Ga naar de inhoud

Fouten herstellen we later wel: hoe de gemeente een dubieus algoritme losliet op Rotterdammers — betaald artikel

Dit artikel is voorzien van een blokkade in verband met betaalde toegang, waardoor een gedeelte van de inhoud pas leesbaar is wanneer je bent ingelogd en beschikt over een geldig abonnement.

Reconstructie

Het was te mooi om waar te zijn: een algoritme om fraude in de bijstand op te sporen. Ondanks waarschuwingen bleef de gemeente er bijna vier jaar lang in geloven. Een handjevol ambtenaren, zich onvoldoende bewust van ethische risico’s, kon jarenlang ongestoord experimenteren met de data van kwetsbare mensen.

Illustratie van mensen die watertrappelen in een zwembad, terwijl er op de kant mannen in pak staan toe te kijken.
Beeld: Jaytee

Dit artikel in het kort: 

  • Ondanks waarschuwingen vanuit de wetenschap, koos Rotterdam in 2017 voor de ontwikkeling van een algoritme dat uitkeringsfraude moest opsporen.
  • De afdeling Onderzoek en Business Intelligence kon hier van 2018 tot 2021 ongestoord mee experimenteren in de praktijk.
  • Het college benadrukte steeds dat het ze niet om het opsporen van fraude ging maar om ‘onrechtmatigheden’. Uit interne documenten blijkt echter dat fraudeopsporing wél het oorspronkelijke doel was.
  • De gemeenteraad werd pas twee jaar na de start van het experiment ingelicht en trok pas in 2021 aan de bel.
  • Ook na de politieke beloftes voor verbetering, verscheen een evaluatie waaruit blijkt dat het algoritme vooral alleenstaande kwetsbare jonge moeders selecteerde. De adviseur handhaving beschouwde dit als positief teken.  
  • De huidige wethouder heeft het algoritme voorlopig gepauzeerd, maar gelooft nog steeds dat het de efficiëntste manier is om Rotterdammers in de bijstand voor heronderzoeken te selecteren.

Gerelateerde inhoud

Steun onafhankelijke journalistiek

Als abonnee van Vers Beton kun je alle artikelen onbeperkt lezen en delen met je eigen netwerk. Je bent al lid vanaf € 7,50 per maand, de eerste maand lees je gratis.

Misschien vind je dit ook interessant

De Stadsagenda

  • Over zichtbaarheid, invloed en toekomstkracht: Vrouwen in Architectuur keert terug! Met inspirerende panels, tours en workshops verken je hoe onderzoek, representatie en praktijk kunnen bijdragen om de positie van vrouwen in de architectuur te versterken. Denk mee en bouw mee aan een inclusiever vakgebied.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Rotterdam is een belangrijke broedplaats voor zowel jonge als gevestigde ontwerpbureaus, die samen aan allerlei complexe lokale, nationale en internationale ruimtelijke vraagstukken werken. Tijdens de Open Bureaudag loop je vrij rond bij alle bureaus en maak je kennis met innovaties, experimenten en vernieuwing in de ontwerppraktijk.

    Venue: Verschillende bureaus in Rotterdam
    Datum:
  • Kom langs en beleef de ruwe schoonheid van Festivalhart Schiemond – van modder uit de Maas tot duurzame bouwexperimenten en zomerse vibes aan het water.

    Venue: Festivalhart Schiemond
    Datum:
  • Bekijk de agenda

De leukste vacatures in en om Rotterdam