Ga naar de inhoud

Shell vs memes op de Erasmus Universiteit: wat OccupyEUR heeft bereikt is heel bijzonder — betaald artikel

Dit artikel is voorzien van een blokkade in verband met betaalde toegang, waardoor een gedeelte van de inhoud pas leesbaar is wanneer je bent ingelogd en beschikt over een geldig abonnement.

Het studentenprotest op de Erasmus Universiteit en de buitenproportionele reactie daarop van het universiteitsbestuur zet de spanning tussen verschillende ideeën over de maatschappelijke rol van de universiteit op scherp. Kiezen we voor carrièreladders of samen soep eten; bedrijvendagen of kritisch maatschappelijk engagement; bedrijfslogo’s of memes?

Vers Beton – Occupy EUR – Evi Penders – 2022
beeld: Evi Penders

De ‘bezetting’ van een van de gebouwen van de EUR op maandag 28 november door OccupyEUR, een zeldzame gebeurtenis waarbij studenten en medewerkers samen een vreedzaam protest organiseerden tegen de verbondenheid van de universiteit met het fossiele bedrijfsleven, bleek van korte duur. Waar bijvoorbeeld de Maagdenhuisbezetting in Amsterdam in 2015 wekenlang door kon gaan, en de  bezetting van een bestuursruimte bij de TU Eindhoven een week duurde, werd in Rotterdam naar het officieuze motto gehandeld: niet lullen, maar poetsen. Nog dezelfde dag maakte het College van Bestuur (CvB) een einde aan het protest door de politie het gebouw te laten ontruimen. Tien studenten die weigerden te vertrekken werden, met wat bij de politie ‘gepast geweld’ heet, door de ME weggesleept.

Medewerkers van verschillende faculteiten spraken zich onmiddellijk uit in solidariteit met de studenten in een open brief (inmiddels al door zo’n 600 universitaire medewerkers ondertekend) en artikelen. CvB-voorzitter Ed Brinksma beschreef in eerste instantie in Erasmus Magazine de activisten als externe groepen (een klassiek bestuurlijke manoeuvre om sympathie te wekken voor de ‘echte,’ niet-protesterende studenten) die met hun actie mensen van hun doelen zouden distantiëren. Dat vond hij niet erg verbindend en mede daarom reden voor de inzet van politie en ME (overduidelijk wel een verbindende actie, bijna een uitnodiging tot dialoog zullen we maar zeggen). Een paar dagen later maakte het CvB in bedekte termen excuses voor de gevolgen van de ontruiming en kwam met een werkelijke uitnodiging tot dialoog. OccupyEUR was duidelijk: het doel was altijd al een gesprek, maar door het optreden van het CvB eerder die week, gaat Occupy liever in gesprek met een volgend CvB na het aftreden van het huidige.

Sinds 2019 is het motto van de EUR “Creating positive societal impact: the Erasmian way,” maar de reactie van het CvB op het protest laat zien dat hun begrip van die maatschappelijke impact ver af ligt van dat van de protesterende studenten en medewerkers. 

Klaarblijkelijk is de enige soort maatschappelijke betrokkenheid die er voor het CvB toe doet, een verdere intensivering van de banden met die actoren die onderdeel van het probleem zijn – of, in de woorden van Brinksma: “er is wel samenwerking met partijen, waaronder bijvoorbeeld Shell, op het gebied van transitie. Ik zie geen enkele reden om dat te ontmoedigen.” Het enige activisme dat getolereerd wordt is er eentje van bedrijven. 

Op Erasmus Magazine wezen onderzoekers Jess Bier, Jiska Engelbert, Zouhair Hammana, Vatan Hüzeir, Irene van Oorschot, Willem Schinkel en Rogier van Reekum erop dat impact in die context niets anders kan zijn dan “medeplichtigheid in planetaire plundering.” Alle mooie woorden ten spijt, binnen de universitaire strategie is geen ruimte voor activistisch engagement. In plaats van te herkennen dat een bezetting als deze deel is van waar een universiteit voor hoort te staan – kritisch maatschappelijk debat – laat het inzetten van de politie volgens hen zien dat de EUR zich primair ziet als “een veredeld soort zalenverhuur.” De beoogde gebruikers van die zalen zijn dan het liefst corporate organisaties als Shell – zoals ook het inmiddels beruchte plakkaat van het shelllogo bij de Forumzaal laat zien.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

De Stadsagenda

  • Lieve Rotterdammers, kom meehelpen om wonen weer van onszelf te maken en ook betaalbaar!

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Hoe zorgen we dat wetenschap echt wérkt voor de volgende generatie kinderen en jongeren in de stad? Hierover gaan we op 8 juli in gesprek met zorgprofessionals, jongerenwerkers, beleidsmakers, onderzoekers en ervaringsdeskundigen in een stadsdialoog in Rotterdam, georganiseerd door onderzoekscollectief Healthy Start (Erasmus Universiteit Rotterdam, Erasmus MC en TU Delft).

    Venue: Blue City
    Datum:
  • Baroeg Open Air is een jaarlijks festival dat wordt georganiseerd door poppodium Baroeg. Het festival kenmerkt zich door de brede, underground programmering en ontspannen sfeer. Op zaterdag 13 september 2025 vindt de zestiende editie van Baroeg Open Air plaats in het Zuiderpark bij Ahoy. Kinderen t/m 12 jaar hebben gratis toegang.

    Venue: Zuiderpark
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam

  • Wij zijn op zoek naar een nieuw lid voor de RvT. We zoeken een toezichthouder met aanvullende competenties van de zittende leden, en daarom bij uitstek iemand uit de culturele sector zelf en bovendien de diversiteit van de raad vergroot. Ervaring is ondergeschikt aan de bereidheid om te leren en ontwikkelen als toezichthouder.

  • Ben jij op zoek naar een fijne werkplek waar jouw creativiteit en marketing skills ruim baan krijgen? Kun jij je strategische blik combineren met een hands-on mentaliteit? Dan is Casa Cadanza de plek voor jou!

  • Als Medewerker Hospitality ben je verantwoordelijk voor een gastvrije ontvangst van alle bezoekers. Je zorgt dat iedereen zich welkom en veilig voelt en helpt hen op weg.

  • Bekijk alle vacatures