In Talk of the town bespreekt Vers Beton wekelijks iets dat speelt in de stad. Deze week: sinds afgelopen september verdwijnen op meerdere plekken in Rotterdam de trappers van Swapfietsen. Wie zijn deze pedalen-vandalen?

beeld: Joep Brouwer
Als ik me door Rotterdam wil bewegen doe ik dit, zoals menig millennial, meestal per Swapfiets. Maar toen ik afgelopen maand mijn ‘huurfiets’ weer eens wilde bestijgen kwam ik voor een raadsel te staan: de pedalen waren weg! Was het een studentenstunt, zoals in Wageningen, of waren ze eraf geschroefd door een gefrustreerde buurtbewoner?
Nee, het blijkt een substantiëler probleem. Swapfiets-woordvoerder Ilse Gottlieb geeft aan dat er sinds afgelopen september 2022 op methodische wijze pedalen van hun fietsen verdwijnen. “Dit gebeurt alleen in Rotterdam, en is helaas tot vandaag de dag nog steeds gaande.” Op het instagramaccount @crackcity010 was deze week ook een filmpje te zien van een straat vol toegetakelde ‘Swaps’.
De diefstal is niet alleen vervelend voor klanten van Swapfiets – zonder pedalen is de fiets immers onbruikbaar. Achter de schermen levert het ook voor het fietsenbedrijf een hoop gedoe, vervolgt Gottlieb: “Er wordt enorm veel extra arbeid verricht om de fietsen zonder trappers te repareren, of te verwisselen. Die moeite doen we wel. We willen namelijk de service kunnen blijven bieden die onze members van ons gewend zijn.”
Wie, of welke groep, achter deze acties zit is nog niet duidelijk. De methodiek doet wel denken aan Collectief de Rode Fiets, dat het in Amsterdam onder meer op VanMoof-fietsen gemunt heeft. Journalist Daan Heerma van Voss beschreef in NRC hoe hij in 2022 een nacht door de straten van Amsterdam meeloopt met dit Collectief. “Het Collectief is (in mijn woorden) een anoniem anarchistisch genootschap dat zich, met kleinschalige, niet digitaal of anderszins vastgelegde, Provo-achtige staaltjes burgerlijke ongehoorzaamheid gericht tegen ‘de nieuwe fiets’, verzet tegen de uitwassen van het laatkapitalisme.”
Collectief de Rode Fiets uit zich tegen bedrijven als Swapfiets, zo wordt duidelijk in het artikel, omdat die circulariteit en een deeleconomie beloven maar deze belofte volgens de groep niet waarmaken. De fietsen worden namelijk eerder geleased dan gedeeld, en oude onderdelen worden vaak weggegooid en vervangen. Weinig circulairs aan, vindt het Collectief. En geef ze eens ongelijk?
Al één reactie — discussieer mee!
Ik mag toch hopen dat een protestactie tegen het kapitalisme niet zo wordt gevoerd dat het de makers van fietspedalen juist meer geld oplevert. Anders hebben ze er echt niet lang over nagedacht.
Verder wel echt een vervelende actie, wie het ook is. Hier pest je alleen mensen met een Swapfiets mee die opeens niet naar hun werk of opleiding kunnen. Dan ben je best wel een *vrucht van een eik* (ik hou het netjes ;-)).