Interview
Als ombudsman maakt ze zich hard voor het toeslagenherstel en excuses en erkenning voor de slachtoffers. Marianne van den Anker vindt haar werk fantastisch, maar als ze de nieuwe burgemeester van Rotterdam kan worden, verlaat ze haar post: “Door mijn ervaring als ombudsman zie ik zó veel kansen voor de stad.”
“Zetten jullie even koffie?”, roept Marianne van den Anker (1970) terwijl ze haar lippen stift in het scherm van haar mobiel. Er hangt nog geen spiegel in het verzamelgebouw aan de Batavierstraat in Rotterdam-West, waar haar Team Ombudsman naartoe verhuisd is. Als een wervelwind gaat ze door het gebouw waar ook schuldhulpverlening en sociaal advocaten huizen. Ze hebben een kok voor het hele gebouw geregeld, vertelt ze trots. Van den Anker is even ontwapenend als direct.
Sinds 2022 is Van den Anker ombudsman voor Rotterdam-Rijnmond, waar burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties terechtkunnen met klachten over gemeentelijke diensten, gemeenteambtenaren en bestuurders. Daarvoor werkte ze bij de Erasmus Universiteit waar ze onderzoek deed naar milieucriminaliteit en witwassen, vervolgens als onderzoeker en trainer bij Politie Rotterdam-Rijnmond en later als Leefbaar-wethouder bij de gemeente Rotterdam, waar ze zich hardmaakte voor de sluiting van de tippelzone aan de Keileweg.
Bij je aantreden als ombudsman op 1 maart 2022 zei je: “We krijgen in verhouding veel te weinig meldingen van Zuid.” Is dat veranderd?
“Ja. De ombudsman staat nu op de kaart. We hebben nu ook een kantoortje op Zuid en ontvangen veel meer signalen. Maar over de hele linie worden meer mensen gehoord en weten ze ons beter te vinden. We proberen zoveel mogelijk impact te maken met ons team van twintig mensen. We zijn ook met de hele stad: we houden nauw contact met allerlei organisaties, onze Ombuds Communities.”
“We werken anders dan voorheen. Toen ik hier binnenkwam waren de meeste klachten ‘brengklachten’. Ik wil preventiever handelen, niet wachten op wat er allemaal op ons afkomt. Met de Ombulance – onze bus in lila, geel en groen – gaan we naar drukke plekken, op zoek naar klachten. Door onze Ombuds Communities pakken we ook algemene klachten op. Dan trekken we bijvoorbeeld bij woningcorporaties aan de bel over schimmel, of bij Trevvel als het misgaat met speciaal vervoer omdat de gemeente dat financiert.”
Hebben andere steden ook een lokale Ombudsman?
“Niet elke stad. Amsterdam en Den Haag hebben een lokale ombudsman én kinderombudsman, Groningen alleen een lokale en Utrecht een ombudsfunctionaris.”
Macht en tegenmacht is ook lokaal superbelangrijk
“Versteviging van de ombudsvoorziening is cruciaal voor het versterken van de lokale democratie. Met de decentralisaties van jeugdzorg en GGZ in 2015, kregen gemeenten er veel meer taken bij. Alle problemen die daarmee ontstaan, komen bij lokale ombudsmannen en kinderombudsmannen. Macht en tegenmacht is ook lokaal superbelangrijk.”
Je zet je duidelijk af tegen de manier waarop de ombudsfunctie eerder ingevuld werd. Wat doe jij anders?
“De vorige ombudsman deed het heel goed, maar ze pakte haar rol erg juridisch op, heel klassiek. Ze nam een klacht alleen aan als er sprake was van tweedelijnsklachtafhandeling, ofwel dat je eerst bij de gemeente een klacht moest indienen en pas bij de ombudsman terecht kon als je er met de gemeente niet uitkwam. Want zo staat het in de verordening. Wij stappen al eerder in, ook al blijft de gemeente aan zet om klachten eerst zelf op te lossen.”
Nog geen reactie — begin de discussie!