Podcast
Tijdens heronderzoeken werden bijstandsontvangers als een dief of kleuter behandeld, zegt onderzoeker Margot Kersing van de EUR. Luister nu naar deel 2 van de podcast Big Brother in de bijstand.
“Tijdens heronderzoeken werden bijstandsontvangers als een dief of kleuter behandeld”, zegt onderzoeker Margot Kersing van de Erasmus Universiteit. Kersing deed begin dit jaar onderzoek naar het contact tussen bijstandsgerechtigden en de gemeente. Hen werd verrast door de stevige manier waarop de gemeente deze groep controleert. Met de bijstandswet of Participatiewet kunnen ambtenaren vragen om inzage in de financiële administratie van bijstandsgerechtigden. Terwijl op deze schaal persoonlijke data verzamelen van burgers, strikt genomen in strijd is met de privacywet.
Opdringerige vragen
De onderzoeker ontdekte dat bijstandsgerechtigden zich niet zomaar bij de datahonger van de gemeente neerleggen. Ze vertrouwen de overheid niet en proberen zich aan de opdringerige vragen van de controlerende ambtenaar te onttrekken. Bijvoorbeeld door alleen die informatie te geven die écht nodig is en steeds naar het waarom te vragen. Anderen schakelen hulptroepen in en nemen iemand mee die meer weet van bijstandsregels.
Luister hier een fragment van de podcast
Dat wantrouwen werd de afgelopen jaren nog eens gevoed doordat de rechter vaak de kant van de gemeente koos. Van de duizend bezwaarprocedures werd in 2019, 2020 en 2021 maar 15 procent toegewezen. Advocaat Nieuwstraten nam in het verleden veel bijstandszaken aan. Ze vindt dat de gemeente bijstandsgerechtigden niet voldoende informeerde over hun rechten en daarmee zelf de Inlichtingenplicht schond.
Er is een ongelijke machtsverhouding tussen gemeente en bijstandsontvanger
Overigens zijn lang niet alle ambtenaren blij met de datagerichte werkwijze bij het cluster Werk & Inkomen van de gemeente, ontdekte onderzoeker Kersing. Juist de medewerkers die graag wilden helpen, kwamen de afgelopen jaren in de knel.
Luister hier deel 2 van de podcast van Sascha Meijer en Saskia Klaassen:
Deze podcast is een co-productie van OPEN Rotterdam en Vers Beton en mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.
Nog geen reactie — begin de discussie!