over hoe ambtelijk Rotterdam met de stad omgaat. Er wordt gesloopt en verbouwd alsof er niets van waarde is ontstaan in de stad. Alsof nieuwbouw de enige manier is om het eigen minderwaardigheidscomplex – niemand wil in Rotterdam wonen – te verhelpen. Waarom wordt wat al het moois dat van onderop is ontstaan de prullenbak in gegooid, zoals bij het Museumpark? Hoe kon dat gebeuren? En wat kunnen we eraan doen? Dat zijn vragen die gesteld moeten worden, zeker nu plekken zoals het Schieblok, de Keilewerf en Weelde onder druk staan.”
Onderzoekscollectief Spit gaat aan de slag met die vragen. Binnen het project Wonen Daar Mensen Dan? onderzoeken ze de manier waarop burgers worden betrokken bij grote (bouw)projecten. Dat gaat geregeld mis. Voor de casus Museumpark wil Spit betrokken ambtenaren interviewen, achterliggende stukken opvragen en maken en een serie portretten van de skaters maken die nu elders in de stad een plek moeten vinden. Waar zijn zij terechtgekomen? Wat verwachten ze van een goede skateplek? En wat kan de gemeente doen om het verlies van het Museumpark goed te maken? Spit hoopt dit project in maart 2023 af te ronden. Tips? https://www.onderzoekscollectiefspit.nl/contact of [email protected]
Dit onderzoek is onderdeel van het project Museumpark: samen maken we de stad, een onderzoek naar het participatieproces van het Museumpark en samen stadmaken. Dit project is een samenwerking tussen Save Museumpark, AIR Rotterdam, WORM en Onderzoekscollectief Spit en wordt ondersteund door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.
Over het museumpark is nu maar ook in het verleden veel te doen geweest. In 2018 adviseerde de RRKC over de renovatie van Boijmans en over een nieuwe opzet voor het park Met dit laatste is verbazingwekkend weinig gebeurd….
Zie voor het advies https://www.rrkc.nl/wp-content/uploads/2018/10/RRKC_advies_Boijmans_270918-DEF.pdf
Warme aanbeveling aan de onderzoekers om deze informatie mee te nemen! En kijk dan ook het debat er over terug dat werd gehouden in Arminius, te vinden op de RRKC website.
De gemeente Rotterdam laat zich in het bouwbeleid niet veel, zeg maar niets, gelegen liggen aan de mening van de inwoners. Niet voor niets wordt de gemeente herhaaldelijk door de Raad van Staten teruggewezen door vernietiging van onbesuisde plannen. Zo wordt al een aantal jaren gestreden tegen de aantasting van belangrijk cultureel erfgoed ( Euromast, Park, Maastunnelgebouwen) door het toegeven aan een idee van een aantal projectontwikkelaars en financiers om een reeks flats te bouwen ( 45 tot 70 meter hoog) als een stenen wand aan de Parkhaven. Een oeroude groene verbinding tussen de Zeedijk en de Maas daarmee vernietigend. Hoe steniger , hoe dichter, hoe hoger is het leidend motief. Groen kan wel weg, of als klimop tegen de gevels of groene vlakjes op de daken. Wat blijft is een skyline op afstand, maar daarbinnen een onplezierige sfeer, met veel windhoeken en slagschaduwen, met saaie plinten met loze gevels en toegangen tot parkeergarages. Die beleidsinstelling leidt als vanzelf tot het opheffen van goed gebruikte plekken en panden, en zelfs tot de idee om historische insteekhavens aan te plempen om ook daar weer hoge ontbijtkoeken neer te zetten. Jammer voor zo’n grote stad met honderdduizenden inwoners die graag een aangenaam woon-, werk en speelmilieu willen en nodig hebben.
“Wat is ons overkomen?” Die vraag komt me bekend voor. Net als “participatie-burn-out”. Bij ons gaat het over de aankoop van 4 panden aan de Delftsestraat (onderdeel van het Schieblok) waaronder het gebouw waarin wij zelf huren. Kunnen we die panden behouden voor het ecosysteem dat er nu huist? Bijna vier jaar met de gemeente in gesprek geweest, non-profit plan gemaakt met geldschieter tevens architectuurliefhebber en dan… gooit de gemeente het planproces open en nodigt iedere projectontwikkelaar uit om ook een plannetje in te dienen, nadat ze eerst in het bestemmingsplan zoveel ruimte hebben opengelaten dat herontwikkeling ook voor grote partijen winstgevend kan worden. De gemeente dealt liever met grote mainstream partijen dan met de lokale bewoners en ondernemers, hoeveel Stadmakerscongressen er ook worden georganiseerd. We hebben geld, plan en ecosysteem en nog zegt de gemeente nee!
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Inloggen kan je hier. Als je nog geen account hebt meld je nu aan als supporter of maak hier een gratis reageerdersaccount aan.